Een kerkelijk noodfonds biedt laagdrempelig tijdelijke financiële of materiële hulp aan mensen die door (familie)omstandigheden in geldnood verkeren.
- voor iedereen binnen de grenzen van de eigen burgerlijke gemeente;
- waar geen andere voorzieningen voor zijn;
- werkt snel en zorgvuldig, aanvragen worden binnen één à twee dagen behandeld;
- stemt af en werkt samen met hulpverlenende instanties met behoud van onafhankelijke positie;
- stemt de eigen werkwijze en criteria af op de lokale context.
Het opstarten van een kerkelijk noodfonds is maatwerk in tien stappen:
Oriëntatiefase
1. Initiatiefnemer stelt werkgroep samen
Vorm een groepje van enthousiaste mensen; de werkgroep. Zij onderzoeken de mogelijkheden en richten een kerkelijk noodfonds op. Het is niet nodig dat de leden van de werkgroep zitting nemen in het bestuur. Dit kan uiteraard wel als wordt voldaan aan het profiel.
- Bekijk het profiel van vrijwilliger noodfonds, en lees het artikel Wat is een noodfonds?
- Bekijk ook het diagnosemodel Kerkelijke Noodfondsen en lees de toelichting.
2. Vraag ondersteuning bij Kerk in Actie
We ondersteunen u graag in de vorm van advies. Neem hiervoor contact op via info@kerkinactie.nl.
3. Zoek samenwerking met andere kerken
Zoek samenwerking met andere kerken in de burgerlijke gemeente en vorm een bestuur. Voer het gesprek met andere lokale kerken die mogelijk mee willen doen in het noodfonds. Gebruik deze om uitleg te geven.
Lees ook deze artikelen:
- Meerwaarde kerkelijk noodfonds in veld financiële hulpverlening
- Noodfonds of stille hulp diaconie: voor wie?
- De voordelen van een gezamenlijk noodfonds met kerken
4. Voor wie is wat nodig?
Bepaal de doelgroep en wat er al is aan hulpverlening. Helpt u iedereen die te maken heeft met acute financiële nood? Wat wordt er al voor hen gedaan? Waar kunt u hen vinden? Inventariseer welke professionele en vrijwillige hulpverleningsorganisaties zich in uw omgeving bezighouden met uw doelgroep.
- Download de checklist risicogroepen.
5. Zet een netwerk op
Oriënteer u op mogelijke samenwerkingspartners. Denk aan de voedselbank, SchuldHulpMaatje en hulpverleningsorganisaties. Bespreek de knelpunten en gebreken in het aanbod. Kunt u gebruik maken van elkaars expertise?
Bekijk de checklist netwerk individuele hulpverlening en tips voor netwerken. Lees ook het artikel Noodfonds gedijt bij goed netwerk.
6. In gesprek met de lokale overheid
De burgerlijke overheid is verantwoordelijk voor plaatselijke armoedebestrijding. Een kerkelijk noodfonds is aanvullend op de bestaande voorzieningen en regelingen. Waar vallen gaten? Hoe kan de samenwerking tussen burgerlijke gemeente en noodfonds eruit zien?
Lees de gesprekshandleiding over samenwerking met overheid en maatschappelijke organisaties (met vragen).
Oprichten kerkelijk noodfonds
7. Kies een rechtspersoon
Maakt u gebruik van een bestaande stichting? Wellicht is uitbreiding van het bestuur nodig. Heeft een nieuwe rechtspersoon/stichting de voorkeur? Vorm dan een nieuw bestuur. Tip: veel notariskantoren bieden een deel van hun diensten pro Deo aan.
Interessante artikelen bij deze stap:
- Profiel vrijwilliger noodfonds: taken en competenties
- Positionering noodfonds
- ANBI status: waarom en hoe?
- Goedkeuring RCBB bij oprichten stichting
- Keuze rechtspersoon: vereniging of stichting?
- Huishoudelijk reglement: wat en hoe?
- Statuten stichting: voorbeeld
- Stichting oprichten in vijf stappen
8. Stel werkwijze noodfonds vast
Wat is de werkwijze van het noodfonds? Melden hulpvragers zich rechtstreeks aan of via de hulpverlening?
- Hoe vindt de intake plaats?
De intake: door wie, waar en hoe?
Voorbeeld spreekuurhouder: inwerkperiode
Voorbeeld spreekuurhouder: contract
Voorbeeld intakeformulier particulier
Voorbeeld intakeformulier hulpverlener (bekijk hier de korte versie) - In welke vorm (geld, bonnen, lening, goederen) en voor welk bedrag biedt het noodfonds hulp?
Overeenkomst voor lening en terugbetaling
Toestemmingsverklaring cliënt-machtiging - Hoe worden besluiten genomen?
Regel dit in de statuten, en werk de werkwijze van het noodfonds verder uit in het Huishoudelijk Reglement.
Lees artikelen 6 en 7 in de voorbeeldstatuten - Hoe vindt verantwoording plaats?
Lees artikel 12 in de voorbeeldstatuten - Hoe behoudt het noodfonds haar kerkeigen karakter?
Lees artikel 4 lid 4, 6 en 7 in de voorbeeldstatuten - Hoe krijgt het noodfonds bekendheid?
Communicatiestrategie
Tips voor het opstellen van een persbericht
Voorbeeldfolder 1 en voorbeeldfolder 2 - Een huishoudelijk reglement bevat regels en richtlijnen aanvullend op de statuten. Leg hierin uw werkwijze vast.
Voorbeeld huishoudelijk reglement
Bekijk een voorbeeld van een startdocument.
9. Maak afspraken over inkomsten
Maak een plan voor het verkrijgen van inkomsten. Denk (naast bijdragen uit participerende kerken) aan bijdragen van de burgerlijke gemeente, het bedrijfsleven of particulieren. Of organiseer fondsenwervende activiteiten, zoals een rommelmarkt of concert.
Bekijk de checklist mogelijke financieringsbronnen en lees de tips voor fondsenwerving en netwerken.
10. Start het noodfonds: communiceer!
Communiceer vóór de definitieve start goed met de burgerlijke gemeente en andere maatschappelijke (hulp- en zorg)organisaties, zodat zij kunnen doorverwijzen. Maak een officieel moment van de start van het noodfonds. En zorg voor PR (persbericht, interview op lokale radio/tv). En tot slot: onderhoud het netwerk, blijf voortdurend evalueren en stel waar nodig de werkwijze bij.
Download de communicatiestrategie voor lokale noodfondsen en lees de tips voor het opstellen van een persbericht. Download ook de infographic afbeelding.
