De volgende opzet voor de bijeenkomst 'Spreken over God' kan dienen als startbijeenkomst voor een serie besprekingen van de pastorale handreiking ‘Spreken over God’ of als op zichzelf staande bijeenkomst (met verwijzing naar de pastorale handreiking voor persoonlijk gebruik of in andere settingen).
Ingrediënten voor de bijeenkomst
Met behulp van de hieronder beschreven ingrediënten kan de bijeenkomst worden vormgegeven. Afhankelijk van het gebruik van de werkvorm 3.a (filmpje 1) of 3.b (filmpje 2) heeft de bijeenkomst een bredere (spreken over God) of specifiekere (Godsbeelden) invalshoek.
Opening (5-10 min.)
Een opening ‘zet de toon’ van een bijeenkomst. Met het oog op het thema van deze bijeenkomst is een persoonlijke invalshoek aan te raden. Als de begeleider van de bijeenkomst zich kwetsbaar durft op te stellen, zal dat uitnodigend werken naar anderen.
2.a Schets van het kader van de bijeenkomst (5-10 min.)
In deze schets wordt verwezen naar het verschijnen van de pastorale handreiking ‘Spreken over God’,de aanleiding daartoe en het doel ervan. Hierbij kan gebruik gemaakt worden van het ‘Woord vooraf’
en de ‘Inleiding’ van de pastorale handreiking. Ook wordt in deze schets iets gezegd over het waarom van deze bespreking in de context van deze specifieke gemeente.
2.b Spelregels voor het gesprek (5 min.)
Spreken over God is voor velen binnen de kerk niet zo vanzelfsprekend. Een goed gesprek over dit thema vraagt daarom om veiligheid en vertrouwen. Aan het begin van de bijeenkomst wordt daarom duidelijk gemaakt welke spelregels voor het gesprek belangrijk zijn. Het gaat dan om zaken als: de ander in zijn/haar waarde laten; elkaar niet bekritiseren om wat gezegd wordt; elkaar laten uitpraten; actief luisteren (dus bijvoorbeeld doorvragen); wat in deze kring gezegd wordt blijft vertrouwelijk etc.
2.c Peiling van de verwachtingen (5-10 min.)
Aan de deelnemers aan de bijeenkomst wordt aan het begin van de bijeenkomst gevraagd wat ze verwachten of hopen van de bespreking van dit thema. Zo kan er bij de deelnemers gelijk al iets van wederzijdse herkenning kan ontstaan.
3.a Werkvorm rond filmpje lange versie (20-30 min.)
Aan de deelnemers wordt verteld dat ze een filmpje (te downloaden of online te bekijken) te zien krijgen, met negen fragmenten uit de serie Filmportretten van de Protestantse Kerk. Deze fragmenten zijn gekozen omdat ze op de een of andere manier verwijzen naar de inhoud van de pastorale handreiking ‘Spreken over God’. De deelnemers krijgen de volgende kijkopdracht mee:
- Welke uitspraak (van wie) raakt me het meest / roept de meeste herkenning op?
- Met welke uitspraak (van wie) heb ik het meest moeite?
- Met welke geïnterviewde zou ik nog wel eens door willen praten en waarover?
Om de kijkopdracht te vergemakkelijken krijgen de deelnemers bijlage 1 uitgereikt, waarop de negen fragmenten kort beschreven staan en waarop ze bij ieder fragment aantekeningen kunnen maken. Indien nodig kan het filmpje nog een keer opnieuw vertoond worden.
3.b Werkvorm rond filmpje korte versie (15-20 min.)
Aan de deelnemers wordt verteld dat ze een filmpje (te downloaden of online te bekijken) te zien krijgen, met vijf fragmenten uit de serie Filmportretten van de Protestantse Kerk. Deze fragmenten zijn gekozen omdat ze verwijzen naar de inhoud van de pastorale handreiking ‘Spreken over God’ en omdat in elk fragment een bepaald beeld van God wordt opgeroepen. De deelnemers krijgen de volgende kijkopdracht mee:
- Welk beeld van God (van wie) raakt me het meest / roept de meeste herkenning op?
- Met welke beeld van God (van wie) heb ik het meest moeite?
- Met welke geïnterviewde zou ik nog wel eens door willen praten en waarover?
Om de kijkopdracht te vergemakkelijken krijgen de deelnemers bijlage 2 uitgereikt, waarop de vijf fragmenten kort beschreven staan en waarop ze bij ieder fragment aantekeningen kunnen maken. Indien nodig kan het filmpje nog een keer opnieuw vertoond worden.
4.a Nabespreking van de kijkopdrachten (30 -45 min.)
Bij beide werkvormen rond de filmpjes (lange of korte versie) hoort een nabespreking in kleine groepjes (4-5 personen per groepje). In de groepjes krijgt iedereen de gelegenheid om zijn/haar reactie op de 3 vragen die horen bij de kijkopdracht te delen met de anderen. Dat gebeurt in drie rondes, waarin telkens een andere vraag centraal staat.
4.b Nabespreking van de groepsgesprekken (10-20 min.)
Plenair worden de belangrijkste ervaringen uit de groepsgesprekken gedeeld. Richtvragen voor de gespreksleider zijn daarbij:
- Hoe was het om zo – aan de hand van filmfragmenten – met elkaar over dit thema in gesprek te zijn?
- Waren er opvallende zaken in het gesprek die de groepjes met de andere deelnemers willen delen?
- Heeft het gesprek de belangstelling naar de pastorale handreiking ‘Spreken over God’ gewekt? Zo ja, is er behoefte om die handreiking samen met anderen te bespreken?
Sluiting (5 min.)