‘Dit is geen optimistisch verhaal, maar het moet wel verteld worden.’ Jurjen de Groot, directeur van Kerk in Actie, bezocht onlangs het grensgebied van Myanmar met Thailand. 'Laten we meeleven met de bevolking van Myanmar, ook nu de media het land lijkt te zijn vergeten.'
“Het dagelijks leven is er rauw, en behoorlijk uitzichtloos.” De Groot windt er geen doekjes om. “Nee, ik vertel geen positief verhaal, maar wel een verhaal dat gehoord moet worden.” Onlangs bezocht hij het grensgebied van Myanmar met Thailand en sprak er uitgebreid met partnerkerken en -organisaties van Kerk in Actie. Zijn dringende oproep is: “Laten we de bevolking van Myanmar niet vergeten.”
Vergeten ramp
Even was Myanmar volop in het wereldnieuws. In februari 2021 maakte het leger een abrupt einde aan de prille en kwetsbare democratie in Myanmar, het voormalige Birma. De democratisch gekozen Aung San Suu Kyi werd aan de kant gezet, protesten daartegen de kop in gedrukt. De beelden gingen de hele wereld over. Maar snel daarna werd het stil in de media. Myanmar verdween uit beeld, terwijl het geweld in het land juist verder toenam.
“Vanuit Kerk in Actie wil ik juist aandacht vragen voor rampen die niet, of niet meer, in het nieuws zijn”, vertelt De Groot. ”We reisden af om rechtstreeks van onze partners in Myanmar te horen hoe de situatie op dit moment is, maar ook hen te laten weten dat we aan hen denken en ons met hen verbonden weten.”
Leven lang in een vluchtelingenkamp
De Groot bezocht een aantal vluchtelingenkampen in de grensstreek. “Mensen zitten daar klem. Ze kunnen niet terug naar Myanmar, maar zijn ook niet welkom in Thailand. Dat land biedt geen goede opvang, geen onderwijs, geen kans op werk of integratie. Er zijn inmiddels meer dan 2 miljoen mensen op de vlucht. Veel mensen zwerven rond in de grensstreek, zij kunnen nergens heen."
[tekst loopt door onder de afbeelding]
De Groot sprak op zijn reis met vertegenwoordigers van partnerkerken- en organisaties uit Myanmar. “Het land is met zichzelf in oorlog, al decennia lang. Het militaire regimen schuwt wreedheden niet om de macht in handen te houden. Iedereen die tegen het regime ingaat loopt groot gevaar om opgepakt en gemarteld te worden. Daarnaast is er een groot voedseltekort, en er is geen enkel zicht op verbetering van de politieke situatie. Die hopeloosheid klonk door in alle gesprekken die ik voerde.”
Kerk meer dan ooit relevant
Myanmar raakt steeds meer geïsoleerd. Internationale (hulp)organisaties trekken zich terug of worden niet toegelaten. Zo gaf het leger na een verwoestende orkaan in mei internationale waarnemers en hulpverleners geen toegang tot het getroffen gebied. De aanwezigheid van de kerk in Myanmar is daarom van groot belang. “De kerk is er, en blijft er”, legt De Groot uit. “Ook al is de kerk relatief klein, het werk van de kerk is op dit moment van grote waarde. De kerk biedt, tot in alle uithoeken van het land, een plek waar mensen hun verhaal kwijt kunnen.” Zo helpt de Raad van Kerken kinderen en jongeren via een programma voor traumawerking. “ Het leven in een context van veel geweld, angst en onzekerheid heeft zijn weerslag op de mentale gezondheid van kinderen en jongeren. Verslaving en zelfmoordcijfers onder jongeren nemen snel toe. Praten over je psychisch welzijn is vaak nog een taboe. De Raad van Kerken wil dat taboe doorbreken. Daarom traint ze, samen met experts, jeugdleiders om mentale problemen te herkennen en daarover te praten. Ook gaat de Raad van Kerken met ouders en verzorgers in gesprek over hoe zij oog kunnen hebben voor de geestelijke gezondheid en het welzijn van kinderen en jongeren.”
[tekst loopt door onder de afbeelding]
Er zijn: sprankje licht in diepe ellende
Kerken en partnerorganisaties doen hun werk onder moeilijke en onveilige omstandigheden, vertelt De Groot. “Met ons bezoek laten we zien dat we er als kerk in Nederland willen zijn voor de kerk en de bevolking in Myanmar. Dat we aanwezig willen zijn op die plekken waar het leven schuurt, de wonden willen aanraken van hen die door pijn en verdriet verscheurd worden. Die aanwezigheid en betrokkenheid, zo zagen we, is voor veel mensen een sprankje licht in de diepe ellende waarin zij zich bevinden. Ook willen de bevolking van Myanmar een stem geven. Veel mensen zeiden mij: ‘Wat hier gebeurt staat nergens meer op de agenda, we worden niet meer gezien, we worden vergeten’. Daarom roepen we vanuit Kerk in Actie op: ‘Vergeet Myanmar niet’.
Verder hebben we met partners gesproken om te horen welke hulp het hardst nodig is en hoe wij hen kunnen ondersteunen. We werken bijvoorbeeld samen met partners die noodhulp bieden aan mensen op de vlucht, waaronder mobiele medische hulp: er zijn talloze vluchtelingen die hun dagen doorbrengen in de jungle. Door de mobiele teams kan onze partnerorganisatie medische zorg verlenen aan bijvoorbeeld gewonden en zwangere vrouwen. Andere partners ondersteunen jongeren en vrouwen om ondanks alle moeilijkheden in hun dagelijkse levensonderhoud te kunnen voorzien. De context waarin zij werken is complex, maar hun werk is levensreddend. Daarom is mijn oproep: bid mee, leef mee en geef….zodat we samen met onze partnerorganisaties ter plaatse kunnen helpen daar waar geen helper is.”
Collecte
Op zondag 17 september collecteerden kerken in heel Nederland voor het werk van partnerorganisatie WCM in Myanmar. WCM leert jongeren hoe ze landbouwgewassen kunnen verwerken tot consumentenproducten. Door bijvoorbeeld pinda’s tot olie te verwerken of gember te drogen voor de verkoop, groeit hun inkomen en kunnen zij in hun dagelijks levensonderhoud voorzien. Door jongeren perspectief te bieden, hoopt WCM te voorkomen dat zij een makkelijk doelwit voor rekrutering zijn. Geef ook via de collecte of doneer online.
Gebed
Bid mee voor de bevolking van Myanmar. HtetPaing YeMaung, die uit Myanmar komt en op dit moment in Nederland woont in verband met zijn promotieonderzoek, schreef een gebed voor Myanmar.
Kijktip
Wil je meer weten over de situatie in Myanmar. Bekijk dan de aangrijpende documentaire Myanmar diaries (ivm schokkende beelden alleen te zien tussen 20.00 en 6.00 uur).
