Lichter kerk-zijn

Sinds kort biedt de kerkorde mogelijkheden om de bestuurlijke organisatie van een gemeente 'lichter' in te vullen, door bijvoorbeeld samen met een andere gemeente een college van kerkrentmeesters te vormen. Voor gemeenten die moeite hebben met het vinden van voldoende ambtsdragers, kan dit een oplossing zijn.  Ook voor pioniersplekken, die doorgroeien, is het onderwerp 'Lichter kerk-zijn' van belang.

Weten wat je kern is

Scriba René de Reuver vertelt waarom de Protestantse Kerk werkt aan een lichtere vorm van kerk-zijn. "Om als kerk lichter op pad te gaan is het onmisbaar om goed te weten wat de kern van ons kerk-zijn is. Als dat helder is, kan wat niet tot de kern behoort geschrapt worden en kan er gezocht worden naar lichtere manieren van kerk-zijn en organiseren."

Artikel van ds. René de Reuver, scriba generale synode, over lichter kerk-zijn

Samenwerken als Bijbelse opdracht

"In de kerk ben je aan elkaar gegeven." Vaak wordt er echter pas aan samenwerking tussen gemeenten gedacht als het eigenlijk te laat is. Ga samenwerken vanuit verlangen niet vanuit noodzaak. Bovendien betekent samenwerking niet onmiddellijk fuseren. Het is ook mogelijk om samen te werken zonder samen te gaan. In dit artikel staan alle mogelijkheden uitgelegd:

Achtergrondartikel: Samenwerken tussen gemeenten: alle feiten op een rij

De classis kan hierbij een goede gesprekspartner zijn. Diverse classes hebben ook een handreiking hierover geschreven. De handreiking is bedoeld voor kerkenraden en gemeenten die merken dat zij kleiner worden en nadenken over de vraag hoe zij - al dan niet zelfstandig - verder kunnen.

De classis Noord-Holland schreef hier als eerste een brochure over: 

Classis Noord-Holland: Als de kerk kleiner wordt.

Deze brochure wordt ook door andere classis geraadpleegd. Sommige classis hebben hun eigen variant hierop geschreven, zoals Delta | Fryslân | Overijssel-Flevoland en Veluwe.

Samengaan

Twee of meer gemeenten kunnen ook besluiten om samen een nieuwe gemeente te vormen. Dit geldt ook voor nieuwe vormen van kerk-zijn, zoals pioniersplekken. Het samenwerken of samengaan kan op verschillende niveaus plaatsvinden, en in verschillende mate. De classis kan hierbij gesprekspartner zijn. Bekijk ook het model 'Samengaan' en de handleiding door op de link hieronder te klikken.

Modellen bij de Kerkorde

Kerngemeente of missionaire (wijk)gemeente worden?

Van de huidige 150 pioniersplekken zijn de volgende geloofsgemeenschappen kerngemeente geworden:

• 2019: Geloven in Spangen (Rotterdam)
• 2022: Betondorp bloeit (Amsterdam)
• 2023: Het Baken (Woerden) 
• 2023: De Pelgrim (Zoetermeer)

Inmiddels zijn tientallen pioniersplekken wijkgemeente, kerngemeente of missionaire wijkgemeente geworden of zijn ze onderdeel gebleven van de zendende gemeente(n). 

Toekomstgericht kerk-zijn

De Protestantse Kerk, de classes en de dienstenorganisatie bieden ondersteuning aan lokale gemeenschappen zodat ze toekomstgericht kerk kunnen zijn. Toekomstgericht houdt in dat een geloofsgemeenschap de vijf basistaken kan blijven uitvoeren, geloofsgemeenschap is en ook voldoende bestuurskracht en financiën heeft.

In februari 2021 werd het rapport ‘Lichter kerk-zijn’ unaniem aanvaard door de synode. De classes en dienstenorganisatie geven uitvoering aan dit rapport. Vaak betekent dit maatwerk voor de kleiner wordende gemeenten en uitstroom van pioniersplekken.

Aanvaarding rapport ‘Lichter kerk-zijn’ is zegen voor kleine gemeenten

4 Feb 2021

Advies op maat

Neem voor advies contact op met de dienstenorganisatie of de classis. 

Foto bovenbalk: Kunstwerk 'Reading between the lines' in de buurt van Borgloon (België). Foto's zijn gemaakt door het architectenbureau die dit kunstwerk heeft ontworpen.