De collecte heeft een eigen betekenis, voortkomend uit de diaconale taak van de gemeente: omzien naar de armen. In de liturgie krijgt dat vorm in het inzamelen van de gaven. Daarbij gaat het niet alleen om de inkomsten. Als teken van dankbaarheid geven wij God terug wat wij uit zijn hand ontvingen. Hoe maak je daar een bewust moment van?
Marten van der Meulen, universitair docent godsdienstsociologie aan de PThU en wetenschappelijk beleidsmedewerker in de dienstenorganisatie, zou de collecte aangrijpen om de gemeentevisie te ondersteunen. “Vertel bijvoorbeeld: ‘We staan als gemeente voor deze uitdaging en dat betekent dat we dit bedrag bijeen willen krijgen.’ In de praktijk blijkt dat gemeenten met een breed gedragen visie vaak vitaal zijn.” De geefbereidheid is er, maar gemeenteleden geven minder automatisch dan vroeger. “Ze willen weten waar ze voor geven. Maak dat inzichtelijk.” Aan een collecte voor een diaconaal project kun je een concrete geefvraag verbinden. “Maar als kerk je eigen gemeenschap instandhouden of geld bijeenbrengen voor een vernieuwend project is ook heel legitiem. Het hoeft niet moeilijk te zijn om daar een goed verhaal bij te maken.”
Geef uw leeftijd
De Protestantse Gemeente Kleverskerke in Zeeland bedacht een alternatieve collecte. ZWO-lid Petra van den Berge: “Om geld op te halen voor ons ZWO-project hebben we aan het begin van de Veertigdagentijd een klein bruin envelopje uitgedeeld. Eén envelopje per gezin. Met daarop de actie ‘Geef uw leeftijd’. Als je 65 bent bijvoorbeeld geef je 65 keer 1 cent, 65 keer 2 cent of 65 keer 10 cent, net wat je wilt. Met Pasen konden de envelopjes weer ingeleverd worden. Dit leverde vijf keer zoveel op.”
Haal meer uit de collecte
Zonder nadenken een euro in de zak stoppen? Deze manieren zorgen dat geven in de kerkdienst echt van betekenis wordt:
- Deel collectefolders uit met daarin de omschrijving van het project waarvoor u collecteert. Zie bijvoorbeeld de collectefolders van Kerk in Actie.
- Houd een omkeercollecte. Iedereen mag een munt van twee euro úit de zak halen, met de bedoeling dit in de periode daarn te vermeerderen. Zie de tips van ds. Berensen.
- Een variant op de omkeercollecte is de talentenactie. Ook hier krijgen gemeenteleden in eerste instantie geld om er vervolgens met hun talent meer van te maken. Via Kerk in Actie zijn gratis talentenkaarten te bestellen en is een bijbehorend stappenplan te downloaden.
- Laat een bijbelkring, jeugdgroep of kindernevendienst een doel kiezen en in de dienst vertellen waarom dit doel een bijdrage verdient.
- Ga als (delegatie van de) gemeente op bezoek bij een project dat de gemeente steunt of nodig mensen uit om iets te vertellen.
- Benoem concreet wat er met het geld van de collecte gefinancierd wordt. Dus in plaats van ‘eredienst en pastoraat’: ‘Dankzij uw bijdrage kunnen we elke week een ouder gemeentelid blij maken met een mooie bos bloemen.’
- Maak in je beleidsplan inzichtelijk hoeveel geld je voor het waarmaken van je gemeentevisie nodig hebt en verwijs daarnaar tijdens de collecte.
- Vraag geen geld, maar haal eens iets materieels op. Speelgoed voor de speelgoedbank, knutselspullen voor de kindernevendienst of oud papier voor de oud papier-actie.