De eigentijdse kerstviering bevat enkele nieuwe elementen, zoals interactieve werkvormen, een eigentijdse vertaling van Lucas 2 en personages die niet in het kerstverhaal voorkomen. Dat zouden een kraamverzorgster, een ontdane vader of een zwangere vrouw kunnen zijn, die in de adventstijd een aankondiging doen, en tijdens de kerstviering een rol krijgen. Door het inbrengen van interactiviteit en nieuwe elementen worden regelmatige en niet-regelmatige kerstvieringbezoekers verrast.
Waarom
Bij navraag onder jongeren bleek dat het best moeilijk is om van kerst een eigentijds feest te maken, want al die eeuwenoude tradities maken kerst nou juist echt tot ‘kerst’. Maar tegelijkertijd zijn niet alle tradities (meer) even veelzeggend. Door enkele nieuwe elementen toe te voegen blijft de traditionele kerstviering verrassend en voor de meeste mensen aantrekkelijk.
Voorbereidingstijd
2 maanden.
Partners
Op zich niet nodig. Bedenk wel op welke manier je als kerkgemeente dorps- of stadswijkbewoners met niet-religieuze levensovertuiging betrekt bij de voorbereiding van de kerstviering en hen voor de kerstviering uitnodigt. Kerst is voor nagenoeg iedereen van betekenis, ongeacht je achtergrond of levensovertuiging.
Vrijwilligers
Gebruikelijke werkgroep eredienst en/of de missionaire werkgroep én mensen van buiten de bekende kring.
Budget
Gebruikelijk budget voor de kersttijd. Vergeet niet de inzet van niet-kerkleden te waarderen.
Benodigdheden
Aankleding van het kerkgebouw en kleding van de personages.
Werving en PR
Nodig voor de voorbereiding, naast de leden van de werkgroep eredienst en de missionaire werkgroep, enkele mensen buiten de bekende kring uit om mee te denken en mee te werken. Stel een PR-plan voor de advents- en kerstviering op.
Voorbereiding
Nodig:
- geboorteartikelen
- geboortekaartjes
- evt. verkleedkleren
Een kerstboom, kerstversiering en kaarsen horen met kerst in de kerk. Maar kerst is ook een geboortefeest. Daarom zullen blauwe versiering, muziekdoosjes en beschuit met muisjes ook niet misstaan. Misschien kun je naast of in plaats van een kribbe ook een wieg in de kerk zetten. Stuur als uitnodiging voor deze dienst geboortekaartjes rond.
In de adventsdiensten kunnen allerlei mensen de geboorte aankondigen. Een zwangere vrouw, de zenuwachtige kraamverzorgster, de ontdane vader, een bezoeker op zoek naar kraamcadeaus, etc. Enkele van deze mensen kunnen voor de kerstdienst de mensen welkom heten. Uiteraard zijn ze dan trotse ouders, een reddende kraamverzorgster en een nieuwsgierige bezoeker.
Liturgische suggesties
Samenzang
Komt allen tezamen, Gezang 138:1-4
Kyriëgebed
Nodig: video/computer, beamer, scherm
Een kyriëgebed (Heer, ontferm U) kan meer impact krijgen wanneer het zichtbaar wordt gemaakt. Neem actuele beelden op (of download ze van internet), bijvoorbeeld van het journaal. Draai deze af tijdens de dienst (zonder geluid!) en laat tegelijkertijd een kyriëlied horen, bijvoorbeeld van Bach.
Sluit af met enkele gesproken gebeden om ontferming voor situaties in je woonplaats of kerk en stil gebed. De muziek kun je zacht laten spelen.
Samenzang
Ik kniel aan uwe kribbe neer, Gezang 141:1 en 3
Gebed om de Geest
Heer wij begrijpen niet altijd wat er bedoeld wordt met verhalen.
Wij kunnen niet altijd de juiste zin uit Uw woorden halen.
Wees ons nabij wanneer wij proberen te lezen, te snappen, en U te eren.
Samenzang
In den beginne was het woord, Gezang 150:1 en 5
Kerstevangelie
De aloude woorden van Lucas en Matteüs hebben nog niks aan kracht ingeboet. Toch kun je proberen een eigentijds evangelie te schrijven. Vraag je samen af wat belangrijk is in het verhaal. Wat spreekt je aan? En hoe zou het nu gaan, als er een belangrijk iemand wordt geboren, iemand die de wereld op zijn kop zal zetten? Wie zijn de Jozef en Maria van nu? Wie de herders? Hoe wordt het aangekondigd? Hoe reageert het volk? Wat brengt iedereen in beweging? Bij wie zouden ze nu overnachten?
Bekijk daarna welke woorden je wilt gebruiken om het herkenbaar te houden. In de tekst hieronder vind je een kerstevangelie, geschreven door enkele jongeren uit Gouda. Zij zetten de dienst in het teken van de Nederlandse Spoorwegen, want dat is een plaats waar mensen nu onderweg zijn.
Kerstverhaal naar Lucas 2 in een eigentijds jasje
Het geschiedde in deze dagen dat er een beval uitging van minister Dekker. Iedereen die het land binnenkwam en asiel aanvroeg moest zich melden bij de IND. Zo waren er twee mensen, Ahmed en Aisha. Aisha was ongewenst zwanger. Zij besloten het bevel van het Dekker op te volgen. Samen gingen zij op de scooter op weg naar de IND, om uiteindelijk terug naar hun geboorteland te gaan.
Het was echter een koude avond, die 24 december. Omdat zij een plek zochten om de nacht door te brengen, gingen zij naar het Binnenhof. Helaas was er geen plaats voor hen in de luxe hotels. De Tweede Kamerleden hadden besloten daar hun kerstreces door te brengen. De hoteleigenaar stuurde hen door naar het station. Daar zou het droog en warm zijn.
(Lucas 2: 6-11) De treinreizigers hadden intussen de nodige vertraging opgelopen wegens een stroomstoring. Opeens stond het perron vol mensen en gingen alle lichten weer aan, zodat ze behoorlijk schrokken. De stem van de omroepinstallatie schalde over het perron: “De stroomstoring is opgelost. Kijk voor verder informatie op het blauwe informatiebord in de centrale hal. Daar vindt u de waarheid ...”
(Lucas 2: 12-15) Daarna klonk de tune van de NS (Ere zij God op synthesizer). Toen het geluid van de intercom weggestorven was, zei de kudde mensen tegen elkaar: “Laten we naar de stationshal gaan om ons de weg te laten wijzen.” Aangekomen bij het blauwe bord troffen zij Ahmed en Aisha aan, met tussen hen in het pasgeboren kind dat op een bankje lag. Toen die twee hun verhaal vertelden, was iedereen verbaasd. De treinreizigers gingen door naar hun kerstdiner, al mopperend op Minister Dekker. Ze bewaarden wat ze gezien hadden wél in hun hart, maar deden er niks mee.
Samenzang
Hoor, de eng’len zingen d’eer, Gezang 135:1 en 2
