In Zeist vindt op 26 januari een lokale Holocaustherdenking plaats. De belangstelling ervoor neemt toe. Initiatiefnemer Martin Slootweg: “Veel mensen wonen de herdenking bij ter ondersteuning van de Joodse gemeenschap.”
Op 1 november 2005 riep Kofi Annan, toenmalig secretaris-generaal van de Verenigde Naties, de bevrijdingsdatum van Auschwitz, 27 januari 1945, uit tot een dag van herdenking: The Holocaust Memorial Day. Wereldwijd worden de slachtoffers van de Holocaust en van andere genocides herdacht. Rond deze dag organiseren veel organisaties in ons land activiteiten. De activiteiten worden afgesloten met de Nationale Holocaust Herdenking in Amsterdam, dit jaar op zondag 26 januari.
Bewustzijn levend houden
In Zeist wordt de Holocaustherdenking sinds 2022 georganiseerd. Aanleiding was de verschijning van het boek ‘Dan komen angst en wanhoop aangeslopen’ van Heleen bij ’t Vuur en Gerrit van der Vorst, waaruit bleek hoeveel Joden waren ondergedoken in Zeist. Uit het boek bleek ook dat de namenlijst op het Joods monument in het Zeister Walkartpark bij lange na niet volledig was. Er konden 51 namen worden toegevoegd aan de lijst van 102 namen.
"De herplaatsing van het namenmonument vormde de aanleiding voor de lokale Holocaustherdenking", vertelt Martin Slootweg, lid van de Protestantse Gemeente Zeist en jarenlang voorzitter van het 4 en 5 mei-comité Zeist. Hij stapte daarvoor zelf naar de burgerlijke gemeente, die zijn verzoek ondersteunde. Er werd al snel besloten om door te gaan met de herdenkingsbijeenkomst, en dat vindt Slootweg nu belangrijker dan ooit. “Gezien de recente gebeurtenissen in ons land is het van belang het bewustzijn over de Jodenvervolging en de Holocaust levend te houden.”
Recht doen
Zo’n lokale herdenking doet ook recht aan de Joodse gemeenschap, vindt Slootweg. “We betrekken hen er nadrukkelijk bij. Dat is elke keer een zoektocht. In Zeist is geen Joodse gemeenschap, maar we hebben wel contact met Joodse inwoners. Zo spreekt bij de komende herdenking Peter Blom, een oud-inwoner van Zeist. Zijn vader verbleef als kleine jongen in de Hollandse Schouwburg en wist te ontsnappen. Blom vertelt wat dat voor zijn leven heeft betekend. Jongeren van een school in Zeist vertellen over het werkstuk dat ze hebben gemaakt over Sobibor. Zo wordt het echt een plaatselijke aangelegenheid.”
Programma 26 januari
Er is een groeiende belangstelling voor de herdenking, ziet Slootweg. “We horen steeds meer over antisemitisme in de samenleving. Mensen komen hiernaartoe ter ondersteuning van de Joodse gemeenschap.”
Op zondag 26 januari is er vanaf half 2 inloop in de hal van het gemeentehuis van Zeist. Om 2 uur start daar de Holocaustherdenking, waarna een stille tocht volgt naar het naastgelegen Walkartpark, naar het Joodse Monument. Rabbijn Hannah Nathans spreekt daar het Kaddisjgebed uit, ter nagedachtenis aan de overledenen. Na 1 minuut stilte worden kransen gelegd bij het Joods monument. De aanwezigen kunnen daarna zelf bloemen of een steentje leggen. Iedereen is welkom bij deze herdenking.
Pleidooi
Slootweg is er een groot voorstander van dat veel meer gemeenten een Holocaustherdenking gaan organiseren, liefst op een gezamenlijk moment. Plaatselijke kerken kunnen daartoe het initiatief nemen. “We zijn als Protestantse Kerk onlosmakelijk verbonden met het Joodse volk. Ik zou graag zien dat de christelijke gemeenschap meer van zich laat horen bij geluiden en daden die tegen de menselijkheid ingaan.”
Zie ook:
