Om te kunnen selecteren moet de beroepingscommissie beschikken over namen van mogelijk te beroepen predikanten. Daarvoor bestaan de volgende werkwijzen die naast elkaar kunnen worden gevolgd.
1. Advieslijst aanvragen
Conform het bepaalde in ord. 3-3-2 vraagt de (wijk)kerkenraad advies aan het mobiliteitsbureau welke predikanten/proponenten, passend in het profiel, mogelijk beschikbaar zijn om de betreffende vacature te vervullen. Dit kan via een mail naar arbeidsbemiddeling@protestantsekerk.nl.
In dit bericht wordt de contactpersoon voor het beroepingswerk vermeld (naam, telefoonnummer en e-mailadres). Is er sprake van een vacature in een evangelisch-lutherse gemeente of een gemeente die door samengaan met een evangelisch-lutherse gemeente is ontstaan, dan zal er overleg zijn tussen het mobiliteitsbureau en de president van de evangelisch-lutherse synode.
Voor het uitbrengen van het advies is het gebruikelijk dat de predikant voor het beroepingswerk beschikt over een beknopte schets van de vacante gemeente en over de profielschets van de te beroepen predikant.
Om de doorstroming te bevorderen, hoeven predikanten en proponenten geen toestemming te geven om op de lijst te worden gezet. Zij krijgen bij vermelding op de lijst dan ook geen bericht van het beroepingswerk. Indien gewenst heeft de predikant voor het beroepingswerk voordat hij de advieslijst samenstelt telefonisch contact met de contactpersoon.
De advieslijst komt zo snel mogelijk na aanvraag, het streven is binnen drie weken. Zo nodig kan na ontvangst van de advieslijst contact worden opgenomen met het mobiliteitsbureau, bijvoorbeeld voor meer bijzonderheden over werkwijze en aanbevolen predikanten/proponenten.
Wanneer de eerste advieslijst niet tot een (aanvaard) beroep heeft geleid, is het mogelijk om een herhaaladvieslijst aan te vragen. Desgewenst wordt er vanuit het mobiliteitsbureau contact opgenomen om te vernemen welke stappen er tot nu toe zijn gezet en met welke kandidaten van de eerste advieslijst contact is geweest.
2. Gemeenteleden noemen namen
Gemeenteleden voelen zich vaak zeer betrokken bij het beroepingswerk. Het is van belang - en volgens ord. 3-3-6 kerkordelijk voorgeschreven - de gemeenteleden in de gelegenheid te stellen aan de kerkenraad namen door te geven van door hen geschikt geachte predikanten/proponenten. Deze opgaven zullen voorzien moeten zijn van een motivering of argumentatie en van de naam van degene die de opgave doet.
De oproep daartoe kan het beste gebeuren via de website van de gemeente en/of via een artikel in het kerkblad, waarin tevens de samenstelling van de beroepingscommissie en het door de kerkenraad vastgestelde profiel van de te beroepen predikant bekend wordt gemaakt. Wanneer niet duidelijk is of genoemde proponenten of predikanten beroepbaar zijn, kan dit worden verhelderd door het mobiliteitsbureau.
3. Plaatsen van een advertentie
Naast de kerkordelijk verplichte adviesaanvraag en het noemen van namen door gemeenteleden, kan besloten worden tot het plaatsen van een advertentie. Het werven van een predikant middels een advertentie en een daarbij behorende procedure wordt in de kerkorde niet genoemd en is dus ook niet verplicht.
Wanneer wordt besloten een advertentie te plaatsen, dient men in elk geval met het volgende rekening te houden: de kerkenraad benoemt geen werknemer in een arbeidsrelatie - er is geen werkgever/werknemer verhouding -, maar hij beroept een predikant. Een predikant is niet in dienst van een gemeente maar staat ten dienste van een gemeente. Hij of zij is niet ondergeschikt aan de kerkenraad of aan de gemeente (zie ord. 3-5-2). Dat bepaalt de manier van gespreksvoering met de te beroepen predikant.
Praktische tips
Bij het plaatsen van een advertentie zijn onder meer inhoud en opmaak van belang. Trekt de advertentie de aandacht, wordt voldoende informatie gegeven? Welke eigenschappen en/of ontwikkelingen maken de gemeente voor een predikant aantrekkelijk?
Het verdient aanbeveling om de tekst van de advertentie op de website van de eigen gemeente te plaatsen én op protestantsekerk.nl/vacatures (gratis). Predikanten die openstaan voor een beroep raadplegen deze website regelmatig. Daarnaast ontvangen predikanten wekelijks een digitale nieuwsbrief waarin recente vacatures kort worden vermeld. Eventueel kan nog gebruik worden gemaakt van meer traditionele media zoals Woord & Dienst, Trouw en het Nederlands Dagblad, die ruimte bieden aan advertenties voor predikantsvacatures. (zie ook 1.4)
Ook sociale media als LinkedIn en Facebook worden zo nu en dan benut om de vacature onder de aandacht te brengen. Een pakkende, verkorte tekst van de advertentie kan in dit verband de nieuwsgierigheid wekken.
Predikanten uit ander kerkgenootschap
Met enige regelmaat komt het voor dat predikanten uit een ander kerkgenootschap reageren op een vacature op de website van de Protestantse Kerk. Het is niet vanzelfsprekend dat een predikant uit een ander kerkgenootschap beroepbaar is in de Protestantse Kerk, maar via een kerkordelijk beschreven procedure (ord. 13-13) kan hij of zij beroepbaar worden in de Protestantse Kerk.
Daartoe moet de predikant een verzoek indienen bij het moderamen van de generale synode. Het moderamen wint advies in bij de Protestantse Theologische Universiteit inzake de opleiding van de predikant. Vervolgens heeft de predikant een gesprek (soms meer) met de geschiktheidscommissie. Wanneer dit met goed gevolg is afgerond, volgt een gesprek met de colloquiumcommissie.
Wanneer dit alles met goed gevolg is doorlopen, is de betreffende predikant beroepbaar in de Protestantse Kerk. Afhankelijk van het feit of de Protestantse Kerk zogenaamde bijzondere betrekkingen (ord. 14-4) onderhoudt met het kerkgenootschap waartoe de predikant behoort, kan de procedure korter of langer in beslag nemen. Hoe dan ook moet er rekening mee worden gehouden dat het doorlopen van de procedure al snel een half jaar tot een jaar in beslag neemt. Mocht de beroepingscommissie tot de conclusie komen dat een predikant uit een ander kerkgenootschap de beste kandidaat is om de vacature te vervullen, besef dan dat je weinig tot geen invloed hebt op deze procedure.