Netwerkdagen voor pioniers
Deze netwerkdagen vinden twee keer per jaar plaats en zijn bedoeld om lokale pioniersteams te inspireren. Deze teams kunnen op allerlei type proefplekken werkzaam zijn, denk aan pioniersplekken, diaconale presentieplekken en kliederkerken. Wat ze gemeenschappelijk hebben is dat ze bouwen aan een community met mensen die niet kerkelijk betrokken zijn.
Het aanbod van de netwerkdag wordt vormgegeven met de samenwerkingspartners van de Protestantse Kerk. De partners bereiden workshops voor over de thema’s van de dag die voor hun achterban (en breder) relevant zijn. Je kunt dus op de dag workshops bezoeken van jouw favoriete organisaties.
Mocht de hele beweging van proefplekken nieuw voor je zijn, dan is er ook speciaal een workshop tijdens de dag die je meeneemt in hoe deze beweging eruit ziet, welke ondersteuning er is en hoe je in contact kunt komen met andere pioniers.
Netwerkdag voor Proefplekken - zaterdag 14 maart 2026
Tijdens deze netwerkdag staat de kernwaarde 'inclusief gemeenschapsvormend' centraal, de kernwaarde die specifiek de praktijk 'community opbouwen' voedt, maar ook op andere momenten in ons pionierswerk terugkomt. Rond deze kernwaarde zijn er niet alleen praktische uitdagingen maar ook theologische. Hoe inclusief of exclusief willen we zijn? Verzandt inclusivisme altijd in pluralisme (alle wegen leiden naar Rome)? Het zijn spannende vragen waar de plenaire inleiding op de netwerkdag op in zal zoomen.
Doelgroep: pioniersplekken, diaconale presentieplekken, Kliederkerken en andere initiatieven die zich bezighouden met missionaire communityvorming.
Workshops
Durf te dromen; Van sportavond met vluchtelingen tot interculturele missionaire gemeenschap.
Workshopleider: Tonn den Otter Coördinator People of Joy, Stichting Gave
Gave initieert, organiseert en ondersteunt diaconaal, missionair en pastoraal werk onder vluchtelingen in Nederland. Sinds 2019 is GOchurch een intercultureel pioniersplek voor vluchtelingen op Goeree-Overflakkee (Zuid-Holland) met maandelijkse bijeenkomsten en inmiddels een actieve groep vrijwilligers die diverse noodopvanglocaties bezoekt. Stichting Gave heeft op verschillende manieren bijgedragen. In deze workshop hoor je hoe een interculturele geloofsgemeenschap kon ontstaan en over ‘People of Joy’. Wat is er in welke fase van ontwikkeling nodig? En hoe kan Stichting Gave deze processen ondersteunen?
Presentie in een hypernerveuze samenleving
Workshopleider: Iris Lammerts van Bueren, Domkerk - Presentieplek
Doel: kennis over de werking van het autonome zenuwstelsel vergroten in relatie tot de omgang met mensen in kwetsbare posities. De raad van volksgezondheid en samenleving heeft in een recent rapport aangekaart dat er dringend meer ruimte voor rust en ontspanning nodig is om de samenleving af te remmen. Een haastige samenleving staat haaks op wat nodig is om bijvoorbeeld om te zien naar elkaar, aandacht te hebben voor mensen met noden. We bekijken een video over omgaan met mensen die chronische stress ervaren (bijv. door stapeling levensproblemen), gebaseerd op theorie over het autonome zenuwstelsel. Daarnaast voeren we het gesprek over welke maatregelen je kan nemen om beter aan te sluiten op mensen en wat dat van je eigen omgang met tijd vraagt.
Mensen met geldzorgen echt verder helpen!
Workshopleiders: Carla van der Vlist & Tom Kolsters (SchuldHulpMaatje)
Geldproblemen zorgen voor veel ellende en ontnemen iemands levensvreugde. Als proefplek heb je een unieke positie in het contact met de mensen die jij bereikt. Je voert gesprekken, bouwt aan vertrouwen en je hoort en ziet van alles. Maar hoe kom je er werkelijk achter of er geldzorgen zijn? En als hulp nodig is, hoe pak je dan samen met die persoon de geldzorgen duurzaam aan? In deze workshop, samen met SchuldHulpMaatje, krijg je praktische tools en tips om je direct op weg te helpen.
Luisteren met het Land van Zin
Workshopleider: Nicolet Groeneweg & Wendy Pierik, Pioniers bij De Vuurplaats Apeldoorn
Het Land van Zin is een gespreksmethode bedoeld om verdiepende en betekenisvolle gesprekken mogelijk te maken, waarbij het makkelijker wordt om over grote thema’s te spreken zonder dat het ongemakkelijk wordt. Centraal staat een fictief eiland met steden, rivieren, meren en gebieden met namen die iets zeggen over leven, verlangens en waar je staat. De methode helpt om gevoelens en gedachten onder woorden te brengen en creëert een visuele en veilige setting, zodat deelnemers zich meer op hun gemak voelen. Het Land van Zin is ontwikkeld door De Vuurplaats Apeldoorn, een pioniersplek met focus op mensen van 20-45 jaar die zich niet per se thuis voelen in traditionele kerkstructuren, maar wel geïnteresseerd zijn in geloof en zingeving.
Omgaan met mensen met trauma (herhaling)
Workshopleider: Adrienne Blomberg, Stichting Geloofsinburgering
Stel, een deel van je missie is mensen bijstaan die een trauma hebben opgelopen. Vaak geldt dit voor mensen met een migratieachtergrond, maar ook vele anderen kampen met een trauma.
Hoe ga je daarmee om? Wat is haalbaar voor medewerkers die meestal niet psychisch geschoold zijn? Tussen preken en praktische hulp is er veel ruimte ook die betekenisvol ingevuld kan worden door aan te sluiten bij de geestelijk nood waarin mensen zich bevinden. Deze workshop gaat over hoe je dat concreet en haalbaar kunt aanpakken. We kijken o.a. met deze bril samen naar het traumaverwerkingsmateriaal van Freedom Focus, dat in veel talen beschikbaar is.
Omgaan met diversiteit in je geloofsgemeenschap (herhaling)
Workshopleider: Esther van Schie, directeur Stichting Geloofsinburgering en voorganger internationale kerk ICU Gouda
In een pioniersplek kan het best lastig zijn dat mensen van zoveel verschillende achtergronden aanhaken. Hoe doe je iedereen recht en hoe kan je maximaal aansluiten terwijl je toch bij de kern van je boodschap blijft? Dat is geen makkelijke opgave, maar het is mogelijk. In deze workshop leren we van de lessen van een intercultureel pioniersproject. Juist in intercultureel werk is deze vraag bijzonder dringend. De principes zijn echter ook voor andere pioniersplekken die te maken hebben met diversiteit interessant. We kijken naar een aantal voorbeelden vanuit het boek 'Samen met alle heiligen'. Lessen uit de praktijk van intercultureel kerk-zijn.' We gaan het gesprek aan en onderzoeken samen hoe je hierin kan handelen. Er is ook ruimte om eigen casussen voor te leggen.
Help, wij hebben een conflict!
Workshopleider: Hans Euser, directeur Intercultural Church Plants en pionier bij BLEND Bloemhof
Waar gehakt wordt, vallen spaanders. Pionier je met elkaar, dan ontstaan er vroeg of laat conflicten. Zeker op een plek met veel (culturele) diversiteit. In deze workshop ontdek je 1) waarom (interculturele) conflicten ontstaan, 2) op welke verschillende manieren die worden geuit en 3) hoe je ze kunt hanteren. De geleerde lessen zijn beschreven in Hans Eusers’ boek Meer kleur in de kerk (Amsterdam 2025) en zijn relevant voor alle pioniers.
Leren luisteren met geduld met Andrew Root
Workshopleider: Martijn de Jong, begeleider bij IZB Impact
In deze workshop denken we met behulp van het gedachtegoed van Andrew Root over de kunst van het luisteren. Hij benadrukt het belang van wachten. In plaats van snelle antwoorden of kant-en-klare oplossingen pleit Root voor een houding van geduld en openheid. Root daagt pioniers uit om controle los te laten en ruimte te maken voor Gods timing. Hoe kun je een houding van geduld combineren met een actiegerichte houding die pionieren vaak kenmerkt?
Kunst als Kerkdeur (herhaling)
Workshopleider: Willem Dekker van Stichting Graceland Overall / Graceland Festival
In deze workshop maak je kennis met de werkwijze van Graceland, waar kunst en cultuur centraal staan in het zoeken naar zingeving. We verkennen hoe creatieve vormen mensen raken, waar woorden soms tekortschieten. Je ontdekt hoe kunst deuren opent die voor traditionele kerkelijke taal vaak gesloten blijven. Aan de hand van voorbeelden laten we zien hoe muziek, beeld, poëzie en ritueel ruimte scheppen voor ontmoeting. Er is aandacht voor de onderliggende visie: niet minder geloof, maar een andere taal. We gaan in gesprek over hoe deze aanpak ook in jouw pionierspraktijk toepasbaar kan zijn. De workshop is interactief, inspirerend en nodigt uit tot creatief denken. Je gaat naar huis met nieuwe beelden, ideeën en misschien wel een vonk om zelf iets nieuws te proberen.
Graceland Proeverij (herhaling)
Workshopleider: Willem Dekker van Stichting Graceland Overall / Graceland Festival
In deze workshop stap je in een miniatuurversie van Graceland. Je beleeft vijf korte programma fragmenten van telkens 10 minuten, die samen een caleidoscoop vormen van kunst, cultuur en zingeving. Van poëzie tot ritueel, van muziek tot beeld: elke ronde prikkelt een ander zintuig. De vormen zijn verrassend, toegankelijk en raken vaak op een ander niveau. Je hoeft niets te presteren – alleen aanwezig te zijn en open te staan voor wat zich aandient. Je ontdekt hoe kunst een ruimte opent waarin ontmoeting en betekenis vanzelf ontstaan. Deze workshop is niet uitleggerig maar ervaringsgericht. Je proeft wat Graceland zo bijzonder maakt – en misschien wat jij daar zelf mee zou kunnen op jouw proefplek.
Leren pionieren met de online leeromgeving
Workshopleider: Peter den Hoedt (senior beleidsmedewerker dienstenorganisatie Protestantse Kerk)
In de afgelopen jaren heeft de leergemeenschap rond pioniersplekken zich ontwikkeld tot een pionierende beweging van proefplekken. De beweging is breder en diverser geworden. Daarvoor is het geheel theologisch, thematisch en methodisch opnieuw doordacht. Er zijn nieuwe leermiddelen ontwikkeld en het eigenaarschap van de beweging wordt nadrukkelijker gedeeld met de deelnemers. Hoe zit de pioniersbeweging tegenwoordig precies in elkaar? Wie heeft daarin welke rol? Wat zijn de kernthema’s en waar moet je bij de online leermodules zijn voor wat? En vooral: wat kun je als proefplek uit de beweging halen en wat kun je zelf in (de) beweging brengen? Deze oriënterende leersessie gaat in op die vragen.
Gericht blijven op God en de kerk bij het pionieren in de omgeving
Workshopleider: Peter den Hoedt (senior beleidsmedewerker dienstenorganisatie Protestantse Kerk)
Proefplekken zijn vooral gericht op de wereld in hun eigen omgeving. Tegelijk zijn ze gericht op God en de kerk. Je zou dit een 'drievoudige focus' kunnen noemen. Tijdens deze workshop staan we stil bij de vraag hoe God, de kerk en de omgeving zich in ons pionieren tot elkaar verhouden. Centraal staat de vraag hoe we deze 'drie-eenheid' bij elkaar kunnen houden en in alles gericht kunnen blijven op God en zijn missie? Hiervoor reflecteren we op de fundamentele oproep van de de protestantse kerkorde om 'alles te richten op de lofprijzing van de Naam des Heren en de dienst in de wereld.' En op het Bijbelse principe dat we als kerk geroepen zijn om als koninklijke priesters God te vereren en mede Zijn schepping te beheren.
Het christelijke verhaal tussen alle andere verhalen, hoe verhoud je je hiertoe? (herhaling)
Workshopleiders: Peter L.D. Visser, missionair consulent, evangelisatie CGK, i.s.m. een pionier uit het land
Verhalen zijn overal om ons heen. Of het nu verhalen zijn van politici, van frisdrankproducenten of verzekeringsmaatschappijen; we krijgen van alle kanten impulsen om mee te gaan in wat ons verteld wordt. Als je die verhalen peilt, zit er bijna altijd een levensbeschouwelijke component aan. Verhalen leiden ons om betekenis te geven aan ons leven en aan onze keuzes. Hoe ga je als pionier nu om met verhalen die je om je heen hoort en die vaak ook gewoon in je eigen hart resoneren? Hoe kun je vanuit het evangelie van Christus ingaan op al die uitnodigingen tot geluk, succes, zingeving en een goed leven?
In deze workshop 'lezen' we zo'n seculier verhaal en oefenen we met het reageren daarop vanuit het evangelie.
In gesprek met het leven, elkaar en ... de bijbel
Workshopleiders: Bart de Zwaan, Baptisten Seminarium, onderzoeker bij de Jongvolwassen Challenge.
De Jongvolwassen Challenge is een methode die in tien ontmoetingen een gedeelde zoektocht faciliteert, waarin deelnemers de vragen uit hun eigen leven delen en deze verbinden aan de verhalen uit de Bijbel. Daarmee zijn ze onderweg in een proces van zin- en betekenisgeving. Een proces waarin ze iets mogen ervaren van gemeenschap, ruimte voor het leven zoals het zich aandient en een groter verhaal wat dat allemaal aankan. Een verhaal waarin God zich keer op keer aan de mens verbindt. Een verhaal wat opnieuw gebeurt aan de deelnemers door de ontmoetingen heen. In deze workshop vertel ik je meer over de Challenge en over de lessen en opgedane inzichten uit de praktijk. We oefenen kort met een deel van een ontmoeting en ronden af met een onderlinge uitwisseling waarbij een ieder de eigen ervaring met pioniersplekken inbrengt om die ene belangrijke vraag te beantwoorden: wat kan ik hier nou mee?
Pionieren met jongeren, n.a.v. praktijkvoorbeeld Brabantse Wal
Workshopleiders: Sjoerd Bronsema, Regio coördinator & Startup begeleider Youth For Christ
Vanuit een praktijkverhaal van Brabantse wal, waar meerdere gemeenten samenwerken in het pionieren, kijken we naar hoe pionieren met jongeren in de praktijk vorm kan krijgen. Pionieren met deze doelgroep brengt eigen uitdagingen met zich mee. Het gaat onder andere over hoe je jongeren kunt betrekken, over welke jongeren in je primaire en secundaire doelgroep vallen, hoe je ze aan elkaar verbindt en hoe discipelschap en kerk-zijn worden ingevuld.
Onbevangen verder bouwen en groeien
Workshopleiders: Henk Boerman (IZB Impact)
Pioniersplekken die gaan uitstromen of al uitgestroomd zijn, komen in een nieuw spanningsveld terecht. In eerste instantie was je aan het zoeken en experimenteren. Wanneer er een gemeenschap ontstaat, heb je ook de verantwoordelijkheid voor de mensen in je gemeenschap. Ben je dan nog aan het pionieren? Kan je blijven experimenteren? Het vraagt een andere mindset dan bij de start van de pioniersreis. Hoe kan je verder bouwen aan je geloofsgemeenschap, zorg dragen voor wat er is en tegelijk ook nog blijven pionieren? Belangrijk: alleen voor initiatieven die uitgestroomd zijn of daarmee bezig zijn.
Welke plaats kunnen rituelen, stilte, meditatie en andere monastieke vormen hebben in jouw (ruimzinnige) pioniersplek?
Workshopleiders: Otto Grevink Op Goed Gerucht
Binnen de beweging van proefplekken herkennen veel pioniers zich in de ruimzinnigheid: eigentijds, theologisch en ethisch ruimdenkend, niet-dogmatisch, wikkend en wegend in geloof.' Dat betekent ook een ruime zoektocht in het pionieren naar vormen om verdieping en zingeving te zoeken, en contact met het hogere of diepere, hoe je dat ook wilt noemen en hoe je het ook ervaart. In een onderzoek naar rituelen in ruimzinnige pioniersplekken ontdekten we wat stilte, meditatie, wandelingen en allerlei andere rituelen kunnen betekenen om die zingeving en dat contact te zoeken. Ben je benieuwd? Ga met ons dan mee op zoek.
