Informatie voor kerkrentmeesters over het werven van periodieke giften
Wat is een periodieke gift?
Een periodieke gift is een schenking waarbij een gemeentelid zich verplicht om gedurende minimaal vijf jaar achtereen een vast bedrag per jaar te doneren aan de plaatselijke gemeente of diaconie. Het grote verschil met gewone giften zit in de fiscale behandeling. Waar gewone giften alleen aftrekbaar zijn voor het bedrag tussen 1% en 10% van het drempelinkomen (met een minimum van €60), zijn periodieke giften volledig aftrekbaar zonder drempel. Wel geldt er een maximum van €250.000 per jaar in 2025. Het fiscale voordeel bij een periodieke gift kan oplopen tot 37,48%, waardoor gemeenteleden hun bijdrage kunnen verhogen zonder dat het hen zelf meer kost.
Wilt u als particulier meteen een gift geven? Kijk dan op de pagina Gift geven.
Voorwaarden voor belastingvoordeel
Om het belastingvoordeel te kunnen benutten, gelden strikte voorwaarden:
- De gift moet vastgelegd worden in een schriftelijke overeenkomst.
- De schenker moet minimaal één keer per jaar een bedrag overmaken.
- De schenker moet minimaal vijf jaar achtereen een bedrag overmaken.
- De begunstigde (gemeente of diaconie) mag geen tegenprestatie leveren.
- De verplichting eindigt automatisch bij overlijden van de schenker (of bij overlijden van iemand anders die met voor- en achternaam is genoemd). Een partner (geregistreerd partner of echtgeno(o)t(e)) moet meetekenen. Dat geldt ook bij een scheiding die nog niet formeel is uitgesproken.
- De verplichting eindigt automatisch bij arbeidsongeschiktheid, onvrijwillige werkloosheid, faillissement of schuldsanering van de schenker.
- Gemeenten moeten voldoen aan de ANBI-publicatieplicht. Zo moeten onder andere bestuur, beleidsplan en jaarrekening online vindbaar zijn. Kijk op de ANBI-pagina voor alle voorwaarden.
Voordelen van een periodieke gift
Voor gevers (gemeenteleden) is een periodieke gift interessant wanneer ze met een reguliere gift niet aan het drempelbedrag komen, of wanneer ze meer schenken dan het plafondbedrag. Daarnaast levert het fiscaal voordeel op (zie boven).
Voor gemeenten biedt een periodieke gift structurele zekerheid voor meerdere jaren, wat de periodieke schenking geschikt maakt voor meerderjarige projecten zoals diaconale of jongerenprojecten. Het spreekt gemeenteleden vaak aan wanneer zij met een periodieke schenking een concreet project mogelijk maken. Een periodieke gift stimuleert daarnaast het geefgedrag in het algemeen en vergroot ook de kans dat iemand de gemeente in zijn of haar testament opneemt.
Een succesvolle wervingscampagne
Om succesvol periodieke giften te werven, is er meer nodig dan een enkel briefje of kerkbladartikel. Het is effectiever om een wervingscampagne te voeren, waarbij meerdere communicatiemiddelen worden gecombineerd. Een persoonlijke benadering via de telefoon is vaak onmisbaar. Een wervingscampagne ziet er ongeveer zo uit:
Stap 1: creëer draagvlak in de kerkenraad. Een periodieke gift is een toezegging voor minimaal vijf jaar en gaat daarmee verder dan de jaarlijkse Actie Kerkbalans. De kerkenraad is eindverantwoordelijk.
Stap 2: vorm een projectgroep van twee of drie personen, bij voorkeur met iemand vanuit het college van kerkrentmeesters of de diaconie. Deze colleges zijn direct verantwoordelijk.
Stap 3: wijs één persoon aan als behandelaar van de administratie en de afhandeling, bijvoorbeeld de bijdrageadministrateur of penningmeester.
Stap 4: regel een volmacht van de voorzitter en secretaris van het college van kerkrentmeesters of van de diaconie, zodat de behandelaar bevoegd is om overeenkomsten te tekenen.
Stap 5: stel een concreet plan van aanpak op met een helder doel. Het plan van aanpak bevat in elk geval:
- Een helder en inhoudelijk doel, bijvoorbeeld een diaconaal project of het behouden van de predikantsplaats.
- Een meetbare, realistische en tijdgebonden doelstelling, bijvoorbeeld ‘dit jaar werven we 25 periodieke giften van een gemiddelde van 500 euro per jaar’.
- Een doelgroep, bijvoorbeeld huidige gevers of een andere specifieke groep.
- Een combinatie van meerdere communicatiemiddelen, zoals kerkblad, folder, brief en telefonische opvolging.
- Een gedetailleerd draaiboek met activiteiten, taakverdeling, deadlines en een evaluatiemoment.
Tips
- Zorg voor persoonlijke benadering via telefoon.
- In de voorbeeldteksten wordt gebruikgemaakt van het motto: ‘Voor hetzelfde geld geeft u meer’. De voorbeeldteksten voor kerkblad, folder en brief staan in de downloads.
- Stel een ondergrens vast; het fiscale voordeel is vaak pas interessant vanaf een bepaald bedrag. Een richtlijn is €150 per jaar, maar dit hangt ook af van de samenstelling van de gemeente.
- Wijs gemeenteleden op de schenkcalculator via www.protestantsekerk.nl/periodieke-gift.
- Schakel vrijwilligers in voor het nabellen van gemeenteleden na het versturen van een brief. Geef de vrijwilligers vooraf instructie: wees ontspannen en vriendelijk, luister goed, en noteer uitkomsten zorgvuldig. Bereid ze ook voor op mogelijke lastige vragen of opmerkingen. Bekijk ook het voorbeeldbelscript.
- Gemeenteleden kunnen ook hun collectemunten of -bonnen opnemen in het bedrag dat ze schenken via een periodieke gift.
Overeenkomst regelen
Er zijn twee opties om een periodieke gift vast te leggen: via een officiële notariële akte of via onderhandse overeenkomst zonder notaris. De notariële akte is aan te raden bij zeer grote bedragen of meerdere giften. Bespreek vooraf wie de kosten van de notariële akte betaalt en onder welke voorwaarden. Tip: zoek een notaris die tegen gereduceerd tarief aktes wil opstellen.
Voor reguliere bedragen kunnen de modelovereenkomsten van de Protestantse Kerk worden gebruikt (zie downloads). Let op: giften aan de gemeente en aan de diaconie moeten in verschillende overeenkomsten worden vastgelegd, omdat hun bevoegdheden en geldstromen gescheiden zijn.
Belangrijke aandachtspunten bij een overeenkomst:
- Een schenker met partner kan bepalen wanneer de schenkverplichting vervalt (bijvoorbeeld bij het eerste of laatste overlijden). Ook kan het overlijden van iemand anders als ontbindende factor worden opgegeven.
- De overeenkomst eindigt bij arbeidsongeschiktheid, onvrijwillige werkloosheid, persoonlijk faillissement van de schenker of diens partner, of wanneer de schenker (of diens partner) in de schuldsanering terechtkomt.
- Betalingen zijn alleen geldig ná de overeenkomstdatum.
- De schenker moet een exemplaar van de overeenkomst bewaren, evenals betaalbewijzen. De belastingdienst kan hierom vragen.
- Schrijf voor het bedrag aan collectemunten of -bonnen een afzonderlijke kwitantie of factuur uit.
Afhandeling
De behandelaar (de gemeente of de diaconie) verzorgt de gehele afhandeling. Dit houdt het volgende in:
- Overeenkomst aanvullen, controleren en ondertekenen.
- Overeenkomst registreren onder een uniek transactienummer (minimaal 1, maximaal 15 cijfers).
- Eén exemplaar van de overeenkomst retourneren aan de schenker.
- Bevestigingsbrief versturen aan schenker, eventueel inclusief een vooraankondiging van de automatische incasso. Wordt een deel via collectemunten of -bonnen betaald, leg dit dan ook vast in de brief.
Administratie en opvolging
- Registreer onder het unieke transactienummer ook de betalingswijze en termijnen. Bij weinig overeenkomsten volstaat een Excel-overzicht, bij grotere aantallen kunt u ze opnemen in de leden- en bijdragenadministratie.
- Monitor de ontvangsten en stuur waar nodig herinneringen.
- Bepaal hoe periodieke schenkers worden benaderd voor de Actie Kerkbalans.
- Informeer schenkers uiterlijk drie maanden voor einddatum van de overeenkomst voor een eventuele verlenging.