Protestantse Kerk
Doorgaan naar hoofdinhoud
infopagina

Viervoudig luisteren

Reageer alert!

Je wilt als gemeente of missionair gezelschap iets met een specifieke groep of in een bepaalde buurt. Waar begin je dan, wat ga je doen en met wie? Hoe weet je of dit wel de buurt of goep is waarvoor je geroepen bent? En als dat zo is, hoe voorkom je dat je iets doet waar niemand op zit te wachten? Het antwoord op deze vragen is: bezint voor je begint en reageer alert! Verdiep je in de groep of de buurt die je voor ogen hebt. Ga bij jezelf na hoe jij je verhoudt tot de mensen die daar leven en wat jij hen te bieden hebt. Bedenk tegelijk wat je zelf kunt leren van mensen in de omgeving. Betrek hierbij ook het perspectief van God en dat van de kerk. Kijk, luister, lees, overweeg, bid en bespreek. Deze alertheid ten aanzien van de omgeving, jezelf, de kerk en God heet in de pionierende beweging van proefplekken viervoudig luisteren.

Verder op deze pagina:

Wat is viervoudig luisteren?

Viervoudig luisteren is een houding en hulpmiddel bij het pionieren met proefplekken. Het is het eerste aandachtsgebied waar je tijdens de pioniersreis doorheen reist. Daarna blijft alert reageren vanuit een open en ontvankelijke basishouding een kernwaarde. Het belangrijkste doel van viervoudig luisteren is koers bepalen voor je proefplek en onderscheiden waar het op aan komt. Door goed te luisteren zoek je aansluiting bij Gods missie in de omgeving. Je luistert hierbij naar God vanuit vier invalshoeken:

  1. De Bijbel en gebed
  2. De omgeving
  3. De eigen groep
  4. De bredere kerk

Hoe je dit op je eigen plek en op je eigen manier in praktijk kunt brengen, ontdek je met het materiaal op deze themapagina. Dit richt zich primair op proefplekken, maar voor gevestigde gemeenten is viervoudig luisteren net zo essentieel. Met hier en daar een kleine vertaalslag kunnen zij er daarom ook goed gebruik van maken.

Welke plek heeft het in de pioniersreis?

De pioniersreis staat voor de experimentele ontwikkeling van een proefplek. Deze reis doorloopt een aantal aandachtsgebieden en heeft een cyclisch karakter:

Viervoudig luisteren is het eerste aandachtsgebied bij de start van de pioniersreis. Tijdens de hele reis blijft alert reagerend zijn een kernwaarde. Lees hier meer over de pioniersreis.

Doe-het-zelf-leermodule bij viervoudig luisteren

De leermodule bij viervoudig luisteren bestaat uit drie teamsessies:

Het benodigde materiaal is hieronder te vinden. Bij elke sessie is de inhoud kort beschreven en kan alvast de docerende video bekeken worden. Per sessie is er een gesprekshandleiding, een PowerPointpresentatie en een document met overige bijlagen. Onderaan de leermodele staat een tool voor het bepalen van een vervolgroute na elke teamsessie.  

Kijk hier alvast de oriëntatievideo bij viervoudig luisteren. Daarin delen een aantal pioniers hun eigen gedachten en ervaringen rond dit kernthema. 



Basissessie over vier richtingwijzers bij het pionieren

Deze sessie is bedoeld voor teams die iets willen betekenen voor de mensen in hun dorp of stad. Je maakt nader kennis met vier invalshoeken om te luisteren. Daarbij is het uitgangspunt dat God 'spreekt' via deze invalshoeken. Aan het eind van de sessie ben je in staat om door luisterend richting te bepalen en plannen te maken. En om tijdens de uitvoering van je plannen open en ontvankelijk te blijven, zodat je steeds opnieuw koers kunt bepalen tijdens je pioniersreis.

Docerende video bij deze sessie:

Downloads voor bij sessie:


Verdiepende sessie over luisteren met de Bijbel en gebed

Deze sessie is bedoeld voor teams die willen leren hoe je luistert of kijkt vanuit Gods perspectief. Je leert hoe je kunt luisteren met de Bijbel en gebed en waarom dat belangrijk is. Hiervoor worden verschillende vormen aangereikt. Aan het eind van de sessie ben je beter in staat om met de Bijbel en gebed te luisteren naar God. Dit helpt je om vanuit zijn perspectief te pionieren in je omgeving, met je kerngroep en in verbinding met de bredere kerk.

Docerende video bij deze sessie:

Downloads bij deze sessie:


Verdiepende sessie over luisteren in de omgeving

Deze sessie is bedoeld voor teams die zich willen onderdompelen in de omgeving. In de omgeving leven mensen waarmee de initiatiefnemers voor een proefplek zich wil verbinden, in hun situatie. Het geheel van mensen in hun omgeving en omstandigheden wordt ook wel de ‘context’ genoemd. Je leert in de context te luisteren aan de hand van vier werkwoorden: zijn, zien, lezen en praten. Aan het eind van de sessie ben je in staat om dit toe te passen in de omgeving van je proefplek en in de manier waarop je pioniert.

Docerende video bij deze sessie:

Downloads bij deze teamsessie:


Tool voor het bepalen van een vervolgroute

Elke teamsessie eindigt met de vraag: hoe nu verder met de pioniersreis? Op basis van inzichten en conclusies die je als team tijdens de sessie opdoet, bepaal je samen een vervolgroute. Er is een tool beschikbaar die hierbij kan helpen.

Andere leermiddelen bij viervoudig luisteren


Andere leermiddelen van de Protestantse Kerk

De volgende leermiddelen zullen binnenkort gepubliceerd worden:

  • Werkvormen voor het luisteren met de Bijbel en gebed
  • Stappenplan voor meditatief luisteren in de omgeving
  • Tips bij het luisteren in de omgeving
  • Praktijkverhaal bij viervoudig luisteren

Leermiddelen van partners

Binnenkort volgt hier een overzicht van wat partners van de Protestantse Kerk te bieden hebben bij dit kernthema.

De pioniersreis & de windbuggy

Pionieren - windbuggy

Pionieren met proefplekken wordt verbeeld door een windbuggy die een weg aflegt. De buggy staat voor het pioniersteam en de weg voor de pioniersreis. Deze reis begint met viervoudig luisteren. Tijdens de hele reis staat het zeil symbool voor alert reageren. (Illustrator: Anna Sieben)

Verdieping & verbinding



Hoofdartikel bij dit kernthema

In het hoofdartikel bij dit kernthema is meer te lezen over viervoudig luisteren. Hiervan is ook een samenvatting gemaakt.

Overige kernthema's in de pioniersreis

Vitaliteitversterkende kernthema's


Voor een duidelijke richting

Voor een inspirerend team

Voor een solide basis

Uitgangspunten

Gemeenschappelijke uitgangspunten voor het leren pionieren zijn te vinden in het leerkader en op deze pagina.


Start en steun

Hier is meer informatie te vinden over het starten van een proefplek en over andere vormen van ondersteuning bij het pionieren.


Netwerkdagen

Kom naar de volgende landelijke netwerkdag om met en van anderen te leren pionieren.


Netwerkapp 

Download de netwerkapp in de appstores voor meer informatie en uitwisseling rond het pionieren. Zoek naar 'lerenpionieren' zonder spatie. Hier kan ook een account aangemaakt of ingelogd worden.



Contact 

Neem contact op met het landelijk team pionieren via: pionieren@protestantsekerk.nl