Wat wordt verstaan onder veilig vergaderen en communiceren?
Veilig vergaderen en communiceren binnen de kerk betekent het creëren van een omgeving waarin iedereen zich gehoord, gerespecteerd en gewaardeerd voelt. Concreet betekent dit:
- Ruimte voor openheid: Mensen voelen zich vrij om hun gedachten en zorgen te delen zonder bang te zijn voor kritiek of afwijzing. Hierdoor ontstaat vertrouwen tussen gemeenteleden.
- Een gezonde gemeenschap opbouwen: Als mensen zich veilig voelen, kunnen ze zich gesteund voelen. Dit helpt bij het oplossen van meningsverschillen op een positieve manier. De kerk blijft zo een plek waar mensen kunnen groeien in hun geloof en persoonlijke ontwikkeling.
- Iedereen doet mee: Bij veilige communicatie kan iedereen meedoen aan gesprekken en besluitvorming, ongeacht achtergrond of functie. Ieders stem telt en wordt gehoord, wat het gemeenschapsgevoel versterkt.
- Voorkomen van ongezonde patronen: Met goede communicatie voorkomen we negatieve dynamiek zoals uitsluiting, intimidatie of machtsmisbruik. De kerk blijft daardoor een plek waar respect en zorg voor elkaar centraal staan.
- Steun voor wie het moeilijk heeft: In een veilige omgeving kunnen mensen met persoonlijke of geloofsvragen hun zorgen delen en hulp vinden zonder zich beoordeeld te voelen.
Kortom, een veilige kerk wil vergaderen op een manier waarin ruimte gecreëerd wordt, waar leden zich op hun gemak voelen, waar eerlijke communicatie mogelijk is en waar de gemeenschap als geheel kan bloeien.
Praktische tips voor de kerkenraad
1. Creëer een open en opbouwende sfeer
- Begin vergaderingen positief en betrokken, bijvoorbeeld door deelnemers iets te laten delen wat hen geraakt heeft
- Waardeer alle inbreng, bijvoorbeeld door vragen te stellen of een korte gespreksronde te houden
- Zorg ervoor dat iedereen aan het woord komt en gelijkwaardig wordt behandeld
- Waardeer verschil in mening en zienswijze
2. Communiceer op een verbindende manier
- Bespreek situaties zonder oordeel, verwijt of aannames
- Observeer en benoem wat je ziet/hoort of welk gedrag je waarneemt
- Geef aan welke gevolgen het gedrag heeft voor de gemeente/groep of voor jou persoonlijk
Voorbeeld:
A onderbreekt telkens B in de vergadering. B wordt boos.
Niet zeggen: "Je luistert niet, je onderbreekt steeds met een autoritair toontje mijn verhaal."
Maar wel: "Je onderbrak mij een paar keer. Zo komt het verhaal niet op tafel."
- Blijf dicht bij jezelf, spreek bij voorkeur in ik-vorm en benoem eventueel welk gevoel het probleem bij je oproept
Voorbeeld:
Niet zeggen: "Als je er steeds tussendoor zit te zeuren, hoeft het voor mij niet meer."
Maar wel: "Als je mij telkens onderbreekt, voel ik me niet serieus genomen."
- Formuleer verzoeken en wensen duidelijk in positieve en neutrale termen
Voorbeeld:
Niet zeggen: "Als we de volgende keer weer zo vergaderen, dan ga ik uit deze commissie."
Maar wel: "Ik zou het fijn vinden als iedereen elkaar laat uitpraten, dat is prettig voor iedereen."
Meer informatie over geweldloos en verbindend communiceren:
- Geweldloos communiceren als weg van liefde en vrede (achter een betaalmuur)
- Leiderschapstrainingen die je leren leiden vanuit vertrouwen
3. Verdiep je in de belangen van de ander of andere groep
Stel open vragen
Gebruik vragen die niet met een simpel 'ja' of 'nee' beantwoord kunnen worden. Dit moedigt de ander aan om uitgebreider te reageren en meer informatie te delen.
Voorbeelden:
- "Wat zijn de belangrijkste uitdagingen waar je mee te maken hebt?"
- "Hoe kunnen we beter samenwerken om onze doelen te bereiken?"
Toon interesse en empathie
- Luister aandachtig en wees oprecht geïnteresseerd in wat de ander te zeggen heeft
- Volg de ander empathisch in het gesprek met kleine aanmoedigingen zoals 'hmm' of een knikje
- Neem emoties van anderen serieus door ze te benoemen
Voorbeeld:
C is emotioneel en zegt in de vergadering: "Ik ben er helemaal klaar mee dat niet iedereen zijn mail leest en dan ook nog eens te laat komt."
D reageert empathisch: "Het lijkt erop dat je gefrustreerd bent over..."
D checkt bij C: "Heb ik dat goed begrepen, C?"
Toon empathie door te volgen
Vat in eigen woorden samen wat de ander heeft verteld. Hierdoor controleer je of je het goed hebt begrepen en voelt de ander zich gehoord.
4. Ken je eigen sterke en zwakke kanten in communicatie
Het kernkwaliteitenmodel kan helpen om inzicht te krijgen in je persoonlijkheid en communicatiestijl. Dit model plaatst eigenschappen in een kwadrant waarbij ook de uitdaging, valkuil en allergiekanten worden aangegeven.
Voorbeeld:
Iemand die daadkrachtig is kan veel bereiken, maar kan door anderen als drammerig ervaren worden. De uitdaging voor een daadkrachtige persoon is geduld. Voor deze persoon werkt passiviteit als een negatieve trigger (allergie), waardoor deze ongeduldig, boos of geïrriteerd kan worden.
Praktische suggestie:
Neem tijdens een kerkenraadsvergadering tijd om de kernkwadranten persoonlijk in te vullen en bespreek deze met elkaar, of speel het kernkwadrantenspel (kwaliteitenspel). Dit vergroot het begrip voor elkaar.
Meer informatie:
