Tine de Vries, kerkelijk werker in de Protestantse Gemeente Stiens, realiseerde zich met haar twee toenmalige collegapredikanten dat er te weinig mensen waren voor het pastoraat. In 2016 werd besloten om het pastoraat drastisch te wijzigen. Een spannende stap, die de gemeente veel opleverde.
Tine: “Mensen wilden graag iets doen voor de kerk en binnen de kerk, maar dan wel overzichtelijk en behapbaar. Ze hikten aan tegen hele wijken met soms wel 40 adressen. Adressen die je moet bezoeken, bezoeken die je moet voorbereiden, de vergaderingen. De vraag was: ‘Hoe gaan we mensen vinden? Hoe maken we het pastoraat behapbaar?’ We besloten om functies van ouderling en diaken lichter te maken. En we besloten te gaan werken met functiegroepen.”
Doen wat bij je past
“De een vindt het prachtig om bij geboorte een bezoekje te brengen, een ander bezoekt liever iemand van 80+ of heet mensen welkom in de gemeente. Doe wat bij je past! Om serieus te onderzoeken wat bij wie past, heb ik iedereen die aan had gegeven wel iets te willen doen aan tafel gehad. Ik heb hen gevraagd: ‘Wat wil je doen, wat is je wens?’ Ze vonden dat allemaal een leuke vraag. Het resulteerde in het vormen van functiegroepen. We hebben nu een Welkomstteam, Felicitatieteam, Bezoekteam ouderen, Pastoraal team, Talantteam (voor mensen met een beperking die in units wonen), Zorgzame Kerk en een team Commissie Vorming en Toerusting. De Zorgzame kerk functioneert als verlenging van het pastoraat. Vragen kunnen zodoende ook concreet en praktisch worden gehonoreerd. De commissie Vorming & Toerusting organiseert nu en dan intergeneratieve bijeenkomsten/uitjes voor de hele gemeente. Deze activiteiten hebben een verbindende werking.”
Wisselen of stoppen? Dat kan!
“De taken in het team zijn behapbaar. In het Bezoekteam ouderen heeft een vrijwilliger niet meer dan 6 adressen. Dat is te doen! Ja, we hebben veel vrijwilligers nodig maar ze hebben elk een klein blokje aan taken. En dat maakt het aantrekkelijk. Laatst heb ik gevraagd of iemand eventueel zou willen wisselen van team. We geven onze vrijwilligers de ruimte, om iets anders te gaan doen maar ook om te stoppen. Iemand die stopt wordt hartelijk bedankt.”
Vraaggestuurd naast aanbodgericht pastoraat
“Een grote verandering is dat we nu vraaggestuurd naast aanbodgericht pastoraat hebben. Voorheen was het enkel aanbodgericht, mensen gingen er vanuit dat je met enige regelmaat langskomt. Dat bleek in onze grote gemeente met weinig pastorale ouderlingen niet te doen. Het idee ontstond om het pastoraat aanbodgericht te behouden voor aantal groepen, maar voor de hele gemeente vraaggestuurd pastoraat te organiseren. De meeste mensen zijn tegenwoordig mondig, gebruiken een app, telefoon, mail en ze kunnen om hulp vragen of contact opnemen als ze willen dat er iemand langskomt. Voor twee groepen is er aanbodgericht pastoraat, deze worden tweemaal per jaar bezocht en bij ziekte vaker: 80+ ers, die het liefst willen dat het blijft zoals het is en de groep Talantbewoners.”
Systeem van wijken/secties loslaten
“Op 1 oktober 2016 zijn we overgestapt op het nieuwe systeem. Dat was best spannend! Van tevoren werd er huiverig gereageerd op de veranderingen. Men was bang elkaar te verliezen als er niet meer in secties werd gewerkt. Wat nu blijkt is dat we juist zicht hebben op de gemeente en dat bindt! In het begin waren er nog wel wat vragen en moesten mensen wennen, nu loopt het gewoon. Het klinkt eng, het loslaten van sectie systeem, maar als je het loslaat verbind je het geheel met elkaar. Wat ik nu heel sterk voel en zie: we zijn één grote gemeente waarin we omzien naar elkaar en daar verantwoordelijk voor zijn. Dit is gemeente-zijn!”
“Verlicht het takenpakket van ambtsdragers!”
“Mijn advies aan andere gemeenten: maak het takenpakket van ambtsdragers lichter! Zorg dat taken overzichtelijk zijn en haal alles wat extra is in overleg met de ambtsdrager eraf. Leg dat bij een ander neer. Een jeugdouderling heeft al genoeg vergaderingen, laat hem dan niet ook papieren en stiften kopen. Wij hebben nu voldoende mensen voor het pastoraat. Mensen zijn niet meer gebonden aan een zware ambtstaak en dat maakt het leuk. En een mooie bijkomstigheid: met dit systeem zijn er minder ambtsdragers nodig!”
Download hier:
