Ds. René de Reuver blikt terug op zijn bezoek aan de assemblee van de Wereldraad van Kerken in Karlsruhe: "Soms gebeurt het dat een Bijbelwoord me zomaar te binnen schiet. Dit overkwam me tijdens de assemblee van de Wereldraad van Kerken."
Het was een bijzondere ervaring om met duizenden christenen uit diverse kerken uit verschillende landen bijeen te zijn. De vieringen aan het begin van de dag zette de toon van de assemblee. Samen stil worden voor God, zingen, bidden, Bijbelwoorden horen en dansen vanwege de liefde van Christus die de wereld verzoent en verenigt, raakte me. Net zoals de gesprekjes met zomaar een paar mensen waar ik toevallig naast zat tijdens de Bijbelstudies. Onze verschillende achtergronden en contexten maakten de gesprekken extra kostbaar. Ze riepen bij mij de herinnering op aan Bijbelwoorden uit Efeziërs 3: alleen samen verstaan we iets van het geheimenis van de liefde van God.
Het maakte diepe indruk toen Azza Karam, bijzonder hoogleraar aan de VU!, tijdens haar lezing in de plenaire zaal getuigde: ‘de liefde van Christus is voor alle mensen, ook voor mij als moslim’.
Door dit alles besefte ik des te meer dat de kerk een oecumenische geloofsgemeenschap is van diverse mensen uit verschillende kerken van over de hele wereld. Alleen samen kunnen we iets vatten van het geheimenis van Gods liefde voor de wereld en voor elk mens afzonderlijk.
Wat neem ik mee uit deze assemblee voor onze kerk?
Als eerste dus dat de kerk een geloofsgemeenschap is die in alle verscheidenheid het wonder van Gods liefde viert, deelt en verkondigt. De assemblee opent de deuren van mijn hart en van de kerk. Het ontkracht elk idee dat ik en wij als Protestantse Kerk vanuit onze context en traditie patent hebben op de liefde van God. Alleen samen, als kinderen van één Vader, vatten we iets van de liefde van God die de wereld verzoent en verenigt.
Het tweede dat ik uit deze assemblee meeneem voor onze kerk is het belang van public statements. Deze statements hoorde ik lange tijd als een politieke boodschap. Dat riep bij mij het beeld op van de Wereldraad als een quasipolitiek orgaan dat oordeelt over allerlei brandhaarden in de wereld. De assemblee heeft mijn beeld gecorrigeerd. Ik heb gezien hoe deze statements ontstaan en begrijp nu beter hoe ze gehoord moeten worden. Het zijn geen politieke maar publieke statements van een wereldwijde geloofsgemeenschap. Ze geven stem aan christenen die lijden onder onrecht, uitsluiting en misbruik, als ook aan de schepping die lijdt onder het geweld van ons mensen. Daarnaast roepen zij de wereld op om vanuit de liefde van Christus zich in te zetten voor verzoening en eenheid. De stem van de een wordt zo stem van allen. Als één lid lijdt, lijden alle andere leden mede…
Als Protestantse Kerk ontdekken we steeds meer het belang van publieke theologie. De public statement heb ik ervaren als een vorm van publieke theologie. Als concrete invulling van de roeping om als kerk publiekelijk stem te geven aan hen die lijden, aan stemmelozen, aan de schepping èn om te zoeken naar concrete wegen van verzoening en eenheid, vanwege de liefde van God voor zijn wereld (Joh. 3:16!).
Nog twee huiswerkopdrachten neem ik mee naar onze kerk. Allereerst de opdracht om de klimaatcrisis uiterste serieus te nemen en verantwoordelijkheid te dragen voor Gods goede schepping. De urgentie van de klimaatcrisis liep als een rode draad door de hele assemblee. Christenen van de Pacific tot aan Zwitserland verwoordde op aangrijpende wijze de kwetsbaarheid van de schepping en hun zorg vanwege de verandering van het klimaat. Jongeren deden dit op hun manier. Het is duidelijk: Gods goede schepping staat op het spel. De klimaatcrisis is een geloofscrisis die vraagt om onze bezinning, keuzes en omkeer.
Van de jongeren neem ik nog één huiswerkopgave mee naar onze kerk. Tijdens de assemblee hebben de jongeren zich heel nadrukkelijk gepresenteerd. Niet als de toekomst van de kerk van straks, maar als degenen die nu mee willen doen in het geheel van de Wereldraad en in de kerk. ‘Geef ons ruimte, hoor onze stem en laat ons meedoen, ook in het beleid’, zo klonk hun oproep. Telkens ontving hun oproep een stevig applaus. De wil is er dus, nu alleen de concretisering nog, zowel in de Wereldraad als in onze kerk.
Wereldwijde gemeenschap
Al met al was was het indrukwekkend en leerzaam om de assemblee mee te maken. Om te ervaren deel te zijn van een wereldwijde gemeenschap van volgelingen van Christus. En te beseffen alleen samen iets te vatten van het geheimenis van de liefde van Christus die de wereld beweegt tot verzoening en eenheid.
Het zou mooi zijn als we binnenkort in onze kerk het themalied van de assemblee in een prachtige Nederlandse vertaling kunnen zingen. Samen met alle heiligen:
Christ’s love moves the world
to reconciliation and unity.
In Christ’ love there is no fear.
The Spirit helps to be bold and free!
Foto: assemblee Karlsruhe | Fotograaf: Mike DuBose/WCC
