Grensoverschrijdend gedrag komt ook in de kerk voor. Het project Veilige gemeente van de Protestantse Kerk helpt van de kerk een veilige(r) plek te maken. Coördinator Lenny van den Brink ziet mogelijkheden.
Komt seksueel misbruik evenveel voor in de kerk als elders?
‘Grensoverschrijdend gedrag komt in de kerk niet meer of minder voor dan buiten de kerk. Natuurlijk geldt ook hier dat elke melding er een te veel is. Het kan gaan om vervelende of onveilige situaties waarbij een predikant, pastoraal werker, jeugdwerker of gemeentelid over de schreef gaat ten opzichte van een gemeentelid. Het kan ook gaan om ernstig misbruik.’
Waarom start de Protestantse Kerk het project Veilige gemeente?
‘Het thema is actueel en urgent. Juist de kerk moet een veilige plaats zijn waar iedereen mee kan doen. We moeten ons realiseren dat in elke gemeente slachtoffers zijn van geweld, misbruik of onveilige situaties, in hun thuissituatie of soms zelfs in de kerk. Daar mogen we niet voor wegkijken. Met enkele stappen kun je al meer veiligheid bieden.’
Welke eerste stappen kunnen kerken zetten?
‘Gemeenten moeten zich niet laten afschrikken door de zwaarte van het onderwerp, maar binnen de kerkenraad brainstormen over mogelijke stappen. Onze website helpt daarbij. Kerken kunnen een gedragscode voor vrijwilligers opstellen. Voer bij de aanstelling van vrijwilligers ook selectiegesprekken en vraag eventueel van iedere vrijwilliger een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) aan. Voor vrijwilligers in het jeugdwerk is dat gratis.’
Welke maatregelen kunnen verder worden genomen?
‘Het is goed om twee vertrouwenspersonen aan te stellen: een man en een vrouw. Iedereen kan bij hen terecht met een melding, een vraag of hun verhaal. Zij zorgen er ook voor dat in de gemeente aandacht blijft voor mogelijke onveiligheid. En kijk bijvoorbeeld eens naar de ruimtes in de kerk. Ramen in of naast de deuren, zo nodig deuren open laten staan; het geeft een fijner gevoel als je elkaar kunt zien.’
Welke ondersteuning biedt de Protestantse Kerk?
‘De webpagina protestantsekerk.nl/veiligegemeente biedt toegankelijke informatie over bijvoorbeeld het benoemen van een vertrouwenspersoon, werkvormen om met elkaar te praten over grensoverschrijdend gedrag en informatie over waar je incidenten kunt melden. Uiteraard kunnen gemeenten ook contact opnemen met de dienstenorganisatie. Voor de vertrouwenspersonen komen er bovendien nog onderlinge contactmogelijkheden.