Als scriba van de generale synode maakte ds. Arjan Plaisier (67) het tienjarig jubileum van de Protestantse Kerk mee. Nu weer een feestje is wat hem betreft niet nodig, maar hij is wel dankbaar dat de kerk er nog altijd toe doet. “Christus is actueel, in elke tijd en voor elk mens.”
- in 2023 ging Arjan Plaisier met emeritaat, daarvoor was hij gemeentepredikant in De Brug in Amersfoort en pionier in Apeldoorn
- tussen 2008 en 2016 scriba van de generale synode
De Protestantse Kerk bestaat 20 jaar. Reden voor een feestje?
“Ik maakte het tienjarig jubileum mee als scriba van de generale synode. We hielden toen een kerkdienst in Nijkerk, waar de koning en koningin bij waren. Het was mooi om dat zo te markeren. Dat hoeft tien jaar later niet nog een keer. Ik ben dankbaar voor het twintigjarig bestaan van onze verenigde kerk. Ooit zei men dat kerkvereniging het einde is van een huishoudelijke twist. Een twist die in toenemende mate niet over de grondslag van de kerk ging. Gelukkig zijn we bij elkaar gekomen, en dat werd hard tijd. Dat ook de Lutherse traditie erbij kwam heeft het samengaan alleen maar mooier gemaakt. Hoewel het jammer en treurig is dat de kerkvereniging ook breuken heeft opgeleverd, neemt dat niet weg dat het samengaan een verheugende zaak is die is gedaan in gehoorzaamheid aan wat Christus zelf heeft gedaan. We gaven gestalte aan die ene kudde onder de ene Heer.”
Hoe keek je zelf aan tegen de eenwording 20 jaar geleden?
“Ik ben blij dat de kerkvereniging toen eindelijk zijn beslag kreeg. Het viel niet meer uit te leggen dat we aparte kerkgenootschappen hadden. Wat niet meer uit te leggen valt, heeft geen reden van bestaan meer. We zijn er om samen de scheuren te helen, te naaien en het ene kleed weer boven water te krijgen.”
We zijn 20 jaar verder. De Protestantse Kerk verliest jaarlijks tienduizenden leden en kerksluiting is bijna aan de orde van de dag. Waarom zou een mens nog lid worden van de kerk?
“In veel gevallen ben je al lid, bijvoorbeeld omdat je geboren bent in een christelijk gezin en als kind bent gedoopt. Sommige zaken hangen niet van onze individuele beslissing af, daar zijn we al in opgenomen. Gelukkig worden er - soms tot onze eigen verbazing - nog steeds nieuwe mensen lid van de kerk. Ik zie de kerk niet als een succesformule, maar als het lichaam van Christus. Het is een groot verband, een vorm van eenheid van Christus zelf. Je wordt ingelijfd in zijn lichaam. Dat is ook nu nog een werkelijkheid, en niet alleen iets van vroeger. In de kerk word ik iedere keer weer betrokken op God, en ingewijd in het leven met God. Waar vind ik dat anders? Ik kan me geen leven voorstellen zonder die inlijving in het lichaam en de gemeenschap met de heilige dingen.”
Veel kerken willen met hun tijd meegaan en proberen allerlei nieuwe vormen uit om mensen te binden, maar het lijkt vechten tegen de bierkaai. Moeten kerken ophouden met experimenteren?
“Ik denk dat de heilige Geest verder gaat met de kerk, en daarin ook van experimenteren houdt. Ook van trouw en traditie. De Geest heeft verschillende ijzers in het vuur. Hij geeft ons ook de motivatie om kerk-zijn ook beschikbaar te stellen voor mensen met een andere achtergrond, en voor een nieuwe generatie. Experimenteren gaat met vallen en opstaan, dat hoort erbij. Als wij in afhankelijkheid en nederigheid ons werk blijven doen, wordt dat zeker gezegend. We moeten niet bang zijn dat we met ‘het verkeerde product’ zitten. Christus is actueel en werkelijk, in elke tijd en voor elk mens. We zijn getuige van iets wat ons ook in de greep gekregen heeft en wat voor elke tijd van betekenis is.” En wonderlijk genoeg staat de kerk soms uit het niets weer op
Hoe kijk je aan tegen de komende 20 jaar Protestantse Kerk? Wat verwacht je en wat hoop je?
“Ik hoop dat we een kerk zijn die elke keer weer de vreugde van het evangelie hervindt. Een gastvrije, open kerk die niet vaag blijft, maar een duidelijke identiteit heeft. Dat we de vrijmoedigheid hebben om te zeggen ‘dit zijn wij, hier lopen we niet voor weg’. Ga staan waar je voor staat, en leef die gemeenschap uit, zou ik tegen de kerk willen zeggen. Durf over grenzen heen te gaan, ook met nieuwe vormen van kerk-zijn. Dan zal God ook met ons meegaan.
Twintig jaar is voor mij een soort lichtkring, een open ruimte waar we binnengaan. Hoe we eruit komen weten we niet, maar laten we met goede moed de nieuwe periode ingaan. Zodat de kerkvereniging niet een eindstation is maar een startpunt. We komen in een tijd waarin de kerk zich in de marge bevindt. Wat zou er een kracht van uitgaan als we de verdere breuken in het lichaam van Christus te boven komen. Door ons te concentreren op God, door te bidden en samen te geloven in die ene kerk van Christus. Ik hoop dat de komende 20 jaar ons daar dichterbij brengt.”
in 2023 ging Arjan Plaisier met emeritaat, daarvoor was hij gemeentepredikant in De Brug in Amersfoort en pionier in Apeldoorn tussen 2008 en 2016 scriba van de generale synode
Lees meer in de serie over 20 jaar Protestantse Kerk:
