Ontmoeting tussen God en de gemeente
Marcel Barnard schrijft in het boek Tot Gods Eer: 'Het woord van God brengt de levende relatie van God met zijn gemeente tot uitdrukking. God roept en zijn gemeente antwoordt; het is woord en antwoord. Deze dynamische ontmoeting in taal en muziek is zowel hooggestemd en verheven als alledaags en toegankelijk. Gods ‘woorden en daden’ in de liturgie worden beantwoord door een variatie van liturgische handelingen, zoals nemen, delen, breken, musiceren, zingen, bewegen, zitten, staan, knielen en spreken.
Door de liturgie wordt de gemeente gevormd en ingewijd in de geheimen van het heil. Het evangelie wordt geleerd in de prediking. Al doende leert men, in de verschillende onderdelen en handelingen en de beleving tijdens de eredienst. Zo vindt in de eredienst een levende en levendige ontmoeting van God en mens plaats.'
Werkvorm: De ontmoetingslat
Hoe ziet de ‘ontmoeting tussen God en de gemeente in woord en antwoord’ er in uw praktijk uit? En hoe wordt deze ervaren in uw eredienst? In de werkvorm ‘de ontmoetingslat’ gaat u samen op zoek en in gesprek. Deze werkvorm kan in een gemeentebijeenkomst plaatsvinden, bijvoorbeeld na de kerkdienst, of in verschillende groepen in de gemeente: bijbelkringen, catechese, groothuisbezoek, clubs e.d. Doel is om eens samen stil te staan bij de ruimte voor en praktijk van ontmoeting in de liturgie, te ontdekken waar dit al plaatsvindt en hoe dit ervaren eventueel versterkt kan worden.
nodig
- voor iedere aanwezige een kopie van een orde van dienst
- blauwe en gele stiften of potloden
- kopieën van de gespreksvragen (of de vragen geprojecteerd via de beamer)
zelfstandige opdracht (10 minuten)
Iedere aanwezige krijgt een kopie van een orde van dienst en de opdracht om voor zichzelf na te denken over ieder onderdeel van de dienst: is dit woord of is dit antwoord? ‘Woord’ betekent dat God door een onderdeel heen spreekt - dit wordt blauw gemarkeerd. ‘Antwoord’ is de reactie van de gemeente hierop - dit wordt geel gemarkeerd.
in groepjes (20 minuten)
Maak groepjes van 4 tot 6 personen, het liefst zo gemengd mogelijk (jong en oud en verschillende functies/taken in de gemeente). Geef iedereen de ruimte om even kort toe te lichten waarom hij of zij bepaalde onderdelen geel of blauw gemaakt heeft.
LET OP: dit is een manier om in gesprek te komen, er is geen goed of fout.
Bespreek met elkaar de volgende vragen:
- Op welk moment van de kerkdienst ervaar je het meest dat God spreekt?
- Op welk moment van de kerkdienst ervaar je het meest dat jij (de gemeente) antwoordt?
- Op welk moment van de kerkdienst ervaar je de ontmoeting met elkaar het sterkst?
- Hoe zou een kerkdienst nog sterker een ontmoeting tussen God en mensen kunnen worden? Wat zou je willen veranderen of toevoegen aan jullie kerkdienst? Schrijf een tip aan de kerkenraad op.
terugkoppeling (10 minuten)
Koppel kort terug wat in de groepjes besproken is door één tip als antwoord op de laatste vraag per groepje te delen.
Verzamel de antwoorden op de laatste vraag en ga hier als kerkenraad of liturgiecommissie mee aan de slag. Wellicht is er meer onderwijs over achtergronden van de kerkdienst nodig zodat mensen de ontmoeting tussen God en gemeente ervaren. Wellicht kunnen in de kerkdienst dingen aangepast worden.
Door dit serieus op te pakken kan de kerkdienst als ontmoeting tussen God en de gemeente versterkt worden.
Foto: Annet Jonker