Het gesprek voeren over het werk in de gemeente en de beleving ervan; steeds meer gemeenten gaan ertoe over een ‘jaargesprek’ te voeren met hun predikant of kerkelijk werker. Maar is dat wel passend binnen de kerk?
Vanwege een groeiende behoefte om op gezette tijdens stil te staan bij het werk in de gemeente, is tijdens een synodevergadering in 2012 besloten om jaargesprekken te voeren. Zo hebben kerkenraad en predikant/kerkelijk werker de mogelijkheid gezamenlijk terug te kijken en plannen te maken voor het nieuwe jaar. “De ervaring leert dat een jaargesprek beide partijen op een goede manier motiveert”, is de ervaring van ds. Sara de Vries-Terpstra.
Steun in de rug
Ds. Sara de Vries-Terpstra gaat voor in de gemeenten Sintjohannesga en Delfstrahuizen, in de gemeente De Friese Meren. Hier begon ze in 2011, een jaar voordat de jaargesprekken werden ingevoerd. “Het is goed en fijn om als gemeente terug te kijken op het werk en het kerkelijk jaar. Zeker voor mij als beginnend predikant was dat goed. In het begin was het nog zoeken en hielden we het gesprek met de brochure Jaargesprekken bij de hand. Inmiddels zitten de vragen en stappen in ons hoofd.”
Omdat de behoefte aan een jaargesprek in eerste instantie vanuit ds. Sara de Vries zelf kwam, vond ze het prettig dat de synode hier een officieel besluit over nam. “Het is als een steun in de rug. Het jaargesprek zet je op een goede manier even stil in de hectiek van het kerkenwerk en dwingt als het ware om het perspectief te verruimen en dingen bespreekbaar te maken. Daarnaast is het fijn dat het een gestructureerd gesprek is en dat je met meerdere mensen vanuit de kerkenraad om tafel zit. Voorheen was dat alleen de voorzitter van de kerkenraad, nu schuiven ook de kerkrentmeester en de scriba aan, dat geeft toch een beter beeld. Samen bespreken we waarom we de dingen doen zoals we ze doen, iets wat anders niet ter sprake komt.”
Aan te bevelen
Die gezamenlijkheid staat voor ds. Sara de Vries centraal. “Dit bijzondere gesprek geeft mij als predikant de ruimte om vrijer te spreken. Je zit niet, zoals bij een kerkenraadsvergadering, in een pastorale functie. Mijn werk als predikant staat hier centraal. Die ruimte die ik krijg zorgt ervoor dat ik als predikant goed m’n werk kan doen. Ik ervaar dat de verantwoordelijkheid gedeeld wordt met de kerkenraad. De sfeer is er dan ook een van: hoe pakken we dit gezamenlijk op? Iedereen denkt mee. De samenwerking en de relatie staan centraal. We doen het tenslotte samen, samen zijn we gemeente.”
Ds. Sara de Vries kan iedere gemeente een jaargesprek aanbevelen. “Door het jaar heen spreken we elkaar veel want we vergaderen wat af, maar echt ruimte voor reflectie is er zelden. In het jaargesprek komen we dichter bij elkaar. Ik voel me gewaardeerd als predikant. Het is goed om ten minste eens per jaar open en eerlijk met elkaar te bespreken wat zorg nodig heeft en waar we dankbaar voor zijn. Voorwaarde is wel dat beide partijen zich kwetsbaar durven op te stellen; dan bereik je echt wederzijds begrip.”
Als laatste heeft ds. Sara de Vries nog een tip. “De brochure Jaargesprekken* geeft richting tijdens het gesprek en helpt om aan de hand van vaste punten te evalueren. Je kunt er ook gelijk acties aan verbinden. De training Jaargesprekken ken ik nog niet maar lijkt me heel nuttig voor kerkenraadsleden die vanuit hun werk niet bekend zijn met het voeren van dit soort gesprekken. Hier kun je gespreksvaardigheden oefenen en raak je op de hoogte van de praktische en inhoudelijke randvoorwaarden voor een goed jaargesprek.”
Foto: Unsplash