Kinderen op een openbare basisschool komen niet altijd in aanraking met Bijbelverhalen of christelijke feestdagen. Een gemiste kans? “Wie weet heeft een school dringend behoefte aan een gastles rond een van de christelijke feesten.”
Sinds lokale kerken niet meer verantwoordelijk zijn voor het godsdienstig vormingsonderwijs (GVO) op openbare scholen (zie kader), is het contact tussen kerken en scholen verminderd. Dat is jammer, vinden (oud-)GVO-docenten Anneke van Wijngaarden en Doretta Hagoort. Van Wijngaarden is inmiddels gepensioneerd, maar haar ogen gaan nog steeds glimmen als ze terugdenkt aan de tijd dat zij zelf godsdienstles kreeg op de openbare basisschool. “Dat waren echt prachtige lessen! Mijn ouders waren niet erg godsdienstig, maar stuurden me wel naar het GVO. Toen ik volwassen was, ben ik zelf als GVO-docent aan de slag gegaan. Ik ging met de kinderen aan de slag met Bijbelverhalen, maar ook met andere verhalen. Ik wilde kinderen laten ontdekken wat het geloof voor mensen kan betekenen.”
Doretta Hagoort reageert instemmend als Anneke dit vertelt. “We hebben met de Bijbel zoiets moois in handen! Ik mag als GVO-docent op een openbare basisschool niet evangeliseren, maar dat hoeft ook niet. De kinderen vinden de verhalen mooi en gaan er over nadenken. Dat is al heel wat. Die kinderen moeten zelf dingen gaan ontdekken. En ik vind het fantastisch om te zien dat dit regelmatig in mijn lessen gebeurt.”
|
Godsdienstig vormingsonderwijs |
Meer openheid en begrip
Ook Hendrik Klaver, pionier bij Kerk op Kop en ouder van kinderen op een openbare basisschool, zou graag meer ruimte voor het GVO zien. “Het vertellen van Bijbelverhalen vind ik niet eens het belangrijkste. Ik zou heel graag zien dat er op scholen een cultuur ontstaat waarbij er meer openheid en begrip is voor wat geloof is en wat het voor mensen betekent.” Toen Hendrik als pionier startte, maakte hij kennis met met allerlei sleutelfiguren uit de wijk zoals het wijkteam, de arts, opbouwwerker en de schooldirecteur. De afwerende houding bij de schooldirecteur vond hij opvallend. “Geloof staat ver weg bij mensen in deze wijk.” Daarnaast proefde hij angst bij de directeur: “Ik vertrouw jou misschien wel, maar welke religieuze mensen komen er dan nog meer langs?”
De barrière wordt echter niet alleen door scholen veroorzaakt. Ook kerken vertonen vaak een afwijzende houding richting openbare scholen. “Andere ouders spraken ons erop aan dat we voor onze kinderen een openbare basisschool in de wijk kozen. Ik vond dat best schrijnend. Als je zo negatief naar de openbare school kijkt, hoe kun je er dan een goede relatie mee opbouwen?” Bovendien zijn weinig mensen bekend met het GVO. “Ik moet binnen de kerk vaak uitleggen wat voor werk ik doe”, aldus Doretta. Er is heel wat winst te behalen, vindt ze. “Ik geloof dat kinderlevens verrijkt worden door dit onderwijs.”
Rol van de kerk
Welke rol kan de kerk dan spelen en waar moet je op letten in het contact met openbare scholen?
Als er al GVO is op de school:
- Vergroot betrokkenheid: Bied de GVO-docent aan een gastles te verzorgen of op excursie te komen in de kerk. Zo komt de kerk voor leerlingen dichterbij. Nodig daarnaast een GVO-docent of regiobegeleider eens uit voor een presentatie in een kerkenraadsvergadering of kerkdienst Deze wederzijdse betrokkenheid is de basis voor andere vormen van ondersteuning.
- Geef aandacht en gebed: Laat vanuit de kerk aan de docent merken dat u het werk belangrijk vindt door af en toe een bemoedigend berichtje naar de docent te sturen en door het werk op te nemen in de voorbeden van de gemeente. Maar vraag de docent ook of u vanuit de kerk iets kunt doen, waardoor de docent beter les kan geven.
- Ondersteun GVO financieel: De GVO-docenten krijgen via het PC GVO een beperkte vergoeding voor de aanschaf van lesmateriaal. Vraag of de docent geholpen is bij wat financiële ondersteuning hiervoor. Wellicht is het mogelijk om als kerk aan de GVO-leerlingen van groep 8 een Bijbel te geven.
Op de site van PC GVO is te lezen wat kerken nog meer kunnen doen.
Als er geen GVO is op de school:
- Wees dienstbaar: Ga in gesprek met de directeur om elkaar te leren kennen en te horen wat er op school speelt. Hoe is het met de werkdruk? Hoe tevreden is de directie met de gemiddelde leerresultaten? Hoe geeft men vorm aan de opdracht tot actieve pluriformiteit en hoe gaan ze om met religieuze diversiteit? Kijk vanuit deze betrokken houding op welke manieren er samenwerking mogelijk is. Misschien is dat heel beperkt. Wie weet hebben ze dringend behoefte aan leesopa’s en -oma’s of hebben ze behoefte aan een gastles rond een van de christelijke feesten. Wees hierin dienend naar de school en werk aan het opbouwen van vertrouwen. Dit vraagt in de meeste gevallen tijd en geduld.
- Verwijs naar PC GVO: Wanneer er vertrouwen en openheid is kunt u GVO en HVO ter sprake brengen. Wat is de reden dat de school het niet aanbiedt? Wat weet de directeur er al over? Is hij of zij bijvoorbeeld bekend met de meerwaarde ervan? Weet de directeur dat er allerlei mogelijkheden zijn om tegemoet te komen aan eventuele praktische en inhoudelijke bezwaren? Vraag de directeur, wanneer hij/zij geïnteresseerd is, of het goed is wanneer iemand van PC GVO (met of zonder u) hier eens verder over door komt praten.
- Attendeer ouders op PC GVO: Veel ouders hebben geen idee van het bestaan van GVO en HVO. De kerk kan een rol spelen bij het informeren van ouders. Dit kunnen zowel ouders zijn die regelmatig een kerkdienst bezoeken als ouders die op een andere manier bij (een project van) de kerk betrokken zijn. GVO en HVO is namelijk allereerst een recht van de ouders. Bij PC GVO is een ouderfolder aan te vragen.
Contact met PC GVO
Tegenwoordig speelt PC GVO een belangrijke rol in het contact met scholen, werk daarom samen. Via info@pcgvo.nl of 030-7604808 kunt u contact leggen of zich laten inschrijven voor de nieuwsbrief.
Meer lezen over de samenwerking tussen kerken en scholen? Ga dan naar schoolenkerk.nl, meld u aan voor de nieuwsbrief of word lid van de Facebookgroep School en Kerk.
