Protestants Perspectief
Reflecties van scriba en preses bij actualiteiten in kerk & samenleving.
Kerkleiders van drie wereldkerken doen een dringende oproep: red het klimaat! Bij deze oproep van de Anglicaanse aartsbisschop Welby, Paus Franciscus en Patriarch Bartholomeus sluit de Protestantse kerk zich van harte aan. Het is 5 voor 12 als het gaat om ons klimaat. Het appel sluit nauw aan bij het recente IPCC-rapport.
De verontrustende rapporten en onderzoeken over het klimaat raken de kerk in het hart. De aarde en de kosmos zijn immers geen neutrale werkelijkheden. De Bijbel spreekt over schepping: het is Gods werk. Iedereen die onder de indruk raakt van de schoonheid van de aarde en het firmament kent de verwondering over dat alles. In de brief aan de Romeinen adresseert Paulus: ‘de onzichtbaarheid van God wordt zichtbaar in Zijn werken’. Je proeft in al die schoonheid en grootsheid Gods werk. Het is een geschenk van God. Het is Zijn ‘werkstuk’.
God verheugt zich in Zijn schepping, al vanaf het begin. Telkens weer constateert de Schepper in Genesis 1: ‘En zie het was goed’, tof, veelbelovend. Ook in de psalmen vind je die vreugde van God over Zijn schepping terug. ‘Uw handtekening staat prachtig onder heel de wereld’ luidt de verdichting van Psalm 8 in Psalmen voor nu. En Psalm 104 roept de zangers van dit lied op om zo met de schepping om te gaan dat God zich kan verheugen in Zijn werken.
Wat doen wij als wij de aarde uitputten, als de biodiversiteit in rap tempo afneemt, als we de aarde misbruiken in plaats van verzorgen en tot bloei brengen? ‘We hebben veel meer genomen dan onze planeet kan verdragen’, aldus de verklaring van de kerkleiders. Zij wijzen er tevens op dat dit heeft geleid tot toenemende ongelijkheid en onrecht.
In Genesis 1 krijgt de mens de opdracht de aarde te bewaren en te bewerken. Die opdracht is ook een geschenk, geen recht. We spelen een rol in de toekomst van deze aarde. Het hoort bij de kern van ons gelovig mens-zijn dat we eerbiedig en zorgvuldig omgaan met wat God ons toevertrouwt. De aarde is niet ons bezit dat we kunnen gebruiken zoals we willen. Wij mensen zijn niet de heer van de schepping.
Toch wordt deze zorg voor de aarde in de kerk soms weggezet als iets van hobbyisten. Deze aarde zal immers ooit vergaan, we kunnen ons beter richten op wat blijft en op ons eeuwig heil. Het oordeel voltrekt zich toch wel, zo is dan de gedachte.
Over Maarten Luther gaat het verhaal dat hij ooit schreef: ‘Als ik zou weten dat morgen de wereld vergaat, plant ik vandaag nog een appelboom.’ Daaruit spreekt een ander besef: zolang deze aarde bestaat ben ik geroepen om te doen wat ik kan, voor God, mijn naaste en Gods goede schepping. Gelovigen worden geroepen om kleine en grote stappen te zetten in een levensstijl die past bij de eerbied voor de schepping, juist omdat zij de Heer van de schepping kennen. We verwachten een nieuwe aarde. Deze verwachting maakt ons niet onverschillig ten opzichte van de huidige aarde maar scherpt onze verantwoordelijkheid aan. Dat is waarom Luther, al was het op de laatste dag, met vreugde een appelboom zou planten.
Op de muren van een zaal in het landelijk dienstencentrum van onze kerk staat Micha 6:8 uitgeschreven: ‘Er is jou, mens, gezegd wat goed is, je weet wat de HEER van je wil: niets anders dan recht te doen, trouw te betrachten en nederig de weg te gaan van je God.’ Dit bijbelwoord is een voortdurende herinnering aan onze opdracht, ook ten opzichte van de schepping. Juist hierin komt het aan op onze toewijding en inzet voor het kunstwerk van Gods handen, voor Zijn schepping. Dat is niet kosteloos. Het is onze gezamenlijke prioriteit, nu en in de toekomst.
In dit overzichtsartikel is te lezen wat de Protestantse Kerk tot nu toe over dit onderwerp heeft gezegd en gedaan:
