Kijk waar de Geest van God waait, wees nieuwsgierig en laat je verrassen! Geen snelle oplossingen of oppervlakkige trucs, maar samen zoeken naar wat er mogelijk is om kerk te zijn zoals de kerk bedoeld is.
Inleiding
Als predikant, kerkelijk werker, pionier of zingevingsspecialist sta je midden in een samenleving waarin secularisatie voelbaar is. Misschien ken je het gevoel dat de gemeenschap kleiner wordt en herken je de frustratie van methodes die groei beloofden, maar niet werkten. In deze cursus gaan we op een andere manier aan de slag. We richten ons niet op nog meer analyses, maar gaan concreet en creatief aan het werk. Door het inzetten van praktische ontwerptechnieken ga je ervaren dat nieuwe manieren van kerk-zijn mogelijk zijn en ontdek je waar het resoneert. Geen beloftes van snelle groei, wel reële stappen naar een betekenisvolle toekomst voor jouw gemeente.
Wat levert het op?
Het doel van deze cursus is om jou als predikant, kerkelijk werker, pionier of zingevingsspecialist te helpen concreet om te gaan met de uitdagingen van een seculiere samenleving. Je krijgt toegang tot een breed palet van praktische en creatieve technieken, strategisch gereedschap, theologische inzichten en sociologische kennis, waarmee je effectief kunt samenwerken en ook financieel duurzame keuzes kunt maken. Dit helpt je om jouw gemeente stap voor stap te begeleiden naar nieuwe vormen van kerk-zijn die duurzaam en betekenisvol zijn.
Voor wie is dit bedoeld?
Deze cursus is speciaal ontwikkeld voor predikanten, kerkelijk werkers, pioniers of zingevingsspecialisten, theologen en kerkelijke leiders binnen de Protestantse Kerk die zoeken naar realistische manieren om hun gemeenschap vitaal en betekenisvol te houden. Ook degenen die betrokken zijn bij beleidsontwikkeling in de kerk vinden hier waardevolle inzichten en praktische benaderingen. Ben je medewerker van Dienstenorganisatie? Van harte welkom!
Wat neem je mee uit deze cursus?
Na deelname aan deze cursus:
- Begrijp je beter hoe secularisatie doorwerkt in jouw gemeente en hoe je daarmee om kunt gaan.
- Kun je praktisch aan de slag met methoden als contextmapping, co-creatie en hernieuwd kijken naar bestaande situaties.
- Weet je hoe je complexe kerkelijke vraagstukken creatief en oplossingsgericht kunt benaderen.
- Heb je ervaring opgedaan met het ontwikkelen en concreet maken van ideeën voor jouw eigen gemeente.
- Kun je jouw gemeente of project op een natuurlijke manier begeleiden bij stappen naar vernieuwing.
Voorbereiding
Vooraf ontvang je een korte literatuurlijst met inspirerende en praktische teksten rondom secularisatie, geloofsleven en creatieve methodieken. We vragen je om deze vooraf te lezen, zodat we direct praktisch aan de slag kunnen.
Opzet
De cursus bestaat uit vijf modules:
Module 1: Samen komen en luisteren
- Inleiding Samen Vernieuwen
- Wie doen er mee? Waarom we ver buiten de grenzen van kerkzijn kijken
- Contemplatieve innovatie. Waarom we eerste luisteren en zien
- Innovatie in Tijden van Secularisatie
- Vernieuwende theologische inzichten die helpend zijn
Module 2: Samen richting zoeken
- Wat is strategische innovatie en waarom is dit belangrijk?
- Belangrijke modellen: Cynefin, VUCA, Three Horizons Framework,
- Future studies: Beleid, Trends, Scenario Thinking en experimenten.
- Systems Thinking (Meadows), Causal loops, Mapping
- Frame Innovation (Dorst) en eerste stap richting Design Thinking
Module 3: Samen Ontwerpen
- Introductie Design Thinking / ontwerpend werken
- Zincubator spoedcursus. Het beste van design thinking.
Module 4: Samen Verder
- Leiderschap en Innovatie – spiritueel of zakelijk?
- Leiderschap in Tijden van Complexiteit
- Cocreatie en co-design
- Ecosystemen
Module 5: Implementatie en Presentatie
- Presentatie en Pitchen
- 100 dagen actieplan maken
- Financiële duurzaamheid
- Afsluitende viering en ritueel maken.
Toetsing
De toetsing van de cursus gebeurt door middel van een portfolio en presentatie. Deelnemers verzamelen in hun portfolio de leeruitkomsten en persoonlijke leerdoelen die zij tijdens de cursus hebben behaald.
Literatuur
- Innovating Emergent Futures – Kerr & Frasca
- Leven in tijden van versnelling – Hartmut Rosa
- Design Journey Through Complex Systems – Jones & van Ael
- Reader innovatie - dienstenorganisatie Protestantse Kerk
Online
MIRO-account
Voorbereiding
We willen graag dat je twee casussen / vragen meeneemt naar de cursus:
Een strategisch innovatievraagstuk. Deze casus / vraag kan bijvoorbeeld gaan over toekomstige ontwikkeling op middellange termijn, over samenwerking met andere organisaties of over een complex vraagstuk waarbij meerdere partijen betrokken zijn.
Een praktisch en concreet innovatievraagstuk, Deze casus / vraag kan bijvoorbeeld gaan over een missionair of diaconaal project, een nieuwe kunstzinnige liturgie, een actie voor een goed doel, een jongerenproject, een zingevingsretraite, etc.
Docenten
Johan ter Beek
Reeks 1 – Dinsdagen (2025–2026)
Docent: Johan ter Beek
7 oktober 2025
11 november 2025
16 december 2025
13 januari 2026
10 februari 2026
Aanmelden kan tot 16 september 2025
Aanmelden oktober 2025
Reeks 2 – Vrijdagen (2026)
Docent: Johan ter Beek
10 april 2026
5 juni 2026
11 september 2026
16 oktober 2026
13 november 2026
Aanmelden kan tot 20 maart 2026
Aanmelden april 2026
