Een heerlijke maaltijd en serieuze onderwerpen gaan prima samen, zo ervaarden gemeenteleden uit de classis Noord-Holland. In de Ontmoetingskerk in Middenmeer werd samen gegeten én nagedacht over de weg die ons voedsel aflegt voordat het op je bord ligt.
Heerlijke Italiaanse geuren komen je al tegemoet bij binnenkomst van de ontmoetingsruimte in Middenmeer. Koks Ko en Bertus zetten in de keuken de laatste puntjes op de i. Siep Rienstra (74), een van de organisatoren, begroet iedereen die binnenkomt en overhandigt de gasten een naamkaartje. De kleur van het kaartje vertelt aan welke tafel je mag plaatsnemen.
Voedselsysteem onder druk
Vanavond gaan gemeenteleden van acht protestantse kerken uit de ring Noordkop met elkaar ‘aan tafel’. Ook classispredikant Peter Verhoeff is erbij. Via de werkvorm ‘Proeven en praten’ - ontwikkeld door Kerk in Actie, Arocha en Micha Nederland - gaan ze tijdens het eten in gesprek over ons voedselsysteem. Lydia van Maurik, medewerker duurzaamheid bij de dienstenorganisatie, schreef mee aan de werkvorm en is er zelf vanavond ook bij. “Ons voedselsysteem staat onder druk. Hoe moeten we daarmee omgaan, zeker in het licht van de stifstofcrisis? En wat is de rol van de kerk? Al deze vragen komen regelmatig bij ons binnen”, vertelt ze. “Met deze werkvorm kunnen gemeenten in gesprek gaan over eten en drinken, maar ook over wat nodig is voor een rechtvaardig voedselsysteem.”
Zegeningen tellen
De zaal stroomt langzaam vol. Een mix van ambtsdragers en gemeenteleden uit Anna Paulowna, Den Burg, Julianadorp, Middenmeer, Schagen, Slootdorp, Wieringerwerf en Winkel schuiven vanavond aan. Als iedereen er is, opent dominee Jan Andries de Boer uit Winkel met gebed: “Heer, wij danken U voor alles wat we ontvangen. We kunnen onze zegeningen tellen. Geef ons een mooie ontmoeting.” Daarna legt Lydia uit hoe de avond zal verlopen. “Tussen de gangen door luisteren we naar podcasts. Daarin vertellen verschillende mensen hoe zij met hun eten omgaan, boodschappen doen en op het land werken. Tijdens het eten ga je daar samen over doorpraten.”
Biologisch bezig
Intussen staan Ko en Bertus klaar met twee grote soeppannen. De gasten krijgen ieder een kop zelfgemaakte tomatensoep. Naar eigen smaak kan nog een scheutje room en een blaadje basilicum worden toegevoegd. Terwijl iedereen eet start de eerste podcast. Mensen vertellen hoe ze boodschappen doen. De één is heel bewust bezig met waar het vandaan komt, de ander kijkt vooral naar de aanbiedingen of het gemak. Weer iemand anders heeft een moestuin: “Op de tuin werken geeft meer dan alleen een goed gevoel”, vertelt ze. “Daar is het net als het leven zelf: soms is alles dood en kaal, maar er komt altijd weer iets nieuws.”
In balans
Na het luisteren staat op een werkblad een prangende vraag voor de gasten: waar let jij op als je boodschappen doet? Er moet een keuze worden gemaakt uit allerlei opties, zoals gezondheid, prijs, of het biologisch is of juist gemak geeft. Ouderling Nel Arendse (64) uit Slootdorp weet het wel: “De prijs en of iets biologisch is moeten bij mij in balans zijn. Als iets heel duur is zwicht ik weleens. Ik koop graag lokaal: voor aardappelen en verse knoflook heb ik een adresje. Je proeft het verschil als dat rechtstreeks van het land komt.”
Omhoog kijken
De volgende gang is ook al zo smakelijk: spaghetti met courgette, tomaat en gehakt. Terwijl iedereen smult begint de volgende podcast. Hierin zijn boeren aan het woord: “Duurzaamheid is een Bijbelse opdracht, maar we moeten het wel kunnen volhouden”, stelt een boer. “Er worden allerlei eisen over de muur gekieperd die bedacht zijn achter een bureau”, zegt een ander. En deze boer laat de hoop niet varen: “Misschien moeten we meer omhoog kijken. We hoeven niet in ons eentje de hele wereld te verbeteren, maar het is wel onze roeping om de dingen tot Gods eer te doen.”
Economie van het genoeg
Terwijl Siep door de zaal roept dat er nog genoeg eten over is, ontstaat aan zijn tafel een levendig gesprek. Iedereen weet dat de stikstofcrisis in Noord-Holland een grote rol speelt. De provincie kent grote gebieden met landbouw en veeteelt, maar ook omvangrijke Natura2000-gebieden als de kustlijn en het IJsselmeer. “De boeren hebben hier veel gedaan om de uitstoot te verminderen, ik hoor wel 60 tot 70 procent”, weet Siep. Jan Biersteker (78) uit Julianadorp vult aan: “Groter en groter was altijd het advies, het kleine moest weg.” De groep is erover eens dat geld een grote rol speelt bij keuzes die gemaakt worden in het productieproces. Siep: “Vanuit de kerken is al eerder gezegd dat de economie van het genoeg niet wordt gestimuleerd.” Ria van Rodden (71) uit Wieringerwerf meent dat alles tegenwoordig om geld draait. “Er liggen paprika’s uit Argentinië in de schappen, en rundvlees uit Ierland. Snap jij het nog?” De volgende podcast is als een bevestiging op wat de groep besprak: “Waarom zouden er boontjes uit Ethiopië moeten komen? Als we produceren op de plek waar het past, is er genoeg voor iedereen.”
Goede gaven
Zachtjes komen Ko en Bertus met een karretje vol desserts de zaal in. Tafeltje voor tafeltje delen ze het overheerlijke nagerecht uit: een bolletje vanille-ijs, toefje slagroom, bessen en een zelfgebakken plakje cake.
De podcastserie sluit af met een lied: ‘Voor alle goede gaven Heer, zij U de dank en eer.’ De hele zaal zingt spontaan mee. Terwijl het einde van de avond nadert - mensen uit Den Burg moeten de laatste boot naar Texel halen - krijgen Ko en Bertus een staande ovatie. Peter Verhoeff kijkt met een goed gevoel terug op het samenzijn. “Ik ben me er weer van bewust dat iedereen een bijdrage kan leveren, ieder op de eigen plek.” Ook Siep is dankbaar: “Natuurlijk lossen we grote problemen niet op, maar we hebben er wel goede gesprekken over gehad. Er is opnieuw een stukje bewustwording ontstaan.”
>> Wil jij ook een avond organiseren met de werkvorm Proeven en Praten? Kijk hier voor meer informatie: proevenpraten.nl .