Vooraf
Pionieren heeft een experimenteel karakter, al doende leer je. De ervaringen en lessen van het pionieren in de afgelopen jaren zijn bij elkaar gebracht in 12 kernthema’s en online beschikbaar.
De term ‘proefplek’ wordt gebruikt voor allerlei missionaire initiatieven die bouwen aan een ‘nieuwe, inclusieve community’: plekken waar mensen met verschillende achtergronden bij elkaar komen rond dat wat hen samenbindt. En waar de initiatiefnemers in woorden en daden iets delen van hun christelijke inspiratie. Voorbeelden zijn pioniersplekken, presentieplekken, kliederkerken en monastieke initiatieven.
Je kunt kiezen uit verschillende routes.
Zelfstandig leren
- Maak gebruik van de 12 kernthema’s en bijbehorende programma's.
- Bezoek de netwerkdagen ‘Kerk naar buiten’.
- Gebruik het format voor een pioniersplan om je eigen plan te schrijven.
- Gebruik de zelfscan om te ontdekken met welke thema’s je met je team aan de slag kunt.
Begeleid leren
- Doe een beroep op startbegeleiding als je behoefte hebt aan ondersteuning in de beginfase van je initiatief (zie onder).
- Doe mee met een leerkring als je andere teams van missionaire initiatieven wilt ontmoeten en van elkaars praktijken en ervaringen wilt leren (zie onder).
- Onder bepaalde voorwaarden is er financiële ondersteuning mogelijk (zie onder).
- Bij deelname aan een leerkring of bij een aanvraag voor financiële ondersteuning is support van en verbinding met een lokale (wijk)gemeente van de Protestantse Kerk van belang. De startbegeleider kan hierin ondersteunen.
Uitgangspunt bij de ondersteuning voor het pionieren is dat je als team van een proefplek in principe zelfstandig aan de slag gaat, aan de hand van de online programma’s over de 12 kernthema’s.
Heb je behoefte aan meer ondersteuning, dan kun je een beroep doen op startbegeleiding, meedoen met een leerkring en/of een aanvraag doen voor financiële ondersteuning.
Ondersteuning
Er zijn drie vormen van ondersteuning mogelijk.
- Begeleiding
- Financiële ondersteuning
- Pastorale ondersteuning
1. Startbegeleiding
Doel is dat de initiatiefnemers van een proefplek in de beginfase een steuntje in de rug krijgen. Startbegeleiding richt zich met name op:
- draagvlak: een verbinding leggen met een lokale protestantse (wijk)gemeente en komen tot heldere afspraken over de vormgeving van de samenwerking (de bestuurlijke, financiële, ambtelijke en juridische verantwoordelijkheden).
- advies voor een gezonde begroting (als dit niet zelfstandig lukt met de module financiële duurzaamheid).
Een proefplek komt in aanmerking voor startbegeleiding wanneer aan een of meer van onderstaande criteria wordt voldaan:
- Doelgroep: het initiatief richt zich op specifieke doelgroepen, zoals jonge generaties (onder de 40 jaar), een interculturele doelgroep, of groepen die nu niet of nauwelijks in de kerk vertegenwoordigd zijn.
- Regio: het initiatief bevindt zich in een regio waar de kerk niet of nauwelijks (meer) vertegenwoordigd is.
- Financiën: het initiatief heeft een begroting van € 20.000,- of meer per jaar of heeft een betaalde kracht in dienst.
- Kerkelijke inbedding: het initiatief is interkerkelijk of het lukt niet om verbinding met een lokale protestantse gemeente te leggen, terwijl dat wel gewenst is.
Er wordt alleen startbegeleiding geboden aan initiatieven die verbonden (willen) zijn met de Protestantse Kerk. Dit betekent dat de lokale (wijk)gemeente verantwoordelijk is voor het initiatief of dat er een stevige samenwerking is. Schakel eventueel een startbegeleider in om hierbij te ondersteunen. Daar zijn geen kosten aan verbonden.
Denk je in aanmerking te komen voor startbegeleiding, vul dan hier het aanvraagformulier in.
Deelnemen aan een leerkring
Een leerkring is een plek waar verschillende pioniersteams elkaar ontmoeten, hun praktijkvragen uitwisselen en samen zoeken naar oplossingsrichtingen. Een leerkring bestaat uit circa vijf pioniersteams en wordt begeleid door een mentor. Een team committeert zich voor de periode van een seizoen (september-juni) aan een leerkring.
De activiteiten van een leerkring bestaan uit:
- Een startgesprek met de mentor aan het begin van het seizoen bij het team op locatie om (opnieuw) kennis te maken en de leervragen in beeld te krijgen.
- Drie ontmoetingen per seizoen, om de beurt op de locatie van een van de deelnemende teams.
- Twee keer per jaar intervisie voor de voortrekkers van de teams uit de leerkring, onder leiding van de mentor.
- Bezoeken aan in ieder geval een van de twee netwerkdagen voor proefplekken.
- Extra ondersteuning (beperkt) door de mentor voor vragen die niet beantwoord kunnen worden via de leerkring of via de online programma’s over de kernthema’s.
Elke proefplek die deelneemt aan een leerkring heeft een stevige verbinding met een lokale (wijk)gemeente van de Protestantse Kerk.
Aan het deelnemen aan een leerkring zijn geen kosten verbonden.
Een proefplek kan in september instromen in een leerkring. Aanmelding voor een leerkring in het komende seizoen kan tot 1 juni via pionieren@protestantsekerk.nl.
Pionierbegeleiding
Pionierbegeleiding is beschikbaar voor pioniersplekken die vóór 1 juli 2023 gestart zijn.
De pionierbegeleider richt zich op de inhoudelijke ontwikkeling van de pioniersplek én op de relaties met de lokale en de landelijke kerk. De begeleider stimuleert reflectie en kruisbestuiving. Dat krijgt onder meer vorm door gesprekken met het pioniersteam en de kerkenraad. Ook kan de pionierbegeleider processen begeleiden die raken aan de kerkorde, zoals bij doop en avondmaal.
Er is ruimte voor circa vijf contactmomenten van een dagdeel per jaar. Deze kunnen als volgt worden ingevuld:
- Een sessie met het pioniersteam om te reflecteren op de ontwikkelingen van de pioniersplek.
- Eén of twee keer doorpraten met de voortrekker van het pioniersteam.
- Het begeleiden van een overleg met bijvoorbeeld de kerkenraad of op een gemeenteavond.
- Het begeleiden van het doorgaande proces van reflecteren, evalueren, financieel verantwoorden en komen tot vervolgbesluiten met de partners.
De kosten worden tot maximaal € 1.800,- per jaar vergoed door de Protestantse Kerk.