Pionier in gezamenlijkheid!
Pionieren is te typeren als een gezamenlijke trektocht. Met de formulering van je missie zet je een stip op de horizon. De weg daarnaartoe zoek je stap voor stap. Als pioniersteam doe je dit in gezamenlijkheid. Dat is de kernwaarde bij het kernthema gedeeld leiderschap. Hierbij doen alle betrokkenen mee, want iedereen heeft iets bij te dragen. Dat is niet pas nadat je als leiders een stip op de horizon hebt gezet. Visievorming doe je ook al in gezamenlijkheid. In de Bijbel wordt hierover gezegd: 'Door gebrek aan visie gaat het volk ten onder, een keur van raadgevers brengt het tot bloei.' (Spreuken 11:14)
Zoals overal in de kerk, hebben leiders bij een proefplek in essentie twee functies:
- Alles richten op Christus als hoofd van de proefplek en op Gods missie in de omgeving.
- Gericht op God en zijn missie werken aan onderlinge samenhang in het geheel.
Hierover schreef Paulus aan een van de eerste 'proefplekken': 'Vanuit dat hoofd krijgt het hele lichaam samenhang, en wordt het ondersteund en bijeengehouden door alle gewrichtsbanden. Ieder deel draagt op eigen wijze bij tot de groei van het lichaam, dat zo zichzelf opbouwt door de liefde.' (Efeziërs 4:16)
Verder op deze themapagina:
- Inhoudelijke hoofdlijnen
- Leermodule voor lokale pionierteams
- Andere leermiddelen rond gedeeld leiderschap
- Kies gericht het materiaal dat nu bij jouw proefplek past!
Gedeeld leiderschap op hoofdlijnen
Leidinggeven aan een proefplek is ook een pioniersreis. Deze reis maak je niet alleen. Het is een gezamenlijke trektocht van de voortrekker, het team en alle betrokkenen. Daarbij is een centrale vraag hoe je de missie, cultuur en organisatie van je proefplek voortdurend goed op elkaar afstemt. Door steeds weer nieuwe ontwikkelingen en inzichten bevindt je proefplek zich namelijk constant in een proces van verandering.
Bij gedeeld leiderschap geef je samen met alle betrokkenen vorm aan dit proces. Hierbij heeft iedereen een eigen rol en inbreng. De rol van het leiderschap is vooral stimuleren, steunen en samenhang borgen. Leiders van een proefplek houden de boel bij elkaar, in beweging en gericht op de missie. Hun leiderschap is te typeren als geestelijk, dienend en doortastend.
Bij het kernthema 'gedeeld leiderschap' staat het proces van samen leidinggeven dus voorop. Maar de persoon van de leider blijft niet buiten beeld. Iemand moet namelijk leiding geven aan dit proces. Daarnaast is er ook nog de community. Gedeeld leiderschap beweegt zich voortdurend tussen de voortrekker, het pionierteam en alle andere betrokkenen.
Gedeeld leiderschap kan gevisualiseerd worden met een interactieve driehoek die zich als een speerpunt richt op Gods missie in de omgeving: 
De drie hoeken waarmee het leiderschap zich bezighoudt, hangen samen met de drie wielen van de windbuggy. Dat is gevisualiseerd op de basispagina voor de online leeromgeving, onder het kopje 'vitaliteitversterking door het pionierteam'. Het gaat om deze drie hoeken:
- Missie (duidelijke richting)
- Haalbare missie
- Gedeeld leiderschap - Cultuur (inspirerend team)
- Gezonde teamcultuur
- Contextgevoelige communicatie - Organisatie (solide basis)
- Sterke samenwerking
- Financiele duurzaamheid
Bij gedeeld leiderschap gaat het dus over voordurende afstemming en blijvende samenhang tussen missie, cultuur en organisatie. Deze interactieve driehoek wordt steeds weer gericht op Gods missie in de omgeving. Het zoeken naar aansluiting bij Gods missie is vooral belegd bij het kernthema viervoudig luisteren.
Leermodule voor lokale pionierteams
De leermodule bij gedeeld leiderschap bestaat uit twee teamsessies:
- Een basissessie over leidinggeven als team
- Een verdiepende sessie over de pioniersreis als gezamenlijke trektocht
Het benodigde materiaal is hieronder te vinden. Bij elke sessie is de inhoud kort beschreven en kan alvast de docerende video bekeken worden. Per sessie is er een gesprekshandleiding, een PowerPointpresentatie en een document met overige bijlagen. Onder deze leermodele staat een tool voor het bepalen van een vervolgroute na elke teamsessie.
Kijk hier alvast de oriëntatievideo bij gedeeld leiderschap. Daarin delen een aantal pioniers hun eigen gedachten en ervaringen rond dit kernthema.
Basissessie over leidinggeven als team
Deze sessie is bedoeld voor pionierteams die vorm willen geven over het proces van samen leidinggeven aan een proefplek. Je maakt kennis een leiderschapsmodel en denkt na over de toepassing van gedeeld leiderschap in je eigen pionierspraktijk. Aan het eind van de sessie weet je wat hier bedoeld wordt met gedeeld leiderschap en hoe dit zich verhoudt tot de praktijk bij jouw proefplek.
Docerende video bij deze sessie:
Downloads bij deze sessie:
- Handleiding voor de gespreksleider
- Presentatie voor de teambijeenkomst
- Overige bijlagen bij dit programma
Verdiepende sessie over de pioniersreis als gezamenlijke trektocht
Deze sessie is bedoeld voor teams die van hun pioniersreis een gezamenlijke onderneming willen maken. Je leert praktische, psychologische en theologische redenen kennen om de reis in gezamenlijkheid af te leggen. Aan het eind van de sessie weet je wat ervoor nodig is om betrokkenen mede-eigenaar te maken van je proefplek en hoe je hen mede verantwoordelijk kunt maken voor het verloop van jullie pioniersreis.
Docerende video bij deze sessie:
Downloads bij deze sessie:
- Handleiding voor de gespreksleider
- Presentatie voor de teambijeenkomst
- Overige bijlagen bij dit programma
Tool voor het bepalen van een vervolgroute
Elke teamsessie eindigt met de vraag: hoe nu verder met de pioniersreis? Op basis van inzichten en conclusies die je als team tijdens de sessie opdoet, bepaal je samen een vervolgroute. Er is een tool beschikbaar die hierbij kan helpen.
Andere leermiddelen bij gedeeld leiderschap
Leermiddelen van de Protestantse Kerk
- Hoofdartikel bij gedeeld leiderschap
- Samenvatting van het hoofdartikel
Leermiddelen van partners
Binnenkort volgt hier een overzicht van wat partners van de Protestantse Kerk te bieden hebben bij dit kernthema.
Belangrijk aandachtspunt bij deze leeromgeving
In het geheel van de online leeromgeving staan 47 inspirerende video's. Hierbij is compleet uitgewerkt materiaal te downloaden voor in totaal 32 teamsessies. De gesprekshandleiding voor elke sessie bevat twee keuzeopties per onderdeel. Je kunt er dus zelfs 64 teamsessies van maken. Daarnaast zijn er zijn ook nog andere leermiddelen beschikbaar, zoals artikelen. Dit moet je niet allemaal tegelijk willen bekijken, lezen en bespreken met je team! De pioniersreis, zoals de ontwikkeling van een proefplek hier wordt genoemd, duurt gemiddeld 6-10 jaar. Je kunt er dus ruim de tijd voor nemen en zelf op een bepaald moment iets kiezen dat dan voor jouw team het meest relevant is.
