Protestantse Kerk
Doorgaan naar hoofdinhoud
infopagina

Nalatenschappen werven - informatie voor kerkrentmeesters

Het opnemen van de kerk in een testament is een prachtige en logische manier voor gemeenteleden om hun warme band met de plaatselijke gemeente te bestendigen, zelfs na hun overlijden. 

Deze vorm van nalaten is niet alleen een uiting van geloof en verbondenheid, maar ook een essentieel instrument om de vermogenspositie van uw gemeente op lange termijn te versterken. Door hierover in gesprek te gaan, stellen we gemeenteleden in staat om te zorgen dat het werk van de kerk ook voor toekomstige generaties door kan gaan. 

Onderaan deze pagina staat een stappenplan om succesvol nalatenschappen te werven. Rechts bij de downloads staat de pdf-versie van deze webpagina. 

Veranderende tijden 

De vanzelfsprekendheid om de kerk in een testament op te nemen is verminderd, ook onder trouwe kerkgangers. Gezondheids- en cultuurfondsen werven actief nalatenschappen. Veel mensen hebben te maken met ziekte of genieten van cultuur en natuur. Waar vroeger de binding met de kerk zo sterk was dat er geen actieve werving nodig was, is er nu een actieve benadering noodzakelijk. Dan ligt het voor de hand dat de kerk haar eigen betrokken leden vraagt om de kerk in hun testament te laten opnemen. 

Veel gemeenteleden weten simpelweg niet dat ze aan de kerk kunnen nalaten of dat dit gewenst is. Misschien zit uw vermogende gemeentelid wel te wachten op uw vraag, omdat hij/zij iets kan betekenen voor een ander waar hij/zij bij leven niet aan toegekomen is.  

Aandachtspunten bij nalatenschappen 

  • Grotere giften: Nalatenschappen zijn vaak substantieel groter dan giften tijdens het leven, met een gemiddeld bedrag van € 30.000
  • Gebonden vermogen: Veel mensen kunnen tijdens hun leven geen grote giften doen omdat hun vermogen vastzit in hun woning
  • Betrokkenheid tonen: Gemeenteleden die betrokken zijn bij de kerk willen hun steun ook na hun overlijden voortzetten
  • Toekomstbestendigheid: Met nalatenschappen kan de kerk haar taken in de wereld blijven uitvoeren

Belangrijke notie 

Zonder testament kan de kerk niet delen in de nalatenschap. Slechts de helft van alle Nederlanders boven de 55 jaar heeft een testament, en in maar 8 procent daarvan zijn goede doelen opgenomen. Er is dus grote potentie voor groei.  

De brochure ‘Uw nalatenschap: geloof, hoop en liefde doorgeven’ beschrijft verschillende manieren waarop je kunt geven, en biedt praktische tips en persoonlijke verhalen bij het maken van deze keuze. Om de brochure onder de aandacht te brengen van de leden van de Protestantse Kerk zijn gratis folders beschikbaar. Kerkrentmeesters kunnen gratis folders bestellen om in de kerk neer te leggen of uit te delen aan de gemeenteleden. Gemeenteleden kunnen indien gewenst daarna zelf de gratis brochure met meer informatie aanvragen en/of een adviesgesprek aanvragen. 


Succesvol nalatenschappen werven

Nalatenschappen werven is geen kwestie van eenmalig iets in het kerkblad plaatsen. Een campagne is gewenst, en het is aan te raden dat het college van kerkrentmeesters en het college van diakenen hierin samen optrekken. De kerkenraad blijft eindverantwoordelijk, dus zorg telkens voor een goede terugkoppeling.

Stap 1: Bepaal waarom u nalatenschappen werft. Het hoofddoel is meestal: mensen bewegen een testament te laten maken en daarin de kerk op te nemen als erfgenaam of legataris. Let wel: de wens van de erflater staat centraal en moet worden gerespecteerd.

Stap 2: Maak concrete, meetbare doelen die u met de campagne wilt bereiken. Bijvoorbeeld: 

  • Elk kwartaal een uiting over nalatenschappen 
  • Een informatieavond organiseren voor vrijwilligers 
  • Een middag over nalatenschappen met medewerking van een notaris 

Stap 3: Bepaal de doelgroep. Het is bekend dat mensen boven de 55 jaar meer gaan nadenken over het opstellen van een testament. Richt u dus op deze leeftijdscategorie. Een bijzondere groep hierbinnen vormen alleenstaande ouderen en stellen zonder kinderen. Overweeg ook niet-gemeenteleden te benaderen voor specifieke doelen zoals monumentale kerkgebouwen. 

Stap 4: Middelen. Bepaal of u zich richt op legaten, erfstellingen of beide. Beslis of nalatenschappen een vrije bestemming hebben of dat mensen een specifiek doel kunnen aangeven (zoals jeugdwerk of orgel). 

Stap 5: Gebruik een mix van communicatiemiddelen:  

  • Algemeen: artikelen in kerkblad, voorlichtingsavonden in samenwerking met een notaris; 
  • Specifiek: gerichte brieven, folders, website-informatie ; 
  • Maatwerk: persoonlijke gesprekken met geïnteresseerden . 

Zorg voor herhaalde communicatie over langere tijd. Vraag nooit gelijktijdig voor meerdere doelen.  

Stap 6: Organisatie

  • Formeer een werkgroep met vaste vrijwilligers 
  • Wijs twee campagneleiders aan die aanspreekpunt zijn 
  • Zorg dat gemeente en diaconie samenwerken 
  • Betrek predikanten, ouderlingen en bezoekers: Iedereen werft mee

Stap 7: Maak een draaiboek met activiteiten, taakverdeling en deadlines. Stem af op andere activiteiten (bijvoorbeeld niet in januari vanwege Actie Kerkbalans). Zorg voor logische samenhang tussen verschillende communicatiemomenten. 

Stap 8: Evalueer na afloop: 

  • Is de doelstelling gehaald?
  • Wat ging goed, wat kan beter?
  • Komt er een vervolg?
  • Hoe communiceert u de resultaten?

Belangrijk: Werk altijd ethisch en respectvol. Waak ervoor dat kwetsbare mensen zich gedwongen voelen. Respecteer de privacy en zelfstandige beslissing van potentiële erflaters. Belangrijke principes zijn onder andere:  

  • Dat het gerespecteerd wordt dat de toekomstige erflater zelfstandig de beslissing neemt of hij een testament op laat maken en of de kerk hier een plaats in krijgt als ontvanger van (een deel van) de erfenis of van een legaat; 
  • Dat vertrouwelijk met persoonlijke informatie wordt omgegaan tenzij expliciet anders is overeengekomen; 
  • Dat de gevoeligheden van familieleden en vrienden van de (potentiële) erflater gerespecteerd moeten worden; 
  • Dat niet negatief over andere goede doelen als te begunstigen organisaties in een testament zal worden gedaan; 
  • En dat altijd open en eerlijk met de (potentiële) erflater wordt gecommuniceerd.

Erfenis of legaat ontvangen?

De VKB Kerkrentmeesters biedt informatie over de financiële afhandeling van een ontvangen erfenis.