Colleges van kerkrentmeesters en diakenen buigen zich de komende periode over de begroting 2025 en de voorbereidingen voor de jaarrekening 2024. Een aantal aandachtspunten op een rij, waaronder de aangepaste richtlijn begroting en jaarverslaggeving.
Het Classicale College voor de Behandeling van Beheerszaken (CCBB) zal bij de beoordeling van begroting en jaarrekening letten op een aantal specifieke aandachtspunten:
Begroting 2025
- Meerjarenraming
De uiterste inleverdatum voor de begroting over het nieuwe boekjaar 2025 is 15 december 2024. De nieuwe begroting kan het beste worden opgesteld in de meerjarenraming. Daarin kun je verschillende scenario's maken, waarvan de definitieve versie gekopieerd kan worden naar de begroting 2025. Dat geeft de colleges een goed beeld van de toekomst en het voorkomt dubbelingen bij de invoer. - Kostenstijgingen
De energiemarkt is nog steeds volop in beweging. Als in 2025 een lopend contract afloopt, wees dan vooral niet te zuinig met de raming van de energiekosten. Ook als je zonnepanelen gebruikt, vereist de terugleververgoeding extra aandacht. Maar dat zijn niet de enige kostenstijgingen. Het is daarom aan te raden een meerjarenraming over 2024 op te stellen, omdat daarin gewerkt wordt met recente indexcijfers die een indicatie geven van de toekomstige cijfers bij ongewijzigd beleid. De nieuwe quotum- en solidariteitsheffing is te berekenen vanuit de jaarrekening 2023. Onder ‘Home’ in FRIS kun je bij de jaarrekening het quotumrapport met de grondslagen inzien. - ANBI en KvK-nummer
Vrijwel alle gemeenten en diaconieën hebben iets op de ANBI-pagina van hun website staan. Volgens de ANBI-regels is het noodzakelijk dat deze informatie actueel is, dat er een up-to-date beleidsplan op te vinden is en ook het KvK-nummer wordt vermeld. Ook dient de link die onder Ai2 in FRIS getoond wordt en die in LRP is opgegeven rechtstreeks naar de ANBI-pagina van je gemeente te leiden. Het is goed om je website te checken of alles goed is ingevuld. Zie voor een verdere toelichting en eventuele automatische koppeling de handleiding.
Jaarrekening 2024
- Juiste waardering voor vaste activa en beleggingen
De waardering is, behalve die van kerkgebouwen, gebaseerd op de WOZ-waarde. Voor landbouwgronden geldt 60% van de fiscale waarde. Daarbij moeten herwaarderingen en koersverschillen, die door FRIS als incidentele baten worden verantwoord, nog worden toegevoegd aan de daarvoor beschikbare bestemmingsreserves op de balans. In dat geval zijn ze niet meer als bijzondere baten zichtbaar, maar worden ze rechtstreeks toegevoegd aan het eigen vermogen. Let op de splitsing van onroerende zaken en de daarmee verband houdende herwaarderingsreserves in kerkelijke (21.95) en niet-kerkelijke activa (21.94). Mogelijk moeten zowel in de eigen administratie als in FRIS overboekingen gedaan worden. - Verantwoording van voorzieningen
De voorzieningen op de jaarrekening moeten toereikend zijn en gebaseerd op een meerjarenonderhoudsplan. Een dergelijke voorziening valt niet onder de bestemmingsreserves in rubriek 21, maar onder de voorzieningen in rubriek 22. Mochten die in de administratie nog verkeerd staan dan moeten ze worden omgezet. Zie daarvoor de handleiding. - Voeg een bestuursverslag toe
Bij de jaarrekening moet een bestuursverslag worden gevoegd met een toelichting op de financiële cijfers, en op bijzondere ontwikkelingen in het afgelopen jaar en mogelijke ontwikkelingen in 2025. - Beleggingsstatuten
Elke gemeente, diaconie of protestantse stichting die belegt moet een beleggingsstatuut hebben. Het beleggingsstatuut wordt naar het Classicale College voor de Behandeling van Beheerszaken (CCBB) gestuurd, dat beoordeelt of het voldoet aan de Richtlijn Beleggingen van de Protestantse Kerk in Nederland. Deze richtlijn, met een toelichting en een aantal voorbeeld beleggingsstatuten, is te vinden op de themapagina Beleggen. Het beleggingsstatuut is definitief na een akkoord van het CCBB, dat schriftelijk is meegedeeld aan de (algemene) kerkenraad. - Saldering van baten en lasten
Sommige gemeenten passen nog de saldomethode toe, bijvoorbeeld bij buffetten en catering (horeca-aangelegenheden, begraafplaatsen, bankkosten en rente), terwijl saldering al vanaf de richtlijn 2019 niet is toegestaan. Salderen geeft een onvolledig en daarmee onjuist beeld van de opbrengsten en lasten en daardoor ook vaak van het rendement. - Extra financieel overzicht gemeenten met eigen begraafplaats Gemeenten met eigen begraafplaats moeten de cijfers hiervan verwerken in FRIS. Voor de beoordeling daarvan is het noodzakelijk dat deze gemeenten een financieel overzicht van de begraafplaats als bijlage aan de jaarrekening toevoegen. Een voorbeeld-sjabloon van een dergelijk verslag en het controleprogramma zijn te downloaden van de website of vanuit de bijlagen in FRIS. Het sjabloon in FRIS geeft na invulling meteen aan welke bedragen waar moeten worden opgenomen. De handleiding en de vraagtekens op de diverse schermen in FRIS geven informatie en voorbeelden.
Richtlijn begroting en jaarverslaggeving
Het GCBB heeft de richtlijn Begroting en Jaarverslaggeving op enkele belangrijke onderdelen aangepast:
- Een onderhoudsvoorziening moet gebaseerd zijn op een meerjarig onderhoudsplan.
- Aanpassing van de verwerking van ongerealiseerde herwaarderingen en ongerealiseerde koersresultaten, waardoor deze niet meer als incidentele baten worden verantwoord maar worden verwerkt in het eigen vermogen.
- Gerealiseerde herwaarderingen en koersresultaten worden rechtstreeks verwerkt in het eigen vermogen.
- De mogelijkheid om wijkreserves apart te tonen in de jaarrekening.
Lees ook:
