Er moet gewerkt worden aan herstel van vertrouwen en tegelijkertijd gezocht worden naar een duurzame financiële huishouding. In 2026 zal daarom een ‘kerkbreed gesprek’ gevoerd worden. De generale synode besprak de contouren hiervan op vrijdag 14 november.
In 2024 nam de kleine synode besluiten over de quotum- en solidariteitskasregeling. Dat zijn de verplichte jaarlijkse bijdrages die plaatselijke gemeenten van de Protestantse Kerk betalen aan het bovenplaatselijke (ambtelijke en dienstverlenende) werk. Recente aanpassingen in de regelingen leidde tot grote onvrede. Eind dat jaar werd daarom besloten de solidariteitskas tijdelijk in te trekken en de quotumregeling aan te passen, gevolgd door een besluit over een te voeren kerkbreed gesprek over solidariteit en vermogensinzet.
De afgelopen maanden heeft ds. Arie van der Maas als verkenner onderzocht hoe zo’n kerkbreed geprek gevoerd zou moeten worden en wat daarvan de ingrediënten kunnen zijn. In zijn tussenrapportage komt onder andere naar voren dat solidariteit tussen gemeenten zich “bij voorkeur ontwikkelt langs warme lijnen van relatie in plaats van uitsluitend via een financiële regeling met een heffingspercentage en herverdeling van middelen”. Ook is er een “toegenomen behoefte aan transparantie en verantwoording” van financiering van zaken die uit de solidariteitskas worden gefinancierd.
De generale synode vindt dat er (snel) gewerkt moet worden aan herstel van vertrouwen tussen classes en gemeenten enerzijds en synode en dienstenorganisatie anderzijds. Dit moet gebeuren door meer transparantie, vereenvoudiging en heldere verantwoording van geldstromen, evenals een herbezinning op wat binnen de kerk onder solidariteit wordt verstaan.
Van der Maas stelt voor het kerkbrede gesprek vier gespreksthema’s voor, te weten: uitgaven, onderlinge solidariteit, inkomsten en eenvoud, transparantie & communicatie.
De gedachte is om in 2026 in de vorm van bijeenkomsten, gesprekstafels en digitale en interactieve werkvormen deze onderwerpen te bespreken. Het plan van aanpak hiervoor komt aan de orde in de kleine synode van 12 december.
Op de foto: Arie van der Maas | Fotograaf: Jan van de Lagemaat
