Iedere ambtsdrager kan lid worden van de synode. Als synodelid doe je mee in de besluitvorming over zaken die het geheel van de kerk aangaan.
De leiding van de Protestantse Kerk ligt in handen van 62 ambtsdragers. Samen vormen zij de generale synode, in gewoon Nederlands ‘het landelijk bestuur’. Zij komen minimaal twee keer per jaar bij elkaar. Hun opdracht is leidinggeven aan het leven en werken van de kerk in haar geheel.
Samenstelling synode
De generale synode wordt gevormd door 62 leden: predikanten, ouderlingen, ouderling-kerkrentmeesters en diakenen. De elf classes vaardigen elk vijf personen af. Verder telt de synode drie leden die door de evangelisch-lutherse synode worden aangewezen en één afgevaardigde namens alle Waalse gemeenten. De resterende drie synodeleden zijn afgevaardigden van geassocieerde kerken. Eén is afkomstig uit de Evangelisch-Altreformierte Kirche (EAK) in Niedersachsen, één uit met de Bond van Vrije Evangelische Gemeenten in Nederland en één uit de Gereja Kristen Indonesia Nederland (Indonesisch-Nederlandse Christelijke Kerk).
Taak van de synode
Om te begrijpen wat de taak van een synodelid is, moet je eerst weten wat de taak van de generale synode is. De generale synode is verantwoordelijk voor de kerk in zijn geheel.
In ordinantie 4, artikel 25 van de kerkorde, staat het als volgt verwoord:
- Leidinggeven aan het leven en werken van de kerk op haar verschillende arbeidsvelden en het ter hand nemen van al wat het leven van de kerk in de wereld kan bevorderen;
- Gestalte geven aan de verantwoordelijkheid van de kerk voor de gemeenten;
- Bevorderen van de eenheid van de kerk;
- Vaststellen van het beleidsplan ter zake van het leven en werken van de kerk in haar geheel;
- Zoeken en bevorderen van de eenheid, de gemeenschap en de samenwerking met andere kerken van Jezus Christus;
- Vaststellen van de generale regelingen, voor zover dit in artikel 26 niet is opgedragen aan de kleine synode;
- Verrichten van alles wat verder naar de orde van de kerk van haar wordt gevraagd.
De generale synode doet in de vervulling van haar opdracht recht aan de binnen de kerk voorkomende kerkelijke verscheidenheid.
Stem in de besluitvorming
Vervolgens staan er concrete zaken vermeld waarover de generale synode zich hoort te buigen. Zoals het vaststellen van de officiële Bijbelvertaling en het Dienstboek met orden van dienst. Ook stemt de generale synode in met aanstellingsbesluiten van professoren bij de Protestantse Theologische Universiteit en het beslissen over de opleiding van predikanten en kerkelijk werkers. Daarnaast komen er grote thema’s voorbij zoals veilige kerk, visie op het ambt en toekomstgericht kerk-zijn.
Kortom: als synodelid doe je mee in de besluitvorming over zaken die het geheel van de kerk aangaan. Daarnaast kunnen synodeleden lid worden van bestaande of tijdelijke commissies en van de kleine synode.
Roeping
Leden van ambtelijke vergaderingen (waaronder een synodevergadering) zijn in eerste instantie ambtsdrager. Ze zijn hiertoe geroepen door God. Vanuit die roeping mogen zij zich verantwoordelijk weten voor de eigen gemeente en voor het gestalte geven aan Gods Koninkrijk in deze wereld. Iedere synodevergadering begint dan ook met een overdenkingen er wordt gebeden om de leiding van de heilige Geest. Eens per jaar wordt het avondmaal gevierd.
Eigen verantwoordelijkheid
Verder handelen leden van ambtelijke vergaderingen ‘zonder last of ruggespraak’, meldt de toelichting op de kerkorde. ‘Ze zijn niet verplicht eerst de vergadering die hen heeft gezonden te raadplegen voordat ze een beslissing nemen. Ze hebben een eigen ambtelijke verantwoordelijkheid. Een ambtelijke vergadering kan haar afgevaardigden niet opdragen hoe ze moeten stemmen.’
Hoe word je synodelid?
Iedere ambtsdrager kan lid worden van de synode. Iedere classis vaardigt vijf mensen af, van wie ten hoogste twee tevens lid zijn van de classicale vergadering.
De ambtstermijn van een synodelid is vijf jaar; elk jaar treedt een vijfde deel van de synode af. Het moderamen - dagelijks bestuur - houdt het rooster van aftreden bij en benadert de classis als er nieuwe synodeleden gezocht worden. Ben je ambtsdrager en heb je interesse om synodelid te worden, laat dit dan weten aan het breed moderamen van jouw classis.
Valkuilen synodeleden
- De rol alleen invullen vanuit wat je zelf belangrijk vindt in plaats van je je bewust te zijn van je ambtelijke verantwoordelijkheid.
- De rol alleen invullen vanuit de context en het belang van je eigen gemeente in plaats van het belang van het geheel van de kerk voor ogen te houden.
- Een te hooggespannen verwachting van de bestuurlijke mogelijkheden en bevoegdheden van de synode. De synode komt slechts enkele dagen per jaar bij elkaar en kan daarom alleen op hoofdlijnen werken, het overige mag (en moet) zij toevertrouwen aan haar organen en het moderamen. Op allerlei deelterreinen staan andere organen de generale synode bij, elk met eigen kerkordelijke deelverantwoordelijkheden. Denk aan het bestuur van de dienstenorganisatie of aan de Raad van Toezicht van de PThU. Door het delen van jaarverslagen leggen zij verantwoording af aan de synode.
Kansen synodeleden
- Een bijdrage kunnen leveren aan het leidinggeven aan de kerk in haar geheel.
- Inzichten, verworven in je plaatselijke kerkelijke situatie of je classis, beschikbaar stellen aan de landelijke kerk en deze uitwisselen met inzichten van anderen op een andere plaats in de kerk.
- In aanraking komen met alle kleuren van de Protestantse Kerk en de ontmoeting met mensen uit alle hoeken van de kerk. Dat verrijkt je blik en verdiept je inzicht in de kansen en uitdagingen waarvoor de kerk in haar geheel staat.
Lees meer over de werkzaamheden van de synode: