Leidinggeven
Wat is leidinggeven?
Leidinggeven in de kerk heeft in essentie te maken met het zorgen voor samenhang en richting met het oog op de roeping van de gemeente. De kerkorde verwoordt dat in artikel IV zo: De gemeente geeft gehoor aan haar roeping door onder leiding van de kerkenraad de samenhang in haar leven en werken te bevorderen en alles te richten op de lofprijzing van de Naam des Heren en de dienst in de wereld. De roeping van de gemeente wordt in dit artikel aangeduid met de woorden 'lofprijzing' en 'dienst'. Die verwijzen naar wat wordt uitgewerkt in themapagina's die horen bij de themaclusters 'Kerk en geloofsgemeenschap' en 'Kerk en wereld'. Op deze themapagina richten we ons op wat in dit artikel van de kerkorde wordt aangeduid met het woord 'leiding'.
Over wat leidinggeven is, is al heel veel gezegd en geschreven. Een behulpzame definitie van leiderschap geeft godsdienstpsychologe Joke van Saane:
Leiderschap is het dynamische proces waarin leiders en volgers elkaar beïnvloeden zodat er (1) overeenstemming ontstaat over doel en middelen van de groep, (2) individuele leden en de groep als geheel optimaal gefaciliteerd worden in de pogingen de doelen te bereiken en (3) het welzijn van groep en leden verhoogd wordt.
Leiden is iets anders dan managen. Je zou kunnen zeggen dat managen gericht is op 'de dingen goed doen', terwijl leiden gericht is op 'de goede dingen doen'. Beide zijn nodig. In het bestuur van kerk en gemeente ligt de nadruk nogal eens op managen: op de organisatie van de gemeente, het goed laten draaien daarvan en de uitvoering van beleid. De gemeente bewandelt een bepaalde weg en die weg moet begaanbaar blijven. Leiden legt het accent op andere aspecten van kerk-zijn: op de ontwikkeling van mensen en groepen (het mensgerichte aspect) en op de vernieuwing van het gemeente-in-de-wereld-zijn (het toekomstgerichte aspect). Voor dat laatste heb je in het leidinggeven visie en vernieuwing nodig; het onderscheiden van de richting en de nieuwe wegen die de Geest wijst. Leidinggeven hangt daarom nauw samen met twee andere thema's in dit themacluster 'Kerk en vitaliteit': visievormen en vernieuwen.
---
Leidinggeven in de kerk
Leidinggeven in de kerk heeft in essentie te maken met het zorgen voor samenhang en richting met het oog op de roeping van de gemeente. De kerkorde verwoordt dat in artikel IV zo: De gemeente geeft gehoor aan haar roeping door onder leiding van de kerkenraad de samenhang in haar leven en werken te bevorderen en alles te richten op de lofprijzing van de Naam des Heren en de dienst in de wereld.
De roeping van de gemeente wordt in dit artikel aangeduid met de woorden 'lofprijzing' en 'dienst'. Deze verwijzen naar aspecten die worden uitgewerkt in themapagina's behorend bij de themaclusters 'Kerk en geloofsgemeenschap' en 'Kerk en wereld'. Deze themapagina richt zich specifiek op wat in het artikel van de kerkorde wordt aangeduid met het woord 'leiding'.
Over leidinggeven is al veel gezegd en geschreven. Een behulpzame definitie van leiderschap komt van godsdienstpsychologe Joke van Saane:
Leiderschap is het dynamische proces waarin leiders en volgers elkaar beïnvloeden zodat er (1) overeenstemming ontstaat over doel en middelen van de groep, (2) individuele leden en de groep als geheel optimaal gefaciliteerd worden in de pogingen de doelen te bereiken en (3) het welzijn van groep en leden verhoogd wordt.
Leiden verschilt van managen. Managen is gericht op 'de dingen goed doen', terwijl leiden gericht is op 'de goede dingen doen'. Beide zijn noodzakelijk. In het bestuur van kerk en gemeente ligt de nadruk vaak op managen: op de organisatie van de gemeente, het goed laten functioneren daarvan en de uitvoering van beleid. De gemeente bewandelt een bepaalde weg en die weg moet begaanbaar blijven.
Leiden legt het accent op andere aspecten van kerk-zijn: op de ontwikkeling van mensen en groepen (het mensgerichte aspect) en op de vernieuwing van het gemeente-in-de-wereld-zijn (het toekomstgerichte aspect). Voor dat laatste zijn in het leidinggeven visie en vernieuwing nodig; het onderscheiden van de richting en de nieuwe wegen die de Geest wijst. Leidinggeven hangt daarom nauw samen met twee andere thema's in het themacluster 'Kerk en vitaliteit': visievormen en vernieuwen.