Protestants Perspectief
Reflecties van de scriba van de generale synode bij actualiteiten in kerk & samenleving.
12 april 2023 - Scriba René de Reuver sprak bij de zevende Nationale Iftar in Den Haag over ‘samen aan tafel’. “Om van samen aan tafel een feest te maken is een goede kok nodig, maar meer nog: vertrouwen en geloof.”
Samen aan tafel gaan, ik doe het graag. Zeker als dat kan met mensen met heel verschillende achtergronden en religies, zoals bij de Nationale Iftar, de maaltijd die we in deze vastenmaand ramadan direct na zonsondergang nuttigden. Het was een prachtige concretisering van het huidige jaarthema van de Protestantse Kerk, ‘Aan tafel!’ Aan tafel, om samen te genieten van de goede gaven van het land en onze geest te scherpen aan de onderlinge ontmoeting.
Een feestje
Samen aan tafel, elkaar ontmoeten onder het genot van eten en drinken is van alle tijden en plaatsen. De Nationale Iftar is daar zeker niet uniek in, ook al is de diversiteit van tafelgenoten wel een feestje dat ik in ieder geval niet elke dag vier. Samen eten is belangrijk. Waar mensen niet meer met elkaar eten, verschraalt een gemeenschap. Als er niemand meer is om van tijd tot tijd mee te eten, dan vereenzaamt een mens.
Vertrouwen en geloof
Nu is samen aan tafel niet altijd een feest. U kent vast ook wel de verhalen en films van dramatisch verlopen familiediners. Om van samen aan tafel een feest te maken is een goede kok nodig, maar meer nog: vertrouwen en geloof. Als ik mijn tafelgenoot niet vertrouw en niet open sta voor wat zij of hij mij te zeggen heeft, dan wordt het geen fijne avond. Voor een open en inspirerende ontmoeting aan tafel putten we allemaal uit bepaalde bronnen.
Nieuw perspectief
Mijn bronnenboek is de Bijbel, en het verhaal uit Genesis 18:1-15 over Abraham, de aartsvader van joden, christenen en moslims is voor mij een inspiratieverhaal. Op een warme middag zit hij voor zijn tent. In de verte ziet hij drie mannen aankomen. Hij snelt hen tegemoet en nodigt hen uit om bij hem onder de schaduw van een boom te komen zitten en met hem te eten en te drinken. Wie die mannen zijn? Abraham weet het niet. Voor hen slacht hij ‘het gemeste kalf’. Ze raken aan de praat over de toekomst van Abraham. Pas als de drie mannen weer weg zijn, beseft hij hoe bijzonder deze ontmoeting was. Het gesprek heeft zijn leven nieuw perspectief gegeven. Zonder dat de drie mannen zich ervan bewust waren, heeft God via hen Abraham aangesproken en perspectief gegeven. Zo kan dat gaan bij een goed gesprek aan tafel.
Het schone, ware en goede
Wat had Abraham gemeen met deze twee mannen? Wat hebben wij, als we met elkaar aan tafel gaan, gemeen? Dat we elkaar willen ontmoeten. Dat we geloven in de kracht van vertrouwen. In een andere tekst uit mijn bronnenboek, in een van de brieven van Paulus, schrijft hij: ‘Laat u leiden door al wat waar is, al wat edel, rechtvaardig, zuiver, beminnelijk en eervol is, kortom door al wat deugdzaam is en lof verdient.’ (Filippenzen 4:8) Ligt de kracht van vertrouwen en geloof niet in dat wat deugdzaam is en lof verdient, anders gezegd in het schone, het ware en het goede? Om dit met en voor elkaar en voor onze samenleving gezamenlijk te zoeken!
Onderling vertrouwen
Een persoonlijke ervaring. In februari werd een Giro555-actie gehouden om geld in te zamelen voor de slachtoffers van de aardbeving in Syrië en Turkije. Als Protestantse Kerk participeren wij in Giro555. Veel kerken en moskeeën hebben in die periode afzonderlijk collectes en inzamelingsacties gehouden. In de media werden acties vanuit verschillende gemeenschappen soms tegenover elkaar gezet. Als Protestantse Kerk hebben we er toen voor gekozen om verschillende van deze organisaties op te zoeken, beter te leren kennen en te zoeken naar hoe we elkaar kunnen versterken. Dit vroeg onderling vertrouwen en gedeeld geloof in het goede voor mensen in nood.
Bijzonder gebedsmoment
Deze ontmoeting heeft uiteindelijk geleid tot een gezamenlijk gebedsmoment tijdens de landelijke actiedag van Giro555 in Hilversum. In de grote ruimte van Beeld en Geluid lazen de Syrisch-orthodoxe aartsbisschop Polycarpus, bisschop van Den Bosch Gerard de Korte van Den Bosch, imam Kemal Gözütok van de Fatih-moskee in Amsterdam, imam Sefa Bagci van Milli Görüs en ikzelf bemoedigende teksten uit onze bronnenboeken. Later voegde rabbijn Marianne van Praag uit Den Haag zich bij ons. Het was een heel bijzonder moment dat ik niet snel zal vergeten.
Ik zal ook niet snel de jonge vrouw uit Syrië vergeten, die me na afloop met tranen in haar ogen vertelde dat dit moment haar kracht, vertrouwen en geloof gegeven had. “Dat dit hier mogelijk is”, zo zei ze. Voor haar land kon ze er alleen maar van dromen.
Zie ook het dossier:
