Protestants Perspectief
Reflecties van de scriba van de generale synode bij actualiteiten in kerk & samenleving.
Pelgrims dromen van vrede. Van shalom/salam, meer dan van peace. Peace rijmt te veel op piece (stukje, deeltje), shalom heeft te maken eenheid en heelheid. Te midden van afschuwelijke oorlogsgeweld zingt Dahlia Shaham van Rabbis for Human Rights, Psalm 122: vrede binnen je muren en rust in de paleizen.
Ik weet niet hoe het jou vergaat, maar ik kan de beelden vanuit Gaza en Israël nauwelijks nog aanzien. Het zal je man, vrouw of kind maar zijn die of dat nog steeds wordt gegijzeld. Of de eindeloze verwoestingen en ontelbare doden in Gaza. Het gaat maar door, ondanks de protesten in Israël en Gaza tegen hun machthebbers die geen enkel geweld lijken te schuwen. Dit met alle gevolgen van dien voor gegijzelden en machteloze burgers, kinderen voorop. Als het kwaad en het leed voor ons al te veel zijn, hoeveel te meer voor hen die het ondergaan.
Wat rest ons als alle denken over peace in twee stukken wordt gebroken door polariserende partijen (pieces) die elkaar uitsluiten? Voor de een en tegen de ander. Alsof vrede bestaat dankzij eliminatie van de ander. Wat rest ons anders dan een schreeuw uit de diepte. Als gebed vol verlangen naar een glimp van Gods Koninkrijk, naar het eerste licht van de nieuwe morgen. In het aangevochten vertrouwen dat bij de Heer genade en bevrijding is, altijd weer (Psalm 130:6,7).
De hoop op Gods genade en bevrijding houdt pelgrims gaande. Als een rode draad is dit geweven door de notitie over Israël en Palestina, Uw Koninkrijk kome. Als pelgrims onderweg met Joden en Palestijnse christenen. Vorig jaar heeft de generale synode deze aanvaard. Pelgrims bidden en dromen van vrede omdat ze iets vernomen hebben van Gods eenheid en heelheid, van zijn genade en bevrijding. Onderweg delen pelgrims verhalen. Heel verschillende verhalen over vreugde, diep verdriet en perspectief. Verhalen die je niet meer loslaten. Verhalen die uitnodigen om je eigen verhaal van vreugde, wonden en verwachting van Gods Koninkrijk te delen.
Sinds mijn studententijd theologiseer ik over de verhouding van kerk en Israël en over Israël als volk, land en staat in relatie tot de Palestijnse volk. Hoeveel dit ook te denken geeft, de laatste jaren ben ik het diepst geraakt – en verrijkt! – door de ontmoeting met Joodse en Palestijnse medepelgrims. Door hun hoop en moed ondanks hun wederzijdse bedreiging als volk en land. Als scriba heb ik ervaren hoe verbindend samen pelgrimeren met Joden en Palestijnse christenen is.
Het zijn verhalen die ik niet snel meer zal vergeten. Zoals die van Daoud Nassar. We bezochten hem op zijn educatieve boerderij Tent of Nations, de olijfwijngaard van zijn familie, op een heuveltop in de buurt van Bethlehem, omringd door nederzettingen van kolonisten. Onze ogen vielen direct op de ‘gedenksteen’ waarop hij zijn motto had geschreven: We refuse to be enemies, we weigeren vijanden te zijn. En dat terwijl het leven op de familieboerderij steeds onmogelijker wordt gemaakt. Als pelgrim deelde hij zijn verhaal: ‘Word geen vijand van de ander. Wees anderen tot zegen. Geloof, kom op voor gerechtigheid. Leef vanuit de waarden van Gods Koninkrijk.’
Of de indringende oproep die Sarah Bernstein, directeur van het Rossing Center for Education and Dialogue, deed tijdens een ontmoeting aan deze partnerorganisatie van onze kerk: ‘Als je van Israël houdt, kom dan op voor gerechtigheid. Blijf het goede doen. Leef vanuit de waarden die je dragen, ook als concrete hoop verdampt.’
Zo ook de recente aansporing van Avi Dabush, directeur van Rabbis for Human Rights, een partnerorganisatie van de Protestantse Kerk, om de afschuwelijke gebeurtenissen van 7 oktober en wat erna in Gaza gebeurt onder ogen zien. ‘Kies door pijn, wanhoop en trauma’s heen voor gerechtigheid en herstel. Blijf je inzetten voor het goede, ook al lijken extreme stemmen de overhand te hebben. Kom op voor samenleven from the river to the sea.’
Wat rest ons als we horen en zien van de afschuwelijke trauma’s, het geweld en leed van Joden en Palestijnen? Het kyrië! Als pelgrims hoopvol uitzien naar glimpen van Gods Koninkrijk. Als pelgrims verhalen blijven delen. En ondertussen met Dahlia Shaham de woorden van Psalm 122 meezingen. Het hoopvolle lied van vrede tussen de muren in de vesting, tussen soldaten, tussen broedervolken, families en verschillende partijen en partijschappen (ook in de kerk). En de aansporing van Ashraf Tannous, predikant van Evangelisch-Lutherse gemeente van Bethlehem, ter harte nemen om als pelgrims in ‘the spirit of hope’ verder te gaan. De moed niet op te geven, maar ieder op zijn plek op te komen voor gerechtigheid en shalom, voor eenheid en heelheid.
Geïnspireerd door het vergezicht van recht en vrede die elkaar begroeten met een kus (Psalm 85:11).
Wil je de bemoedigende verhalen van Joodse en Palestijnse medepelgrims horen? Bekijk de uitzendingen van Petrus in Israël en Palestina van zaterdag 3 en zaterdag 10 mei.
