De huidige bestuursstructuur van de kerk wringt. Vooral in de noordelijke provincies is de situatie nijpend. De synode stemt daarom in met de verdere uitwerking van het programma ‘Lichter op pad’ en wil de verruiming van sacramentsbevoegdheden voor kerkelijk werkers laten onderzoeken.
Veel gemeenten weten niet hoe ze - met de afnemende menskracht - alles voor elkaar moeten krijgen. In de drie noordelijke provincies staat in veel gemeenten het water al aan de lippen. Ouderling Vrijhof (classis Groningen-Drenthe) vraagt de synode daarom expliciet aandacht voor de situatie in Noord-Nederland. “Veel gemeenten in Noord-Nederland zitten in de knel. Niet alleen door de verminderde bestuurskracht, maar ook door een nijpend tekort aan voorgangers. Ze worstelen in hun eentje of proberen door samenwerking en fusie met andere gemeenten de voortzetting van hun eigen gemeenteleven te waarborgen.”
Verruiming sacramentsbevoegdheden
Omdat de nood in sommige gemeenten, bijvoorbeeld in het noorden van het land, al zo nijpend is, en het in veel gemeenten ontbreekt aan professionele werkers in de kerk, verzoekt de generale synode het generale college voor de kerkorde (GCKO) een wijziging van de generale regeling voor te bereiden. Hiermee kan de bevoegdheid van brede moderamina van de classicale vergaderingen worden verruimd om in voorkomende gevallen tijdelijk of eventueel structureel sacramentsbevoegdheid toe te kennen aan kerkelijk werkers.
Nieuwe jas nodig
De afgelopen jaren is al breed nagedacht over de bestuursstructuur van de Protestantse Kerk en hoe die toekomstbestendig kan worden gemaakt. De notitie ‘Lichter op pad’ geeft een eerste denkrichting voor het oppakken van de vragen rond de kerkstructuur. Na bespreking van dit document in de synode hoopt het moderamen dat kerkplekken, classes en andere betrokkenen samen op pad kunnen gaan. “We weten nog niet hoe dat pad eruit ziet", benadrukt moderamenlid Bianca Groen-Gallant, “Daarom moeten we de handen vouwen, en ook durf tonen. De kerk heeft een nieuwe jas nodig die dienstbaar is aan toekomstgericht kerk-zijn.” Namens het moderamen vraagt ze de synode om in te stemmen met deze ingeslagen weg. “We moeten samen op zoek naar een toekomstgerichte kerk.”
Classes en gemeenten raadplegen
Ouderling-kerkrentmeester Haasnoot wil in het besluitvoorstel laten vastleggen dat classes en lokale gemeenten worden geraadpleegd. Jurjen de Groot, directeur van de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk, bevestigt dat dit ook de wens is van de regiegroep. “We krijgen van alle kanten signalen dat de nood hoog is. Daarom willen we graag allerlei initiatieven bundelen, samen met classes en plaatselijke gemeenten.” Op dit moment wordt er al dienstverlening ontwikkeld rondom toekomstbestendigheid van gemeenten, samen met classes. “We voelen de urgentie en hopen dat we na vandaag, met de steun in de rug van de synode, kunnen doorpakken.”
Groen licht
Na alle voors en tegens te hebben besproken, besluit de synode dat de notitie ‘Lichter op pad’ een herkenbaar beeld schetst van de urgentie van de thematiek rond besturing en organisatie van de kerk. Daarom draagt de synode het bestuur van de dienstenorganisatie op de voorgestelde aanpak in het rapport verder te verkennen en vorm te geven. De generale synode wordt in elke komende vergadering geïnformeerd over de voortgang. In november 2024 zullen de eerste opbrengsten en een voorstel voor de aanpak worden gepresenteerd, nadat hierover eerst de classicale vergaderingen en, via de classes, de kerkenraden zijn gehoord.
Download notitie 'Lichter op pad'
Foto: Jan van de Lagemaat