‘Alleen samen met andere kerken kunnen we volhouden’. Die boodschap had een delegatie uit Oekraïne voor de generale synode. Zij zijn op uitnodiging van Kerk in Actie in Nederland om kerkleden bij te praten over de actuele situatie in hun land.
Twee voorgangers, twee jongeren en twee (jonge) medewerkers van Ukrainian Education Platform, partner van Kerk in Actie in Oekraïne, trokken in de afgelopen week door Nederland om in verschillende gemeenten hun verhalen te delen. “Jullie verhalen waren een inspiratie voor ons, en voor veel mensen in ons land”, vertelt Daan Verbaan, relatiebeheerder Oost-Europa voor Kerk in Actie. “Jullie bezoek laat zien hoe we kerk-zijn met elkaar, hier en in Oekraïne. De inhoud van het werk van Kerk in Actie is zo echt zichtbaar voor kerkleden in Nederland.”
Net als Jezus
Father Vitalii, een van de voorgangers, vertelt tijdens de synodevergadering over de eerste dagen van de oorlog, in februari 2022. Hij komt uit de stad Fastiv, dat dicht bij de frontlinie lag. “Er was direct een tekort aan alles. De kerk was de eerste plek waar mensen terecht konden. Tienduizenden ontheemden kwamen ons stadje binnen.” Hij ontmoette die dag een moeder met drie kinderen van 12, 7 en 5 jaar. Hun man en vader had zich vrijwillig aangemeld om mee te vechten, hoewel hij dat eigenlijk niet hoefde als vader van drie. “Het jongste kind vloog me om de hals en vroeg of ik Jezus was”, vervolgt Vitalii. “Zijn moeder had hem verteld dat Jezus hen zou redden.” Hij nodigde hen uit voor de thee, waar de moeder hem vertelde over hun vlucht uit Marioepol. “Die dag realiseerde ik me dat ik op mijn plek moest blijven en de taak moest vervullen die God me op dat moment gaf: mensen in nood helpen.”
Jong zijn in tijden van oorlog
Voor Anastasiia Fedko (19), een van de jongeren uit Oekraïne, vertelt over hoe stressvol het is om jong te zijn in deze tijd van oorlog. “We moeten omgaan met emoties die we zelf niet begrijpen, in een tijd die eigenlijk de beste jaren van ons leven hadden moeten zijn.” Ze was 16 jaar toen de oorlog begon. Haar oudere broer en vader werden opgeroepen voor het leger, veel vrienden vluchtten het land uit. “Ik wist niet meer wat ik met mijn leven moest doen, maar besef me dat voor veel anderen, die geliefden verloren, het nog veel erger is.” Anastasiia vertelde de synodeleden dat ze zich vasthoudt aan Gods woorden ‘Wees niet bang, want ik ben bij je, vrees niet, want ik ben je God’ uit Jesaja. “Jullie maken je hard voor recht en gerechtigheid in Oekraïne. Dat doet ons erg goed.”
Voortdurend gebed voor Oekraïne
Scriba René de Reuver dankte de delegatieleden voor hun komst naar de synodevergadering. “Het betekent veel voor ons dat jullie de pijn, maar ook jullie hoop met ons deelden.” De Reuver vertelde dat er in veel kerken in Nederland voortdurend wordt gebeden voor vrede en gerechtigheid voor de mensen in Oekraïne. “We voelen ons zeer met jullie verbonden. Moge de God van de vrede jullie de kracht geven om vol te houden, zodat jullie de hoop niet verliezen.”
Namens de delegatie overhandigt Natallia Lialuk de synode een cadeau. Het is een schilderij gemaakt door Oekraïense kinderen die gevlucht zijn uit Oost-Oekraïne. De afbeelding beeldt hoop uit: hoop dat er een dag komt dat er wel sterren vallen, maar geen raketten meer. “We hopen dat die dag steeds dichterbij komt”, aldus Lialuk.
Samen de kerk in actie
Voorafgaand aan de ontmoeting met de Oekraïense delegatie praatten Karin van den Broeke, programmaleider Kerk in Actie en Pepijn Trapman, manager buitenland Kerk in Actie, de synode bij over de thema's waar de diaconale organisatie van de Protestantse Kerk zich de komende jaren op richt. “Kerk in Actie is integraal onderdeel van onze kerk. Zoals we hier samen zijn vandaag, zijn we ook samen de kerk in actie. Samen geven we de roeping van de kerk vorm”, aldus Trapman.
Geroepen en gedragen
Kerk in Actie zet zich samen met ruim 250 kerken en partnerorganisaties wereldwijd in voor een samenleving waarin mensen tot hun recht komen, weet hebben van Gods liefde voor allen, in vrede samenleven en zorgdragen voor elkaar en de schepping. “Dat doen we vanuit een toekomstgerichte houding”, aldus Van den Broeke. “We weten ons geroepen en gedragen door God in alles wat we doen, en zijn hoopvol gericht op het koninkrijk.”
Synodelid ds. Rianne Veenstra is blij dat het werk van Kerk in Actie zo zichtbaar wordt voor de synode. “Als ik kijk naar wat Kerk in Actie doet, dan mogen we blij zijn met deze organisatie. Ik wil mijn waardering uitspreken voor al het werk dat namens de kerk gedaan wordt en dat iets laat zien van het rijk van God, waarin recht gedaan wordt aan mensen die hulp nodig hebben. Ik hoop dat jullie en wij allen dit werk samen blijven dragen.”