Protestants Perspectief
Reflecties van de scriba van de generale synode bij actualiteiten in kerk & samenleving.
19 december 2022 - Het is bijna Kerst. En ik weet niet hoe het met u is, maar ik ben wel toe aan een feestje. We leven in donkere tijden. De wereld lijkt wel op drift te zijn. Oorlogsgeweld, financiële crisis, toenemende armoede, de vele vluchtelingen waar de overheid geen raad mee weet... Vol, voor jou geen plaats.
Met Kerst vieren we feest. Even al die zorgen van de wereld aan de kant. Zoals in de Eerste Wereldoorlog de soldaten uit de loopgraven kwamen om het kerstfeest te vieren. De wapens zwegen. Hopelijk zwijgen ze ook deze dagen in Oekraïne.
We vieren een geboortefeest, en een geboorte is altijd geweldig, je vergeet even de hele wereld om je heen, er is alleen maar verwondering en vreugde vanwege het nieuwgeboren kind. Het kind om wie wij vandaag feest vieren heeft een prachtige naam: Immanuel, ‘God met ons’. En daar ben ik wel aan toe in deze donkere tijd: God met ons.
Nu kun je dat ‘God met ons’ ook misbruiken. Voor je eigen gewin, je eigen macht. In de Tweede Wereldoorlog stond Gott mit uns op de koppelriem van de Duitse soldaten geschreven. En zo gingen ze ertegenaan, voor de eigen macht van het Duitse Rijk. Poetin kan ook zijn gang gaan omdat de kerk hem heeft gezegend en gezegd: ‘God met jou’, omwille van het grote, heilige Russische rijk. En het kan ons ook zomaar gebeuren dat we dat ‘God met ons’ voor ons eigen gewin gebruiken.
Op de zijkant van de 2-euromunt staat ‘God zij met ons’. Is dat nou Kerst in muntvorm? Wint op deze wijze de koopman het van de dominee? De handel het van het geloof? Is geldelijk gewin een bewijs dat God met ons is? Wat betekent ‘God met ons’ eigenlijk? Wat vieren we vandaag?
Een van de vier evangelisten vertelt het verhaal van een eenvoudige en oprechte timmerman, Jozef. Hij heeft een lieve vriendin, ze staan vlak voor hun huwelijk. Maar nu heeft hij begrepen dat ze zwanger is. En Jozef weet zeker dat het kind niet van hem is. Wat zal hij doen? Bij haar blijven of haar verlaten?
Dan hoort hij in een droom een stem. Een engel van de Heer zegt tegen hem: ‘Jozef, maak je geen zorgen. Het kind dat Maria verwacht is niet zomaar een kind maar een geschenk. Zijn wezen is ‘God met ons’, naar een oud profetenwoord.’
En zo kan Jozef weer verder. God met ons, dat God dat nou uitgerekend laat blijken in het kind dat Maria verwacht. Je zou het verwachten in een paleis, bij machthebbers. Maar ‘God met ons’ is te vinden bij twee eenvoudige mensen. God blijft niet op een afstand maar komt in de rauwe werkelijkheid van ons mensen. Hij is daar te vinden waar het leven schuurt en pijn doet. Dat is het geboortebericht dat we vandaag horen. In een wereld waar zoveel op aan te merken is, die aan alle kanten piept en kraakt, daar is God onder ons als een God die redt.
Is dat niet een feest waard?
>> Kijktip: Nederland Zingt op Zondag, met bijdrage van scriba René de Reuver. Zondag 25 december, NPO2, 9.20 uur
