Nog altijd 3 oktober 2013
Op 3 oktober 2013 sloeg een vluchtelingenboot om bij het Italiaanse eiland Lampedusa. 368 mensen kwamen om. Kerk in Actie staat stil bij deze ramp die 10 jaar geleden zoveel mensen trof, maar zich ook zo vaak herhaalt. Bid mee, met een voorbede van ds. Karin van den Broeke. Ook bieden we gesprekssuggesties aan om het boek Droomland Italië van Rosita Steenbeek te bespreken. Een boek met persoonlijke verhalen van mensen op de vlucht en mensen die hen steunen.
“Hier is iedereen bij elkaar”
“Het is hier veel beter dan in het AZC, hier voelen we ons thuis, hier hebben we privacy. In het AZC verbleven we in een kleine caravan, onze kinderen konden niet bij ons zijn. Hier is iedereen bij elkaar,” zegt de bewoner van een Thuisgeefinitiatief in Kampen. De Thuisgeefinitiatieven telden samen al meer dan 40.000 overnachtingen. Ook meedoen met tijdelijke huisvesting van statushouders? Kijk op dethuisgevers.nl. In de podcastserie ‘Collectieve Wijsheid’ van VKB Kerkrentmeesters zijn Laura Prat Bertrams en Harry van der Kamp van de Thuisgevers aan het woord. Beluister de podcast via kerkrentmeester.nl/podcast of via Spotify.
Asielopvang ‘broos’, Noodopvang ‘belabberd’
Een jaar nadat er in Ter Apel asielzoekers in de buitenlucht sliepen, loopt de asielopvang weer vast (Trouw, 22-09-2023). Het aantal reguliere AZC’s van COA, en het aantal plekken daar, is niet gegroeid. Volgens Vluchtelingenwerk is de situatie in de crisisnoodopvang voor asielzoekers 'nog steeds belabberd' (Eenvandaag, 06-09-2023). Nederland heeft zijn asielcrisis aan zichzelf te danken, leert een nieuw Europees rapport. In vergelijking met andere Europese landen vallen de Nederlandse asielcijfers behoorlijk mee. Er is ook geen wetenschappelijk bewijs dat migranten en vluchtelingen vanwege het Nederlandse asielbeleid hierheen komen, volgens onderzoek van het Verwey-Jonker Instituut. Maar de afgelopen jaren zijn opvangcentra te snel gesloten.
Opvang derdelanders
'Derdelanders' houden recht op opvang in Nederland totdat de Raad van State een definitief oordeel heeft geveld. Ze hoeven dus per 4 september weg. Demissionair staatssecretaris Van der Burg (Asiel en Migratie) heeft dat besloten. Naar verwachting betekent dit dat niet-Oekraïense vluchtelingen die in Oekraïne woonden toen de oorlog uitbrak, tot zeker november mogen blijven.
Leestip: En de vierde keer zonken we
Sally Hayden is thuis in Londen als ze op een avond een Facebook Messengerbericht ontvangt: 'Hi sister Sally, we need your help.' De afzender blijkt een Eritrese vluchteling, die samen met honderden anderen al maandenlang vastzit in een Libisch detentiecentrum. Dat was het begin van Haydens schokkende onderzoek naar de vluchtelingencrisis in Noord-Afrika. Haar boek ‘En de vierde keer zonken we’ is gebaseerd op honderden interviews met (nog steeds) gedetineerden die Europa proberen te bereiken, maar vast komen te zitten in Libië wanneer de EU in 2017 begint met het financieren van 'opvang in de regio'.
Hulp aan allerarmsten gekort en vervuild
Prinsjesdag 2023. Liana Hoornweg van Partos is teleurgesteld: “De bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking gaan ‘gewoon’ door. Miljoenen die hadden kunnen worden besteed aan armoedebestrijding (lees mensen die te maken hebben met conflict, discriminatie, honger, droogte, extreme hitte, gebrek aan water en onderwijs) worden besteed om falend asielbeleid in Nederland te maskeren.” Het hulpbudget van de Europese Unie voor economische programma’s in Noord en West-Afrika in landen als Tunesië, Niger en Libië, wordt intussen gebruikt om migratie naar Europa een halt toe te roepen, aldus het rapport van Oxfam: From Development to Deterrence. Onderzoekers concluderen dat in Tunesië minstens een derde van het Europees geld, dat bestemd is voor economische projecten, bij de Tunesische kustwacht terechtkomt.
Oorzaken migratie en symptoombestrijding door EU
In ‘Dan gaan ze op reis…’ (Doorbraak) vind je een heel leesbare column over de oorzaken van migratie.
Een openbare dataset van Aalto University en een interactieve kaart laten zien hoe vooral sociale en economische factoren bijdragen aan migratie. Overigens hebben NGO-schepen op de Middellandse Zee geen aanzuigende werking, op migranten, volgens de Universiteit van Potsdam (bron: Infomigrants). De EU lijkt in haar pogingen om vluchtelingen en migranten te stoppen dan ook aan symptoombestrijding te doen. De crisis op Lampedusa is volgens de oud-burgemeester van het eiland bewust gecreëerd (The Guardian). En terwijl de Europese Commissie werkt aan de beperking van het asielrecht, aldus een kritisch rapport van de Europese vluchtelingenorganisatie ECRE, kampt Europa nu al met een tekort aan werknemers en zal dat alleen maar toenemen. Meer arbeidsmigratie van buiten de EU lijkt een uitkomst te zijn. Het gaat niet alleen om de zorg: ‘Alleen in Europa missen we zo’n 400.000 tot 450.000 beroepschauffeurs’ (De Groene Amsterdammer).
Europese kerken kritisch over Tunesië-deal
De migratiedeal van de EU met Tunesië lijkt niet te werken. Op Lampedusa kwamen meer mensen aan dan in voorgaande jaren (NOS). Hoewel Europa wil dat Tunesië meer migranten tegenhoudt, krijgt de UNHCR tegelijk minder geld over voor hun opvang (Trouw, 31-08-2023). Tunesië weigerde een delegatie van het Europees Parlement toegang tot het land (NOS). De CCME, de organisatie van Europese kerken voor vluchtelingen en migranten, roept de EU dan ook op af te zien van duistere deals en te investeren in veilige routes voor mensen op zoek naar veiligheid.
Buitenland: Griekenland, Middellandse Zee, Soedan, Saoedi-Arabië
Deze korte berichtjes kun je lezen als gebedspunten voor mensen op de vlucht.
- Griekenland: Terwijl vluchtelingen omkwamen op zee en in de brandende bossen in de Evros-regio, jagen extremisten op vluchtelingen en geven politici vluchtelingen de schuld (ECRE).
- Middellandse Zee: 56 NGO's vragen aandacht voor de beperkingen die de Italiaanse regering oplegt aan hulpacties om migranten te redden op zee (ECRE).
- Soedan: Inwoners van Darfur proberen te overleven (TNH). Het langdurige conflict dreef al eerder veel mensen op de vlucht.
- Saoedi-Arabië: Grenswacht schiet op vluchtelingen (Human Rights Watch).
Juridische en achtergrondinformatie
Het Landelijk Ongedocumenteerden Steunpunt informeert over de rechten van migranten zonder verblijfsvergunning. Zie stichtinglos.nl/nieuws en de website basicrights.nl.
VluchtelingenWerk maakt een wekelijkse nieuwsbrief met achtergronden, UPdate. Wil je deze ontvangen, stuur dan een mail naar: update@vluchtelingenwerk.nl.
Op de website van Stichting INLIA vind je nieuws en juridische dossiers in het Expertisecentrum.
De Googlegroep Voor Vluchtelingen verzendt nieuws updates en artikelen o.a. uit binnen- en buitenlandse kranten. Meld je aan door te mailen naar Frans Zoer: frans.zoer@hotmail.com.
Uitgelicht:
- UPdate, 2023 nr. 32: Bespreekt uitspraak rechtbank Den Haag over klimaatvluchteling.
- UPdate, 2023 nr. 33: Rechtbank Amsterdam 14 augustus 2023: bij uitzondering landenbeleid bewijslast bij staatssecretaris; verhoogd risico voor Syrische terugkeerders uit Westerse landen.
Agenda
- 14 oktober, Amsterdam: Vriendinnendag West-Nederland van Stichting Gave: gave.nl/vriendinnendag
- 4 november, Utrecht: ‘Love the stranger’ inspiratiedag van Raad van Kerken voor iedereen die vluchtelingen en migranten een warm hart toedraagt.
- 5 november, Amsterdam: Herdenking omgekomen vluchtelingen, om 15.00 uur in de Mozes en Aäronkerk, Waterlooplein 207.
- 11 en 25 november: Kom naar de Kerk in Actiedagen in Apeldoorn en Gouda.
Kerk in Actie start noodhulp Noord-Afrika
Meedogenloos en ongekend hard troffen twee natuurrampen het noorden van Afrika: eerst de aardbeving in Marokko en slechts een paar dagen later de allesverwoestende storm in Libië. Kerk in Actie helpt wereldwijd mensen in nood, nu ook in Marokko en Libië.
Geef voor noodhulp Kerk in Actie in Marokko en Libië
Kerk in Actie biedt noodhulp aan ontheemden uit Nagorno-Karabach
Door het oplaaiende geweld in de enclave Nagorno-Karabach vertrokken tienduizenden Armeniërs halsoverkop uit dit gebied. Ze lieten huis en haard achter. Kerk in Actie is een hulpactie gestart en vraagt om gebed voor de getroffen bevolking.