Een kerkkamp is belangrijk voor de geloofsontwikkeling van jongeren. Deelnemers zijn uit hun vertrouwde routine, en dat schept openheid. Het blijkt nogal eens een plek waarin jongeren in het hart geraakt worden.
Een kamp is een grotere activiteit waarbij je één of meer dagen en nachten ergens anders bivakkeert met een kleine of grote groep kinderen, tieners, jongeren en/of volwassenen. Logeren bij de boer, een groepsaccommodatie huren, in tentjes kamperen in het bos of juist een verre reis maken. Het christelijke kamp komt in verschillende soorten en maten voor. Zowel aan de start van het kerkelijk seizoen als bij de afsluiting. En soms midden in het seizoen, bij een christelijk feest.
In het hart geraakt
Uit het onderzoek ‘Dat je groeien mag!’ blijkt dat een kamp belangrijk is voor de geloofsontwikkeling van jongeren. “Op kamp zit ik wel een soort van high. Dan is geloven leuk en fijn.” (jongere, 19 jaar) Kamp is een plek waar alles net even anders is. Iedereen is uit zijn vertrouwde routine en dat schept openheid. Recreatie en geloofsverdieping gaan hand in hand. Doordat jongeren wat langer met elkaar optrekken en de tijd voor elkaar nemen, wordt zo’n kamp een plek waar ze zich gezien en gewaardeerd voelen. Er wordt een beroep gedaan op hun talenten, ze sporten, ze organiseren mee en zorgen voor sfeer. Dit alles maakt dat kamp nogal eens een plek wordt waarin jongeren in het hart geraakt worden, een plek waarin God opeens dichterbij komt dan anders.
Voor welke leeftijd geschikt?
Een kamp is geschikt voor het oudere kind (9-12 jaar), voor tieners (13-16 jaar), jongeren (16+), volwassenen of juist intergeneratief, met verschillende leeftijdscategorieën.
Hoofd, hart en handen?
Een kamp is hét moment om iemand echt te leren kennen omdat je langer samen bent. Een mooie gelegenheid voor échte gesprekken. Plan het programma dus niet al te vol, maar zorg voor momenten waarop je relatiegericht met de kampdeelnemers contact kunt hebben en de tijd kunt nemen om echt te luisteren. De deelnemers kunnen jou als kampleider dan ook leren kennen. Neem diverse bord- en kaartspellen mee, zodat je in kleine groepen tijdens de vrije tijd op een gemoedelijke manier contact kunt hebben. Doe zelf ook mee als kampleider.
Afwisselend programma
Zorg voor een afwisselend programma, zodat er voor elke deelnemer een onderdeel is waar hij of zij plezier in heeft. Niet iedereen zal alles leuk vinden. Bied een keuzeprogramma aan waarvoor deelnemers zich kunnen inschrijven. Zo ontmoeten deelnemers die van dezelfde soort activiteiten houden elkaar. Denk aan survivalactiviteiten, creatief werken met teken-, verf of buitenmateriaal, sport en spel, denkopdrachten zoals puzzelroutes, bordspellen, schrijfopdrachten of hutten bouwen in het bos. Veel onderdelen vinden buiten plaats. Houd in je voorbereiding rekening met alternatieve activiteiten bij slecht en/of koud weer.
Kampleiding
Zet ook de kampleiders in op basis van hun talenten. Als je kampleiders hebt met verschillende interesses, heb je een divers aanbod voor de kampdeelnemers. Zo is de kans groter dat er een klik is tussen een bepaalde kampleider en deelnemer.
Bepaal vooraf hoeveel kampleiders nodig zijn. Te weinig leiders kan zorgen voor te weinig overzicht en te weinig bereikbaarheid omdat ze te druk zijn met activiteiten. Te veel kan ervoor zorgen dat het chaotisch wordt. En als kampleider kun je je overbodig voelen. Probeer iedereen die helpt zo in te zetten dat ze in hun kracht komt te staan.
Weinig of veel jeugd?
Weinig jeugd
Heb je weinig jeugd in de gemeente? Organiseer een kamp voor de hele gemeente, waarbij je oog hebt voor de jeugd die je wél hebt. Nodig ook vrienden, familie en andere geïnteresseerden uit die niet aan de gemeente zijn verbonden. Werk samen met buurgemeenten. Zorg ervoor dat inhoud, werkvormen en thema van de programmaonderdelen aansluiten bij de verschillende achtergronden. Betrek de (oudere) kinderen, tieners en jongeren bij de organisatie vooraf, zodat het vooral hún evenement gaat worden. Koppel iedereen aan een maatje om samen een taak op te pakken, hoe klein die ook is. Zet een springkussen op of organiseer samen een talentenshow, waarbij je ook mensen achter de schermen nodig hebt, zodat je alle generaties kunt laten schitteren. Denk aan het verzamelen van aanmeldingen, het jureren, prijzen regelen, muziek, licht, de catering. Laat iedereen ook leren in het organisatieproces, fouten maken mag.
Gemiddeld aantal jeugd
Als je zo’n 15 kinderen, tieners en/of jongeren in de gemeente hebt, kun je de jeugd samen met elkaar op kamp laten gaan. Je kunt er in deze situatie ook voor kiezen om met de hele gemeente op kamp te gaan, maar zorg ervoor dat de jeugd eigen programmaonderdelen heeft zonder hun ouders of andere volwassenen. Kinderen, tieners en jongeren zitten in een bijzondere fase in hun leven, waarbij ze zichzelf steeds verder ontwikkelen. Het kan fijn voor hen zijn om tijd door te brengen met alleen leeftijdsgenoten. Spreek je vertrouwen uit naar de jeugd dat ze ertoe doen, belangrijk zijn en gewaardeerd worden.
Veel jeugd
Is er veel jeugd in de gemeente, dan kun je het kamp zo inrichten dat er veel aandacht is per leeftijdsgroep. Daarnaast kun je op verschillende bestemmingen en op verschillende momenten een kamp organiseren. Ook qua activiteiten kun je veel diversiteit aanbrengen. Werk bijvoorbeeld met inschrijvingen voor activiteiten en zorg voor overzicht en structuur door met blokken te werken. Zorg voor voldoende leiding bij wie de jeugd terechtkan en zorg ervoor dat het niet te onpersoonlijk wordt.
Onderdeel van de hele gemeente
Een kamp organiseren is een hele klus, en dan moet je ook nog de inhoud en het programma goed uitdenken en voorbereiden. Daar ligt een mooie uitdaging om het kamp echt onderdeel te laten zijn van de hele gemeente, buiten de reguliere activiteiten om.
Koppel een thema aan het kamp, zodat alle onderdelen samenhangen en er op basis van het thema verdiepende inhoud is. Werk met een dagopening en -sluiting. Daag jezelf uit om eens iets anders te doen dan een gebed of lied. Ga de natuur in of speel een sportief spel rond het thema met elkaar of in groepjes. Of geef de kampdeelnemers opdrachten waarbij ze steeds wisselen van groepjes. Als het kan, doet de kampleiding gewoon mee met de activiteiten. Naast elke dag een opening en sluiting kun je ook een algemene kampopening en -sluiting organiseren. Tijdens het kamp wordt dan op verschillende manieren gewerkt aan het thema, waarbij alles samenkomt bij de afsluiting van het kamp.
Viering
De opening of afsluiting van het christelijke kamp is heel geschikt om in te vullen als viering. Vraag de predikant om mee te denken of een rol te hebben. Misschien kan hij of zij de viering leiden, maar ook een kampleider kan dat doen. Kies je voor een traditionele viering of juist een laagdrempelige en speelse? Geef je de Bijbel een prominente rol in de viering of juist niet? Houd voor ogen welke kampdeelnemers je hebt en pas je kampwerk hierop aan.
Aansluiten bij de gemeente
Laat de inhoud tijdens het kerkkamp aansluiten bij waar je als gemeente op dat moment aan werkt of mee bezig bent. Verdiep je eens in het jaarthema. Of sluit aan bij wat je gemeente het komende seizoen gaat doen of het afgelopen seizoen heeft gedaan. Zo kun je aandacht hebben voor diaconale projecten van jullie gemeente door iemand uit te nodigen om iets te vertellen, door in actie te komen, of door een thematisch spel te spelen dat aansluit bij de gedachte en motivatie achter het diaconale project.
Evalueren
Na het kamp evalueer je met elkaar als kampleiding. Betrek de deelnemers er ook bij. Deel de verhalen en de beelden van het kamp met de hele gemeente. Laat de kampdeelnemers ook aan het woord.
Na de evaluatie kun je uitkijken naar het volgende kamp. Durf nieuwe vormen te proberen en zet ieders talent in op de juiste manier. En neem de lessen die je met elkaar hebt geleerd mee naar het volgende kamp.
Ideeën kerkkamp
- Ideeën voor activiteiten tijdens het kerkkamp
- Inspiratie voor activiteiten in de natuur
- Als je niet zelf een kerkkamp wilt organiseren, neem dan een kijkje in het overzicht van christelijke organisaties die kampen organiseren.
- Een ‘kerkkamp’ kan ook zonder overnachten. Je kunt bijvoorbeeld ook - in de zomerperiode - meerdere dagen achter elkaar een programma aanbieden.
Lees ook:
