Zonder roeping en passie kun je niet goed preken. Dat ervaart Johan Mulder (1961), voorganger zonder eigen gemeente, iedere keer als hij de kansel op gaat. In zijn preken legt hij altijd de verbinding met de praktijk van alledag. “Naast een goede exegese is het ook belangrijk dat mensen gesterkt de week weer in kunnen.”
- theoloog zonder gemeente. Doordeweeks heeft hij een juridische adviespraktijk in Hilversum, op zondag staat Johan Mulder op de kansel.
- studie bestuurskunde in Leiden en rechten en theologie in Utrecht, gevolgd door de kerkelijke opleiding aan de VU.
- voelt zich verwant aan de midden-orthodoxe stroming binnen de kerk.
Hoe zorg je ervoor dat je niet opbrandt?
“Preken kost me de nodige energie. Na half 10 ‘s avonds stop ik met werken en ga ik iets ontspannends doen. Gesprekken met cliënten in mijn juridische praktijk (erfrecht) geven mij vaak nieuwe inspiratie voor mijn preken. Zo behoud ik plezier in mijn werk én mijn passie voor het voorgaan in kerkdiensten: ‘het mooiste uurtje van de week’.”
Welk onderdeel van je werk doe je het liefst?
“Ik houd me nu alleen bezig met preken en preken voorbereiden, maar zou nog wel gemeentepredikant willen zijn. Dan ga je de breedte in en houd je je ook bezig met pastoraat en beleid. Voorgangers zonder gemeente vormen een grote groep binnen de kerk waarvoor weinig aandacht is. Je zou ze kunnen typeren als ‘voorganger tussen wal en schip’. Je wordt bijvoorbeeld niet gevraagd voor de nascholing voor predikanten en sacramenten mag je niet bedienen. Er wordt wel steeds meer een beroep op ons gedaan, want het aantal betaalde predikantsplaatsen loopt terug.”
Met wie zou je graag een keer aan tafel zitten?
“Met Marco Batenburg, de preses van de generale synode, zou ik willen doorpraten over een volwaardige positie van voorgangers zonder gemeente. Kunnen ze bevestigd worden in het ambt en hoe? Kunnen ze gebruik maken van eigen nascholing, afgestemd op eigen situatie en positie?”
Hoe zie je de rol van de kerk in de samenleving, en jouw rol daarin?
“Er zijn steeds meer groepen waar je als kerk actief mee aan de slag kan. Niet alleen met vluchtelingen en Voedselbankgebruikers, maar ook mensen (vooral jongeren) die zijn afgehaakt maar nog steeds geïnteresseerd zijn in het geloof. Steeds meer werk, maar minder handjes. Hoe houd je dat behapbaar? Zorg voor een goede organisatie van vrijwilligers, doe niet teveel tegelijk en maak gebruik van je middelen. Zet bijvoorbeeld je kerkgebouw open voor vluchtelingen.”
Welk boek, welke serie, film of welke podcast raad je collega’s aan?
De prachtige biografie ‘Erasmus’ van Sandra Langereis. Met aandacht voor de contacten tussen Luther en Erasmus. Na het lezen kijk je anders tegen Erasmus, de beroemde humanist, aan. Een aanrader voor theologen!”
Is er een bijbeltekst die met je meegaat?
“Van Psalm 121, vers 1 en 2: ‘Ik sla mijn ogen op naar de bergen, van waar komt mijn hulp? Mijn hulp komt van de Heer die hemel en aarde gemaakt heeft, krijg ik tranen in mijn ogen. De kern van de behoefte van mensen komt samen in die paar regels. Een psalm over het leven zelf, waar ik zeker nog eens een preek over ga houden.”
Wat hoop je voor de toekomst van de kerk?
“Dat de kerk een eigen plek in de samenleving behoudt en tot betekenis mag zijn voor allen die God zoeken. De kerkdeuren mogen wagenwijd open met een welkomstbord voor de deur! Ook al neemt het aantal kerkleden af, we kunnen het verschil maken. Ik hoop dat ook jongeren de meerwaarde van de kerk blijven inzien. Zonder jongeren is er geen toekomst voor de kerk.”
Lees meer in deze serie over het ambt: