Protestantse Kerk
Doorgaan naar hoofdinhoud
Vindplaats van geloof, hoop en liefde

Energiecrisis

Energieverbruik van kerkelijke gebouwen en groeiende armoede door stijgende energieprijzen. De kerk wordt zelf geraakt door de energiecrisis en tegelijkertijd staan diaconieën voor de vraag hoe ze van betekenis kunnen zijn in een situatie van groeiende armoede in Nederland.

Energiearmoede en diaconieën

Diaconieën krijgen waarschijnlijk de komende tijd meer hulpvragen doordat de armoede in Nederland gaat toenemen. Het is goed als een diaconie hier van tevoren al over nadenkt en voor zichzelf een plan op stelt hoe hiermee mee te gaan.

Wil je als diaconie niet afwachten wie er op je pad komt, maar zelf actief op zoek naar mensen die hulp nodig hebben, lees dan het artikel ‘Hoe kom je als diaconie armoede op het spoor?’.

 

Lokale initiatieven

 

Energiebesparing kerkelijke gebouwen

Het verwarmen van kerkgebouwen, monumentale pastorieën of andere kerkelijk gebouwen wordt steeds duurder. Naast besparen op energieverbruik is het ook goed om na te denken over verduurzamen. 

Ambtswoningen & verhuur

Indien de predikant in een pastorie woont, dan is het raadzaam om als predikant en college van kerkrentmeesters met elkaar in gesprek te gaan over de stijgende energieprijzen. Ook als sprake is van regulier verhuur van woningen door het college van kerkrentmeesters of het college van diakenen, is dit een goed moment. 

Komen huurders in de financiële problemen ga dan in gesprek over eenvoudige en goedkope oplossingen die energieverbruik verminderen, zoals bijvoorbeeld isolatie.

Ga ook in gesprek over de lange termijn. Bij regulier verhuur kan de huurprijs worden aangepast na een verduurzaming van een woning. Een predikant betaalt echter een vaste woonbijdrage, verbonden aan de WOZ-waarde van de woning. Alleen als de WOZ-waarde stijgt, gaat de woonbijdrage omhoog. Wel is het mogelijk om buiten de woonbijdrage om afspraken maken over een bijdrage in de investering voor het verduurzamen van een woning.

Zonnepanelen

Als een gemeente er bijvoorbeeld voor kiest om zonnepanelen op de pastorie te leggen, dan is het heel redelijk dat de gemeente daarvoor een huurprijs bij de predikant in rekening brengt. De huurprijs zou kunnen worden bepaald op de helft van de energiebesparing die is bereikt door de zonnepanelen. 

Meer informatie over belastingvoordeel rond de aanschaf van zonnepanelen vind je hier. Vanwege de financiële gevolgen behoeft het sluiten van een overeenkomst tussen gemeente en predikant over levering van energie volgens ord. 11-7-3 de voorafgaande toestemming van het CCBB. 

Ook de bewoners van de pastorie of huurders kunnen investeren in verduurzaming van het pand, mits het college van kerkrentmeesters daar mee instemt. Het is mogelijk om bij vertrek van de bewoners afspraken te maken met de verhuurder over het betalen van de restwaarde van de investeringen. 

Verduurzamen, verkopen of ander gebruik? 

Het gesprek over het verduurzamen van een pand kan ook aanleiding zijn om andere opties te overwegen. Soms blijkt het verduurzamen van een oude monumentale pastorie heel kostbaar of complex. Misschien blijkt een erg groot huis minder geschikt als woning voor een predikant en kan het beter worden vervangen door een kleinere woning. Ook kan een groter pand wel heel geschikt blijken voor andere doeleinden, waardoor een investering in verduurzamen haalbaarder wordt. Denk daarbij bijvoorbeeld ook aan maatschappelijke functies zoals een gezinshuis, woongemeenschap of de opvang van statushouders. Daarmee draag je als kerk op een heel zichtbare manier bij aan de gemeenschap. 

Gaat u een pand ingrijpend verbouwen, leg het voornemen dan voor aan het CCBB in jouw classis (Ord. 11-7-3).

In de toolkit van GroeneKerken staan tips over energiebesparing, het verduurzamen van gebouwen en over de mogelijkheden om hierin een samenwerking aan te gaan met predikanten of regulier huurders. 

Gesprek met de overheid

Bij de algemene politieke beschouwingen in de Tweede Kamer is in 2022 een motie aangenomen die het kabinet oproept om voor maatschappelijke en religieuze instellingen ook oplossingen te zoeken voor de sterk gestegen energiekosten. Daarom krijgen gemeenten en provincies vanaf voorjaar 2023 structureel extra middelen om publieke en maatschappelijke voorzieningen te compenseren voor hoge kosten. Hierbij kan worden gedacht aan maatschappelijke en culturele activiteiten in kerkelijke gebouwen en aan diaconale activiteiten zoals warme huiskamers, maaltijden en inloop. Meer informatie is te vinden in het ‘paper energiekosten’. Deze staat ook als download op deze themapagina.

Lees meer over

Het thema Diaken